Links en rechts schelden op elkaar. Ze analyseren elkaars politieke programma’s nauwelijks…
Links en rechts schelden op elkaar. Ze analyseren elkaars politieke programma’s nauwelijks meer en bekladden vooral elkaars persoonlijke reputatie. En begrijpelijk, want in feite willen links en rechts beiden hetzelfde – politieke macht, om zichzelf te verrijken of om de andere partij beter te lijf te kunnen gaan.
De Engelse verkiezingsstrijd werd onlangs ingepast in het Nederlandse verkiezingsspel. De Haagse Post bracht onder de titel “De louche connecties van Margareth Thatcher”, een verhaal over een van haar medewerkers. Over het politieke programma van de conservatieven wordt nauwelijks iets gezegd. Evenmin over Margareth Thatcher die de HP overigens terecht “The Iron Maiden” noemt. Een dame die zowel in de farmaceutica als in het belastingsrecht de top van haar carrière heeft bereikt en wellicht nog een derde maal in haar maatschappelijk leven naar de spits zal klimmen.
Haar slogan is: “Let’s roll back all the power of government except in those places where it cares for the really needy.” Zij beschouwt het gebruik van politieke dwang tegen de mens als iets a-sociaals en onmenselijks. Een rechtvaardige maatschappij kent geen dwingelanden, zegt zij. Wat die medewerker van haar betreft, het is Robert Moss, die in zijn boek The Death of Democracy eraan herinnert, dat alle socialistische samenlevingen gedoemd zijn over te slaan in fascisme. Een wetmatigheid die Nobelprijswinnaar. Hayek in 1944 al vaststelde; een onvermijdelijk gebeuren dat aan het begin van deze eeuw zo voorbeeldig in Rusland, Italië en Duitsland naar voren kwam en na de Tweede Wereldoorlog op tientallen plaatsen in Azië, Afrika en Zuid-Amerika. Allemaal weten schappelijke vaststellingen die men in Nederland beter ter harte kan nemen dan er een scheldpartij tegen aan te gooien. Want het gaat bij ons dezelfde kant op:
Eerst progressieve belastingen, dan inflatie, dan loon- en prijsmaatregelen en tenslotte machtigingswetten. Op het institutionele vlak eerst een uitholling van de Grondwet ten gunste van een grotere politieke macht van regering en parlement, dan een terzijde schuiven van het parlement door de SER en tenslotte het tripartiete overleg tussen regering, vakbonden en ondernemersorganisaties. De economische dictator heet in goed Nederlands, een zakenkabinet. Lust U nog peultjes?
Links of rechts? Het blijft een keuze tussen verschillende groepen die de machtsinstrumenten van de politiek mogen bedienen. De libertarische beweging, die op gang kwam in antwoord op de stormachtige zestiger jaren van Rudi Dutschke, biedt een uitweg die Margareth Thatcher nu ook lijkt in te slaan – het beperken en afbouwen van politieke macht. Een radicaal programma. Hayek en Friedman getuigen ervan door de afschaffing te beplei ten van het machtsinstrument bij uitstek van iedere regering – de nationale bank. Doet U mee? Of blijft U liever meedoen met links of rechts?