Stuurgroep Libertarisch Centrum

Op 17 februari 1987 vond in Breda de bestuurswisseling bij de stuurgroep van het Libertarisch Centrum plaats. De heer ir. H.J. Jongen gaf het voorzitterschap over aan de heer drs. J. Smid, de heer Jongen blijft lid van de stuurgroep.

In zijn afscheidsrede ging de heer Jongen in op de geschiedenis en de betekenis van het libertarisme in Nederland.

20 jaar geleden was er in Nederland nog vrijwel niets over het libertarisme bekend. Het feit dat in 1957 in Amerika Atlas Shrugged van Ayn Rand was verschenen had wel als gevolg dat het objectivisme in Nederland een aantal aanhangers had gekregen. De oorsprong van het libertarisme in Nederland zouden we kunnen stellen op 1974 toen de heer Jongen, samen met enige anderen (dhr. mr. M. van Notten, dhr. drs. P. Rikmans) de stichting Libertarisch Centrum oprichtte. Dhr. Jongen werd de eerste voorzitter. Kort na de oprichting van de stichting werd door het bestuur een stuurgroep ingesteld. Deze stuurgroep werd samengesteld uit een aantal mensen die wilden proberen het libertarisme te propageren en zoveel mogelijk te verbreiden.

Het doel van de stuurgroep was (en is) het initiëren, stimuleren en coördineren van activiteiten van libertariërs en hun organisaties.

De balans opmakend van de activiteiten van de stichting en de stuurgroep kwam hij tot de volgende opsomming: regelmatig worden er Trefpuntbijeenkomsten gehouden (eerstvolgend Trefpunt 9 mei in Utrecht zie pagina 2) ter verbreiding van de filosofie van het libertarisme. Op verschillende plaatsen in Nederland zijn er kringen die regelmatig bijeen komen. Het orgaan van het Libertarisch Centrum is de Vrijbrief, waar nu het 109e nummer van uitkomt. Verder het Libertarisch Boekcentrum; het Libertarisch Studiecentrum, uitgeefster van enige publicaties en organisatrice van een aantal studieweekenden; de samen met het Libertarisch Centrum België gehouden Eerste Europese Libertarische Conventie in 1983 in Brussel; en nu binnenkort de Conventie der Lage Landen 1987. Bij het oprichten van de Libertarian International in Canada in 1982 was het Libertarisch Centrum vrijwel van het begin af betrokken en nam het initiatief tot het oprichten van de European Libertarian International.

De stichting Libertarian Foundation for Human Assistance is in 1984 door leden van de stuurgroep opgericht. Naast deze hele lijst van activiteiten zijn er in de loop der jaren vele publicaties verschenen. Al met al is er in deze korte tijd heel wat gepresteerd. Dhr. Jongen meent dat de langzame groei van het libertarisme in hoofdzaak het gevolg is van het feit dat een filosofische beweging nooit een snelle groeier is.

Pioniersfase afgerond, consolidatiefase aangevangen

Nu hij al die jaren als voorzitter van de stichting en van de stuurgroep het libertarisme door de pioniersfase heeft geleid, meent dhr. Jongen dat de tijd gekomen is voor een andere voorzitter om de stuurgroep de fase van consolidatie in te loodsen. De heer Jongen had voor deze gelegenheid een voorzittershamer laten vervaardigen, die hij aan de nieuwe voorzitter, dhr. drs. J. Smid overhandigde.

De nieuwe voorzitter, dhr. drs.J. Smid, bedrijfspsycholoog bij de Postbank, aanvaardde het voorzitterschap met een rede, waarin hij allereerst zijn dank uitsprak aan de leden van de stuurgroep voor de eer dat juist hij was uitgekozen voor de functie van voorzitter van de stuurgroep. De zware verantwoordelijkheid van de eraan verbonden werkzaamheden en de daarvoor benodigde energie wil hij gaarne als uitdaging aanvaarden. Zijn voorganger, de eerste in die functie, dhr. Jongen te evenaren lijkt hem echter niet mogelijk. Dhr. Jongen heeft in die jaren zoveel gedaan en bereikt, dat het schier onmogelijk lijkt dit eveneens te kunnen volbrengen. Dit geldt echter niet alleen de voorzitter, maar evenzeer de andere leden van de stuurgroep. Een groep, zelfs een stuurgroep bestaat niet en kan derhalve ook niets bereiken. Een aantal individuen kan echter gezamenlijk zeer veel bereiken door de inbreng van ieder van die individuen. Dit is de basis van het samenleven, van de markt en de arbeidsspecialisatie.

Ieder van ons wil helemaal vrij zijn om datgene te doen en te laten wat hij/zij zelf wil, een vrijheid, die slechts beperkt wordt door dezelfde vrijheid van ieder ander. Dit houdt de essentie van het libertarisme in.

Een dwangloze, vrije, politieke en sociale samenleving te creëren is erg moeilijk, misschien tijdens ons leven realiseerbaar, misschien zelfs niet.

Iemand, die het naar zijn zin heeft zal voor zijn gevoel nooit te lang leven. Er zullen altijd momenten zijn waarop je het niet naar je zin hebt. Frances Kendall stelde dan ook terecht, dat men, om op langere termijn plezier te kunnen hebben, bereid moet zijn om soms op korte termijn pijn te verduren.

Ieder mens verandert voortdurend, mede door alle ervaringen en daarom moet hij openstaan voor nieuwe dingen en ideeën. Het leven moet een ontdekkingstocht blijven.

Een tweede dimensie in “het naar je zin hebben” is: “ieder is de zin van zijn eigen bestaan”. Zin heeft slechts betekenis vanuit het individu. Zonder rede geen zin. Alleen door middel van de rede kunnen veranderingen en plannen worden gemaakt wanneer de omstandigheden daartoe noodzaken.

Het libertarische vrijheidsidee is een beredeneerde vrijheid!