Een van de naar mijn mening belangrijkste individuele vrijheden is de vrijheid te kiezen met…
Een van de naar mijn mening belangrijkste individuele vrijheden is de vrijheid te kiezen met wie men contracten sluit en met wie niet, en zelf te beslissen wat deze contracten inhouden.
In een wereld, die is opgesplitst in historisch ontstane landen, heeft iedere bewoner die plichten en rechten die bij dat bepaalde land horen. Deze plichten en rechten zijn te zien als onvrijwillig gesloten contracten, zowel wat betreft inhoud als wat betreft de keuze met wie. Men kan weliswaar verhuizen naar een geselecteerd aantal landen, maar daar is het vaak niet veel beter. Bovendien heeft niet iedereen behoefte aan het wonen in een andere en ver weg gelegen omgeving en cultuur. Ook kan de keuze van inhoud wellicht meevallen, maar de KEUZE MET WIE is nog steeds beperkt.
Uiteraard wenst niet iedereen op dezelfde wijze met iedereen samen te werken. De een wil samenwerken met andere om hun vrijheid te beschermen en een tweede wil niet beschermd worden. Een derde wil met zoveel mogelijk anderen bescherming bieden aan dieren, ongeboren kinderen of andere individuen die zich niet aan afspraken kunnen of willen houden. Een vierde wil met zoveel mogelijk individuen het groepsbelang boven het directe eigenbelang zetten en zich hier met geweld aan binden. Een vijfde vindt soms het één en soms het ander en wisselt steeds van contract (kortetermijncontracten). Hiervoor is een grote mate van groepsvrijheid nodig: iedere groep individuen heeft de vrijheid om elke interne afspraak na te streven die men wil en de leden behoeven zich niet te houden aan afspraken die gemaakt zijn door andere groepen. Zo is er niet alleen vrijheid voor alle individuen; er is ook vrijheid en zelfs eensgezindheid voor alle groepen. Natuurlijk kan (en waarschijnlijk zal) ieder individu zich met verschillende groepen individuen aan verschillende contracten houden. Dit vormt een geheel van deelverzamelingen zoals in de tekening wordt aangegeven. Dit is uiteraard een versimpelde en geschematiseerde versie van de meest waarschijnlijke situatie. Wederzijds respect is als het ware een verdrag tussen landen die onderling geen oorlog of koude oorlog voeren. Zo moeten nieuwgeborenen worden vrijgelaten in hun keuzen tot samenwerking. Indien ouders voor hen een verdrag met een kerkgenootschap gesloten hebben, moeten deze kinderen het recht en dus de mogelijkheid hebben deze overeenkomst nietig te verklaren.
De situatie is, zoals gezegd historisch anders. De mens is tot dusverre wat strijdlustig, en het respect voor andere groeit slechts stapje voor stapje. Ik ben echter optimistisch en meen dat de menselijke filosofieën zich al sinds de oertijd, dank zij de toenemende kennis, de goede kant uit bewegen. Dit proces wordt in de praktijk soms tegengewerkt door de gedachte dat gedwongen overkoepeling leidt tot wederzijds respect. Dit brengt echter altijd een verlies aan respect met zich mee. Gedwongen overkoepeling (zoals met geweld verbieden van interne contractbewaking, c.q. autonome rechtspraakorganen) vindt immers niet vrijwillig plaats. Er heerst een toestand van een overheidsgroep die een onderheidsgroep niet respecteert! De afgedwongen overkoepelingen gaan steeds verder met het uitbreiden van regels om de overkoepeling te kunnen handhaven, todat de kruik barst (Atlas Shrugged, de Renaissance na de Middeleeuwen, etc.). Pas als de wereld bestaat uit vrijwillig gekozen en elkaar respecterende groepen is de werkelijke vrijheid veilig gesteld.
