Voorstanders van een vrije markteconomie vinden slechts zelden begrip in Nederland. Dat is…
Voorstanders van een vrije markteconomie vinden slechts zelden begrip in Nederland. Dat is best te begrijpen.
Presenteren zij wel een juist beeld?
Prijzen zij de economische vrijheid alleen aan met het argument dat dat de meeste welvaart brengt of voegen zij er aan toe dat economische vrijheid ook een sociaal rechtvaardig ordeningsbeginsel is? Morele vragen zijn in deze tijd en eeuw zelfs belangrijker dan doelmatigheids argumenten.
De filosofe Ayn Rand komt de eer toe de morele kant van het vrijheidsbeginsel nieuwe glans gegeven te hebben. Economische vrijheid, zo zegt zij, is één van de belangrijkste rechten van de mens en dat recht ligt verankerd in zijn biologische aard. De juiste argumentatie hiervoor kunt u vinden in de roman “Atlas Shrugged”, die ook in Nederland grote bekendheid geniet.
Een tweede zwakte in het beeld dat de vrije markteconomen schetsen, is het feit dat zij slechts halve vrijheden presenteren, waardoor zij derhalve dwangmaatregelen voorstaan. Vrijheid is immers niets anders dan afwezigheid van dwang en geweld. Zij willen dus de kool en de geit sparen door ze in hetzelfde marktsysteem op te sluiten. Maar daarmee onderschatten ze het intellect van hun toehoorders.
Al 23 eeuwen probeert men bijvoorbeeld algemene erkenning te krijgen voor het eigendomsrecht dat Aristoteles zo kundig omschreef. Maar talloos zijn tot dusver de methoden waarmee vele zogenaamde vrije markteconomen ook het gedwongen eigendomsverlies propageren. Belastingwetten, inflatie, overheidsmonopolies, etc. etc.
Gelukkig daarom, dat een gezaghebbende econoom als Nobelprijswinnaar Friedrich Hayek nu een scherpe scheiding van Staat en muntstelsels bepleit, net als bijvoorbeeld de Nederlandse filosoof Spinoza in de 17e eeuw naam maakte door de scheiding van Staat en Kerk te beargumenteren. Alleen op die manier kunnen wij stap voor stap de bescherming van eigendomsrechten tot een geloofwaardig voorstel maken.
In april 1977 komt Nobelprijswinnaar Hayek naar Nederland om zijn zienswijze, die in verschillende van zijn boeken reeds naar voren is gekomen, nader uiteen te zetten. Zijn laatste boek -Denationalisation of Money- is verkrijgbaar bij het Libertarisch boekencentrum, postbus 2, Randwijk 6265. Een andere Nobelprijswinnaar -Milton Friedman- schreef in het Financieel Economisch Magazine (FEM) van 2 december jl. ook al, dat de Nederlandsche Bank meer kwaad dan goed doet en dat de regering haar beter kan opheffen als zij meer sociale rechtvaardigheid in Nederland wenst.
Behalve de inhoud van het betoog over de vrije markteconomie is ook de vorm waarin wij ons verhaal gieten van groot belang. Wij vergeten vaak dat de vrije markt ons in concurrentie brengt met verkopers van vele ondeugdelijke maatschappelijke theorieën. Om het begrip voor economische vrijheid op te wekken, is een commerciële aanpak onvermijdelijk. De Amerikaanse film “The Incredible Breadmachine” is een goede start. Deze film is te huur bij het Libertarisch Centrum , waar ook een vertaling van het gedicht “Het Broze Broodmasjien” verkrijgbaar is.
Na afloop van de bijeenkomst van het Libertarisch Centrum op 19 maart a.s. zal de film vertoond worden.