De besloten wereld die eens Rusland heette is en blijft voor velen in het Westen nog een te vaag begrip. Dat is zeker niet verwonderlijk, want hoe krijgt men een werkelijk goede indruk van al die Russische republieken bij elkaar? Het is alle heersers, zoals de dictatoren, maar ook de vroegere tsaren gelukt om een groot deel van het alledaagse leven geheim te houden. Journalisten en diplomaten, instellingen als Amnesty International enz. hebben geen of zeer beperkte bewegingsvrijheid. Weliswaar maken de hedendaagse telecommunicatiemiddelen het moeilijker om alle geheimen achter te houden, maar de schaarse berichten lijken of zijn voor onze oren vaak ook nog ongeloofwaardig. En zelfs dat schaarse nieuws kan in veel gevallen door ons nauwelijks op zijn waarde geschat worden. Je zou het kunnen vergelijken met het ongeloof en het wanbegrip ten opzichte van het nieuws dat uit Hitler-Duitsland kwam. We wilden of konden niet bevatten wat zulke woorden als “Kristalnacht”, concentratiekampen e.d. werkelijk konden duidelijk maken. Betere inzichten kregen we pas toen grote aantallen van onze landgenoten het slachtoffer werden van het nazisme; dus tijdens de bezetting. Laten we nu niet opnieuw willoos en weerloos wachten en op zijn minst het boek lezen van Lev Navrozov, een kind uit het huwelijk van een etnisch-Russische schrijver en een vrouwelijke joodse arts. De schrijver voert ons aan de hand mee door zijn kinderjaren, zijn jeugd en de periode van volwassenheid, tot het moment dat hij naar de V.S. kan uitwijken. Zijn leven, eerst als een gemiddeld “kameraad”, later als dat van een man met een heel aparte en bijzondere status, is vermoedelijk uniek in de U.S.S.R. De kennismaking met dit geheel andere land, met Navrozov als gids, is een nog sprekender belevenis dan de ervaringen of inzichten van veel andere bekende dissidenten. Als vertaler heeft hij toegang tot de oude krantenedities, geschriften van beroemde en minder beroemde personen en tot vrijwel alle staatsdocumenten.

Van die gegevens heeft hij dankbaar gebruik gemaakt. Notities ervan heeft hij kunnen overbrengen naar de V.S. en de resultaten zijn verwerkt in dit eerste boek. Het is een omvangrijk werk geworden, waarin op indringende wijze verhaald wordt over ervaringen met en van zijn vader en moeder, maar ook met beroemde schrijvers, staatslieden, overlopers als Philby enz. enz., naast die met de familie doorsnee, Jan Modaal en anderen. Navrozov vertelt ook over het kind in de crèche, op school en in het vakantieverblijf. Haast vanzelfsprekend worden Cheka ,K.G.B. en productie van militaire middelen belicht. Maar ook lezen we over onderwerpen als Lenin’s intelligentie, handel en wandel van ambassadeur Davies van de V.S., de “vredesbeweging”, hongersnoden en kannibalisme, seksueel misbruik en de “behandeling” van koelakken en ingenieurs. Het resultaat is een perfecte en complete waarschuwing aan het Westen tegen de praktijk van het communisme zoals die zich sinds 1917 tot heden in de U.S.S.R. heeft geopenbaard. We hebben nog tijd, maar niemand weet hoeveel. Hoe lang nog kunnen wij vanuit het Westen straffeloos toekijken? Kan dat niet gemakkelijk leiden tot situaties die we in Europa in deze eeuw al tweemaal hebben meegemaakt? De schrijver laat zien hoe alle dictaturen, heel in het bijzonder de communistische, ertoe leiden dat de vrijheden van de mensheid verloren gaan.

Dit boek wordt thans in het Nederlands vertaald. Onze hartenkreet is: “Lees dit boek!”. Binnenkort zullen we u er meer over laten weten. Intussen zullen we in de komende edities van Vrijbrief een aantal passages uit het vertaalde werk trachten weer te geven. Nadere informaties bij de redactie.