Men vraagt zich wel eens af waar de mensen de lijdzaamheid vandaan halen om zich maand na maand, jaar na jaar door de fiscus te laten beroven van het grootste deel van hun inkomen.

Het antwoord hierop is eenvoudig, De politici, de belangengroepen, de bureaucraten, die allen belang hebben bij deze gelegaliseerde roofoverval zijn ook niet zo dom. Door de jaren heen hebben zij fiscale systemen ontwikkeld waardoor de fiscale plundertocht met een rookgordijn omgeven wordt.

Een van de elementen van dit rookgordijn is niet minder dan de ondernemersgroep zelf. De overheid heeft de ondernemers immers verboden aan de werknemers het volledige op de markt verdiende loon uit te betalen, De ondernemers zijn verplicht een deel van dit loon onmiddellijk door te betalen aan de fiscus via zogenaamde voorheffingen.

Dit systeem van voorheffingen is niet alleen een kwestie van belastingstechniek. Het biedt de fiscus en zijn parasiterende ambtenaren enorme politieke voordelen. De werknemers krijgen hierdoor immers de illusie dat hun op de markt verdiende loon slechts hun nettoloon omvat, met andere woorden het marktloon verminderd met de fiscale voorheffingen en parafiscale bijdragen. Hun ongenoegen over te lage lonen en dalende koopkracht kristalliseert zich bijgevolg op de rug van hun werkgever. De conflicten over loonkwesties zouden tussen de werknemers en de werkgevers een zuiver bipolair karakter krijgen, namelijk werkgevers-werknemers. De andere loonbepalende instantie, namelijk de overheid, blijft als een onschuldige maagd aan de kant van de weg.

Muil van de Leviathan

De werknemers zijn in deze conflicten slechts geïnteresseerd in een verhoging van hun nettolonen. Stel bijvoorbeeld dat een nettoloonverhoging van 100 E (E is een willekeurige munteenheid) neerkomt op een brutoloonverhoging van 150 E. Het verschil, dat onder vorm van verhoogde voorheffingen naar de schatkist vloeit, interesseert hen niet. Begrijpelijk. Dit bedrag zullen zij nooit ontvangen. Het gaat verloren in de muil van de Leviathan. De ondernemer die belang heeft bij zo hoog mogelijke lonen in verhouding tot de bedrijfsresultaten – goed betaalde werknemers presteren goed en zijn geneigd tot sociale vrede – moet dus voor deze sociale vrede en goede prestaties een hogere prijs betalen dan de wederpartij, die hij tevreden wil stellen, ontvangt. Kortom, door het systeem van voorheffingen wordt de ondernemer gesandwicht tussen overheid en vakbonden.

Afschaffing

Het eerste wat ondernemers dus moeten eisen is een afschaffing van deze voorheffingen. Hun eis tot de overheid is zeer eenvoudig: “Vraag zoveel belastingen van onze werknemers als je wilt, maar laat ons erbuiten!”

De politieke gevolgen van deze maatregel zouden aanzienlijk zijn. De sociale geschillen over lonen krijgen dan een dubbel karakter. Enerzijds zouden de werknemers met de werkgevers de brutolonen overeenkomen en elke verbetering inzake de bedrijfsresultaten kan de ondernemer dan verdisconteren tot grotere tevredenheid van zijn personeel. Anderzijds zouden de werknemers met de overheid onderhandelingen aanvatten omtrent wat zij van hun brutoloon mogen overhouden. Vakbonden zouden zich dan tegenover de overheid gaan opstellen als echte “belastingbetalers-syndicaten” en trachten de belastingen van hun leden te minimaliseren. De anti-belastingscoalitie krijgt er aldus een stevige bondgenoot bij.

Vakbonden

De afschaffing van de voorheffingen zou ook een enorme weerslag hebben op de interne verhouding binnen de vakbonden. Tot op heden zijn de vakbonden erin geslaagd de interne fundamentele tegenstelling tussen hun leden-belastingbetalers (de werknemers uit de privé-sector) en hun leden belastingverbruikers (de ambtenaren) te verbergen achter slagzinnen zoals ‘solidariteit van de werkende bevolking’, ‘ambtenaren en arbeiders één front’, en dergelijke. In een afzonderlijk onderhandelingsproces met de overheid omtrent hun nettoloon zouden de werknemers uit de privé-sector vlug ontdekken dat het aantal ambtenaren en de kosten van het ambtelijk apparaat een determinerende factor is in de hoegrootheid van hun belastingen. Werknemers uit de privé-sector zouden bijgevolg de eersten zijn om van de overheid een vermindering van het ambtenarenbestand en besnoeiingen in de bureaucratie te gaan eisen. De nationale vakbondsbureaucratieën kunnen dan niet langer meer de fundamentele tegenstelling tussen de privé-werknemers en ambtenaren toedekken.

Steun verdienen

Door hun collaboratie met het fiscale plundersysteem dragen ondernemers een historische schuld in het acceptabel maken van hoge belastingen en de uitbouw van de administratieve kolos. Welke ondernemersorganisatie wil hieraan wat gaan doen? Een dergelijke actie zou de steun van de libertariërs ten volle verdienen!

Prof. B. Bouckaert doceert Algemeen Recht aan de Rijksuniversiteit van Gent (B). Hij bestudeert vooral de mogelijke politieke toepassing van de libertarische opvattingen in de hedendaagse maatschappij en zijn politiek gebeuren, en dit meer bepaald op economisch vlak en inzake milieuproblemen.