De Belg die weigert zijn principes te verloochenen

Guy Verhofstadt aarzelt niet zich een libertariër te noemen. Nu is het wel zo dat deze zonderlingen de laatste jaren wat meer bekend zijn geworden bij het grote publiek, maar toch is Verhofstadt heel uitzonderlijk: hij is namelijk vice-eerste minister van het Koninkrijk België. Hij is bovendien de jongste vice-eerste minister die België ooit heeft gehad. Toen hij zijn benoeming aanvaardde in oktober 1985, was hij amper dertig.

Verhofstadt begon zijn politieke carrière als gemeenteraadslid van de stad Gent. In 1977 werd hij secretaris van Willy Declercq, die toen voorzitter was van de Partij voor Vrijheid en Vooruitgang, de P. V. V. dus of nog, de Nederlandstalige liberalen. Tevens de eerste partij van Vlaanderen (in Europa is de oorspronkelijke betekenis van ‘liberaal’ behouden gebleven: opkomen voor de individuele rechten, niet alleen op economisch vlak maar eveneens in het privé-leven, de persoonlijke sfeer).

Verhofstadt werd voorzitter van de P.V.V.-jongeren in 1979. Drie jaar later volgde hij Declercq op als voorzitter van de partij zelf. In 1980 heeft hij, samen met enkele andere P.V.V.-collega’s, een lange reis ondernomen naar de V.S. om diverse libertarische organisaties, activisten en professoren te contacteren en het libertarisme te bestuderen (Reason heeft het nodig geoordeeld hier volgende zin uit mijn tekst te verwijderen: Begin 1980 woonde hij een van de serie van zes voordracht- en discussieavonden bij, een ‘lessencyclus’, door het Libertarisch Centrum België ingericht in Gent).

Verhofstadt’s partij regeert België sinds 1981 in coalitie met hun Franstalige zusterpartij en de Nederlandsen Franstalige Christelijke partijen. Dit gaat uiteraard gepaard met talrijke compromissen. Maar van Verhofstadt dient te worden gezegd dat hij nooit nalaat zijn principes duidelijk uit te lijnen en te verklaren waarom hij het compromis aanvaard heeft (compromis, in tegenspraak met zijn principes – toevoeging door Reason).

Verhofstadt is niet alleen vice-eerste minister maar tevens minister van begroting. Deze functie is een sleutelpositie en wellicht nog belangrijker dan de eerste. Alle andere ministers moeten hem hun budget voorleggen en dit geeft hem een bepaalde invloed op het geheel van ’s Rijks financiën.

Het is op dit ogenblik nog te vroeg om te oordelen of Guy Verhofstadt er in zal slagen de macht van de Belgische staat te beknotten (dit artikel werd in februari 86 geschreven en ingezonden), en de getergde Belgische belastingbetalers zullen nog even de adem moeten inhouden eer ze kunnen ontdekken of deze Belgische libertariër in zijn stoute opzet zal slagen.

Fred Dekkers, Belgisch Reason correspondent