In Memoriam

Op 8 juli is Bruce Evoy in Toronto overleden. Hij was de oprichter van de Canadese Libertarische Partij en samen met Vince Miller richtte hij “Libertarian International” op. Dit werd later ISIL, International Society for Individual Liberty.

Het is al meer dan 25 jaar geleden dat ik Bruce Evoy voor het eerst ontmoette. Dat was bij een libertarische bijeenkomst in New York. Beiden waren we geïnteresseerd in een internationale samenwerking van libertariërs.

Het duurde echter tot 1981 eer we weer contact met elkaar kregen; hij was toen bezig in Libertarian International met het organiseren van de eerste libertarische wereldconventie, die in 1982 in Zürich werd gehouden. Vanaf dat moment heeft onze vriendschap zich steeds sterker ontwikkeld.

De Libertarische Wereldconventie in Zürich is voor het libertarisme in Europa een belangrijke mijlpaal. Immers, voor die tijd bestonden er geen contacten tussen Europese libertariërs onderling. Iedere groep had wel contact met de Verenigde Staten. Op de conventie in “Zürich” ontstonden de rechtstreekse onderlinge contacten, die zich daarna steeds beter ontwikkeld hebben. We mogen Bruce dankbaar zijn voor de rol die hij hierin gespeeld heeft.

Bij praktisch alle volgende, jaarlijkse, wereldconventies heeft Bruce ook een belangrijke rol gespeeld. Niet alleen bij het organiseren, en het opzetten van een conventiehandboek, maar ook als deelnemer en spreker. Aan zijn lessen betreffende “spreken in het openbaar” denken we nog met veel genoegen en dankbaarheid terug.

Bruce was een acteur. Hij heeft in een groot aantal toneelstukken meegespeeld en er ook een aantal geregisseerd. Hij hield van taal, en was altijd bereid om anderen er meer van te leren. Zowel betreffende de grammatica als de uitspraak. Zelf had hij geen microfoon nodig. Die werd dan ook alleen maar gebruikt als er iets moest worden opgenomen. Bruce was een persoon die er op stond dat werkzaamheden “goed” gedaan werden. Hij had een hekel aan geklungel.

Maar hij had een nog grotere hekel aan iets dat ook maar een beetje op oneerlijkheid leek. Dat kon hem furieus maken.

Op de meeste conventies, en ook bij andere gelegenheden, bracht hij, in kostuum, de beroemde rede van Patrick Henry: “Give me liberty, or give me death!” Hij staat dan ook bij velen bekend als “Patrick Henry”.

Bruce was al vele jaren ziek. Aan zijn ingewanden en lever mankeerde van alles. Hij liet dit echter nooit merken, totdat de laatste anderhalf jaar de virussen langzamerhand de overhand kregen.

De wereldconventie in Whistler, Canada (1996) was zijn laatste. Hij mocht daar tot zijn grote verrassing en vreugde de Freedom Torch Award ontvangen. Hij heeft nog geprobeerd om ondanks zijn zwakte toch naar de conventie in Rome (1997) te komen, maar heeft dit op het laatste moment toch moeten afzeggen. Dit heeft hem zeer veel verdriet gedaan. Hij was zo graag nog eens terug gegaan naar de plaatsen die hij in en na de oorlog had bezocht.

Omdat zijn vrienden ervan overtuigd waren dat hij zijn 75-ste verjaardag (31 januari) niet zou kunnen halen, werd en een reüniefeest gevierd in zijn woonplaats Toronto, Canada, in augustus 1997. Hij was toen nog zo sterk dat hij een veertigtal vrienden kon ontmoeten. Zijn stem nog zo goed, dat hij de speech van Patrick Henry kon voordragen. Sommigen zeggen zelfs dat het zijn beste was. Hij heeft toen zelfs nog tochtjes met ons gemaakt, en samen hebben we nog enkele toneelstukken gezien.

Tot ieders verwondering heeft Bruce zijn 75-ste verjaardag wel gehaald. Al was hij toen al zo zwak dat hij zijn bed nauwelijks kon verlaten. Zijn vele vrienden verzorgden hem met behulp van een professionele verpleegster die dagelijks bij hem kwam. De vrienden hadden een organisatie opgezet waardoor er elke dag bij tourbeurt een ander bij hem was. Een prachtig voorbeeld van vriendschap en particulier initiatief.

Bruce was een voorbeeld voor velen. Een vriend waar je op kon bouwen. Het is vreemd je te realiseren dat hij er niet meer is. Hij zal echter een heel goede herinnering blijven. We zijn dankbaar dat we hem gekend hebben, en voor wat hij gedaan heeft om de wereld een beetje beter achter te laten dan hij haar vond.