Voordat u het kapitalisme veroordeelt wilt u het volgende eens overwegen. Het woord…
Voordat u het kapitalisme veroordeelt wilt u het volgende eens overwegen.
Het woord kapitalisme is in diskrediet geraakt. Het is nu verbonden met andere kleinerende termen zoals lelijke rijkaard, winstbejag, uitbuiting, grootindustrieel, grootgrondbezitter.
Veel serieuze geleerden zien kapitalisme als een overgangssysteem tussen het feodale stelsel en het onvermijdelijke socialisme. Adam Smith werd, hoewel hij deze term niet gebruikte, geassocieerd met het woord kapitalisme. Hij refereerde niet naar de naam kapitaal als zodanig, maar gebruikte het woord “fonds” om wat wij kapitaal noemen te beschrijven. Karl Marx schreef als reactie op Adam Smith’s “Wealth of Nations” zijn “grote” werk “Das Kapital”. Er werd afgegeven op de ideeën van de vrije markt economie, sterker nog: ze werden veracht en zelfs gehaat. De term kapitalisme spreekt sindsdien veel mensen niet meer aan, hoewel ze in feite weinig afweten van Marx’ standpunt in de economische politiek.
Een aantal politieke economen die individuele vrijheid en de vrije markt voorstaan hebben voorgesteld dat er een nieuwe naam gevonden zou moeten worden om economische vrijheid en individuele verantwoordelijkheid te omschrijven. Maar totdat die nieuwe naam er is, zal de bedachtzame mens er goed aan doen zich te bezinnen alvorens af te geven op de markteconomie, met al de implicaties die in het woord kapitalisme ingesloten zitten, omdat er nu geen alternatief klaar ligt voor een redelijke discussie.
Is het systeem ouderwets?
Veel mensen zien kapitalisme als een ouderwets en verdwijnend overblijfsel van het begin van de industrialisatie. Met een sterk groeiende bevolking, urbanisatie en industrialisatie, beweren ze, verdwijnt het kapitalisme.
Ze zijn nog niet helemaal bereid het socialisme te omarmen, maar wel keuren ze planning en inmenging van de regering zonder meer goed. John Kenneth Galbraith, nadrukkelijk woordvoerder van de Liberalen roept op tot een nieuw socialisme, dat volgens hem nodig is en op het punt staat door te breken. “Het nieuwe socialisme staat geen alternatieven toe; men kan er alleen aan ontsnappen ten koste van ernstig ongemak, en aanzienlijke sociale onrust. Het nieuwe socialisme is niet ideologisch; het vloeit voort uit de omstandigheden.”
Op het eerste gezicht is de Marxistische opvatting van economisch determinisme zeer aannemelijk, maar getoetst aan de reeds opgedane ervaring kan het geen stand houden.
Bestudering van de geschiedenis leidt tot de conclusie, dat vrije mensen, binnen zekere grenzen, hun eigen politieke economische systemen kunnen kiezen. Dat is precies wat in West-Duitsland is gebeurd in de tijd van Ludwig Erhard. De Duitsers kozen het kapitalisme boven het socialisme dat werd aanbevolen door vele Amerikanen, Engelse en andere economen en politici. Men kan en moet zich liever inzetten voor een vernieuwing van het kapitalisme, dan voor een nieuw socialisme. Kapitalisme wordt momenteel noch begrepen noch gewaardeerd door de meeste mensen. Kapitalisme is een radicaal en aantrekkelijk politiek economisch systeem dat een nieuwe en gunstige herziening nodig heeft. Het nieuwe socialisme is nog nooit in praktijk gebracht. Het oude socialisme is niet erg aanlokkelijk. Kijk naar Rusland, China, Cuba en nu ook Engeland.
Kapitalisme is met een groot succes in de geschiedenis toegepast.
Wat is het karakter van een politiek en economisch systeem dat de armen van b.v. Amerika rijker heeft gemaakt dan de rijken in veel landen die onder staatscontrole staan?
Hieronder volgt een uiteenzetting ten gunste van het kapitalisme. Soms wat lyrisch maar gegrond en open voor discussie.
Een benijdenswaardige reputatie
Het kapitalisme is het enige politiek economisch systeem dat werkt, gewerkt heeft, en indien het een kans krijgt, zal blijven werken. Hst alternatieve systeem is socialisme. Het socialisme is verleidelijk in theorie, maar neigt in de praktijk naar tirannie en slavernij. Het kapitalisme is niet ontstaan met “The Wealth of Nations” en zal ook niet verdwijnen met “Das Kapital”. Het is zo oud als de geschiedenis en zo nieuw als een nieuw stuk speelgoed voor een klein kind. Kapitalisme is een filosofie en een levenswijze. Haar doelstellingen worden gebruikt ongeacht of ze nu wel of niet begrepen, goedgekeurd en toegejuicht worden.
Kapitalisme heeft de geniale flexibiliteit om met de tijden mee te gaan en de uitdagingen van de industrieën, bonden en regeringen aan te nemen, als het zichzelf tenminste vrij, kan maken van de remmingen die inmenging van belangengroepen met zich mee brengt, hetgeen tot onnodige regeringsexpansie en regeringsuitgaven leidt. Indien de vrije markt goed functioneert zal iedereen door zijn persoonlijke ambitie het algemeen welzijn dienen. Het kapitalisme is een economisch systeem dat gelooft dat het leven, vrijheid en bezit tot de onvervreemdbare rechten van de mens behoren. Het kapitalisme ontkent de splitsing tussen bezitswaarden en menselijke waarden. Bezitswaarden zijn menselijke waarden.
Het kapitalisme is een geloof in de mensheid – een stelling dat welvaart en geluk het best verwezenlijkt worden wanneer elk mens leeft volgens zijn eigen wil en intelligentie. Ieder mens heeft zijn eigen verantwoordelijkheid.
Beperkte regeringsmacht
Het kapitalisme herkent de potentiële tirannie van iedere regering. De regering is er voor de mensen, de mensen zijn er niet voor de regering. Daarom moet de regering in grootte en macht worden beperkt, omdat anders de vrije mensen hun identiteit verliezen en pupillen (slaven) van de staat worden. Frederic Bastiat noemt de staat een “geweldig verzinsel waarin iedereen op kosten van de ander probeert te leven”. Het kapitalisme verwerpt het naïeve en mystieke geloof in loon- en prijscontrole door de staat. Een juiste prijs is het bedrag overeengekomen tussen koper en verkoper. Men kan veel beter vertrouwen op concurrentie in een vrije markt, dan op een regeringswoordvoerder. De regering is een waardevolle verdedigster tegen geweld en fraude, maar de markt zelf is een betere bescherming tegen monopolie, inflatie, snel stijgende prijzen, te lage lonen en schaarste problemen. Het kapitalisme is in het voordeel van zowel de consument als van de producent.
Het kapitalisme verzet zich tegen het recht dat de regering zich toeeigent om privébezit van de burger te confisceren, het te reduceren door belastingen of hem te vertellen wanneer en waar hij moet werken of hoe en waar hij moet leven.
Het kapitalisme is gebouwd op de rotsvaste fundering van individuele vrijheid. Het kapitalisme gelooft dat ieder mens een kans verdient. “Alle mensen zijn gelijk” m.b.t. het verdienen van een kans, meer mensen zijn niet gelijk – en moeten dat ook niet zijn. Het zou een saaie wereld worden, indien niemand een ander kan overtreffen.
Concurrentie is goed, ongeacht het feit dat zovelen proberen het te vermijden. Gelijkheid en vrijheid zijn tegenstrijdig. Het kapitalisme koos voor vrijheid.
Gelijke kans
Het kapitalisme geeft een arm mens de gelegenheid rijk te worden. Het kapitalisme omklemt de mens niet, indien zij zich in een armoedige toestand bevindt. Het vraagt ieder mens zijn buurman te helpen, maar niet hem te verarmen door hem afhankelijk te maken. Het kapitalistische ideaal is onafhankelijk voor iedereen.
Wanneer een persoon werk aanneemt voor een dag, een week, een maand, voordat hij betaald wordt, brengt hij het kapitalisme in praktijk. Kapitalisme is belofte en realisering. Het kapitalisme biedt werk aan diegenen die willen werken. De arbeider is vrij een baan te accepteren tegen elk loon dat hij kan krijgen. Hij kan zich met zijn collega’s vrijwillig verenigen om zijn loon en arbeidsvoorwaarden te verbeteren. Hij kan van baan veranderen of een eigen zaak beginnen. Het hangt van zijn eigen bekwaamheid af en niet van de dwingende macht van de staat, om hem werk te verzekeren. Het kapitalisme is kleurenblind. Zwart, bruin, geel, rood en wit zijn gelijk in de handel. Een mens wordt gewaardeerd naar zijn bekwaamheid en niet naar zijn ras. Economische beloning op de markt, zoals eer en roem op het speelveld, zijn evenredig aan de prestaties. De persoon die de meeste ervaring bekwaamheid en vernuft bezit op het gebied van productie, wordt overeenkomstig betaald door mensen die zijn goederen en diensten waarderen en nodig hebben.
Het vertrouwen in de markt
Het kapitalisme gelooft dat niemand verstandig genoeg is en niemand genoeg weet om de levens van andere mensen te controleren. Wanneer ieder mens koopt, verkoopt, consumeert, produceert, spaart en uitgeeft, zoals hij denkt dat goed is, stelt dat een ieder in staat er beter van te worden. Dat is wat Leonard Reed “het wonder van de markt” noemt. Het kapitalisme ziet de markt als de enige doeltreffende en de vrije markt reageert op tekorten en zet aan tot productie door haar prijzen te verhogen. Willekeurige beperkingen worden aanvaard en daardoor blijven tekorten bestaan. Wanneer verhoogde prijzen het menselijk vernuft inspireren om uit te vinden en te produceren, komen de goederen terug en zakken de prijzen.
Niemand weet genoeg om een vliegtuig of een computer te bouwen, maar omdat honderden mensen samenwerken, kunnen zij deze verbazingwekkende creatieve handelingen realiseren.
Dit is de opmerkelijke menselijke prestatie die Adam Smith “de verdeling van de arbeid” noemde. Het kapitalisme ontleent zijn naam aan het feit dat kapitaal onontbeerlijk is voor het slagen van iedere onderneming, ongeacht of dit een persoon, een firma of een staat betreft.
Kapitaal wordt gevormd door spaarzaamheid. De persoon die zijn kapitaal vergroot wordt persoonlijk beloond en is tegelijkertijd een weldoener voor zijn medemens.
Het kapitalisme maakt ieder mens de beheerder van wat hij bezit. Het benoemt hem tot algemeen directeur van zijn eigen leven en bezit en houdt hem verantwoordelijk voor dit beheer.
Het kapitalisme stelt ondernemers in staat vrije mensen te zijn, hun eigen risico’s te nemen en hun eigen beloningen in ontvangst te nemen.
Werk is een voorrecht en een deugd voor het kapitalisme. Ontspanning wordt toegejuicht, maar luiheid is verdacht. Voor de gedachte dat werk een plaag en een vloek is, is geen plaats in het kapitalisme. Het kapitalisme acht winsten voortgekomen uit risico en investering even hoog als lonen of huren. Dividenden welke uitbetaald worden aan diegene die kapitaal in een onderneming investeren zijn evenveel waard als de rente die de spaarder uitbetaald krijgt van de bank. De gedachte dat speculatie-kapitaal niet productief is, is onjuist.
Vrijwilligheid
Het kapitalisme eert en bevordert liefdadigheid en verdiensten. Tot echte liefdadigheid kan men niet gedwongen worden .Universiteiten, ziekenhuizen, sociale centra geven meer voldoening en plezier wanneer ze voortkomen uit vrijwillige steun. Geld dat afhandig gemaakt wordt en volgens voorgeschreven regels wordt uitgedeeld is geen gift.
De consument regeert bij het kapitalisme. Geen enkele bureaucraat, marketing expert, adviseur, politicus, of gekozen beschermer, kan hem vertellen wat hij moet kopen, verkopen of produceren. Het kapitalisme moedigt uitvindingen, vernieuwingen en technischer vooruitgang aan. Creativiteit kan niet in wetten worden vastgelegd. Alleen vrije mensen kunnen belangrijke ontdekkingen voor de maatschappij doen . Thomas A. Edison was niet in dienst van de regering.
Het begrip vrije en privé onderneming gaat niet alleen op in het onderwijs en het dagelijkse leven maar ook voor productie en dienstverlening. Wanneer een student iets leert is dat zijn verdienste. Niemand, laat staan de staat, heeft ooit iemand iets geleerd. De staat kan een soort conformiteit afdwingen, maar werkelijk leren is een individuele aangelegenheid – een handeling van vrije onderneming en ontdekking.
Respect voor het individu
Het kapitalisme respecteert de vrijheid en waardigheid van ieder mens. De burger wordt niet gezien als een slachtoffer. Hij wordt gezien als een vrije burger die in staat is zijn eigen keuze te maken; en geen slaaf van de staat die beschermd moet worden door zijn zelf gekozen ambtenaren. De vernieuwing van het kapitalisme zou de vernieuwing van de wereld kunnen betekenen. Niets zou radicaler, actueler en beter zijn voor de massa. De massa die nu bedrogen wordt door de zwakke en verleidelijke beloften van het nieuwe socialisme. Geen enkel politiek en economisch systeem is perfect. Plato’s “Republiek” was in de hemel – niet op aarde. Als alle mensen gul en goed waren, zou elk systeem slagen. Maar gezien mensen egoïstisch zijn, zijn ze vrijer en gelukkiger in een systeem dat hun gierigheid en agressiviteit toestaat en zodoende iedereen tevreden stelt. Het kapitalisme is zo’n systeem. Het is doeltreffend, zelfs als het aan banden gelegd wordt. Het is nu de tijd dat zij die de moed hebben het bevrijden, zodat we de wereld opnieuw kunnen wakker schudden met initiatief en productiviteit van vrije mensen.
Velen zullen het voorgaande lovende commentaar op het kapitalisme ontkennen, betwisten en honen. Zij zullen zeggen dat het socialisme zich inzet voor de armen, de jongeren, de consument, de minderheidsgroepen en dat het kapitalisme de rijken en de machthebbers beschermt. Wanneer er echter discussies gehouden worden, zullen ze argumenteren met politieke termen i.p.v. economische, ideologieën naar voren brengen i.p.v. duidelijk bewijs en zij zullen het Libertarisch Centrum beschuldigen hetzelfde te doen. Wanneer het meest overtuigende geval wordt voorgelegd zal dit niet overtuigen. Politieke opinies worden niet veranderd door rationele argumenten.
Een oproep voor vernieuwing
Degenen die nu nog socialistische ideologische voorkeur hebben zijn slechts jaloers door een eerlijke waardering van het kapitalisme zoals die hier uiteen is gezet. Diegenen echter die Ludwig von Mises, Friedrich Hayek en Milton Friedman volgen, hebben de praktijk van het kapitalisme op onze huidige wereld onderzocht en zullen gehoor geven aan de oproep voor de vernieuwing van een systeem dat werkt.
Degenen die de schijnbare meedogenloze desintegratie van het kapitalisme hebben gadegeslagen en hebben vastgesteld dat het socialisme zal slagen, weliswaar met pijnlijke nadelen, zullen een lange en droevige zucht van spijt slaken als de gelukkige en voorspoedige kapitalistische manier van leven ten ondergaat.Zij zullen het accepteren als het zo doorgaat, wat in hun ogen onvermijdelijk is, en zullen het beste proberen te maken van het grijze leven van het socialisme. Bijvoorbeeld: de melding dat een schip zinkende is, is niet te verwaarlozen. Alleen de manier waarop dit bericht ontvangen wordt is belangrijk. De bemanning kan zich gaan bedrinken. Maar kan ook naar de pompen rennen. Vrienden van de vrijheid; naar de pompen.
Zij die de vrijheid meer liefhebben dan de gelijkheid, zij die onrustig zijn onder een ongelimiteerde regering, zij die zich verbazen over het wonder van de markt zullen mij bijvallen in deze oproep voor vernieuwing van dit eenvoudige, redelijke, veelzijdige en open systeem van het kapitalisme, dat heeft gewerkt, en zal werken indien het bevrijd wordt van de ketenen van de onbegrensde staatsinmenging. De keus volgens mij, is aan ons. Het alternatief is de verstikkende souvereine staat.