Zoals u weet noemt de V.V.D. zich een liberale partij. Of dit nog wel terecht is, is voor ons…
Zoals u weet noemt de V.V.D. zich een liberale partij. Of dit nog wel terecht is, is voor ons een vraag, maar daar wij geen partijpolitieke beschouwing houden kunnen we hier niet op ingaan.
Nu bestaat er in Nederland, maar ook in andere landen een organisatie die zich Libertarisch Centrum noemt.
Zij verkondigen ideeën waardoor ook vrijdenkers zich aangesproken kunnen voelen en omgekeerd. Vandaar dat wij ons beider tijdschriften uitwisselen.
Zij pleiten voor een grote vrijheid van de individu en wensen absoluut geen staatsbemoeienis en alle mogelijke voorschriften zijn hen een doorn in het oog. Hoewel juist democratisch-socialisten wel veel via de staat geregeld willen zien, kunnen veel vrijdenkers zich wel vinden in de gedachten van geen enkele bemoeienis van de staat met de burger. Maar daarover zouden wij zelf onderling ook wel eens kunnen praten, dus wel staatsbemoeienis of juist totaal niet.
Volgens de Libertairen gaat onze huidige regering nog lang niet ver genoeg met de zo bejubelde “privatisering”. Zij stellen b.v. dat er geen vrijheid is zolang een ondernemer niet zelf mag beslissen wat hij zal produceren en waar, welke lonen hij moet betalen, welke prijzen hij mag berekenen, welke Boete op Toegevoegde Waarde hij dient te betalen en dan moet hij ook nog halve winst aan de staat afstaan.
Nu klinkt dit geluid van de Libertairen wel erg somber, maar wij dachten dat het nog al meeviel. Natuurlijk gaan wij ervan uit dat de meeste ondernemers fatsoenlijke hard werkende mensen zijn, maar wij zijn toch bang dat als er niet geregeld en voorgeschreven wordt op dit terrein dat dan de wet van de jungle gaat gelden tenzij alle mensen engelen zijn.
Bovendien schijnen de Libertairen ook bezwaar tegen de B.T.W. te hebben. Nu is het zo dat niet de ondernemer de B.T.W. moet betalen. Deze wordt uiteindelijk op de consument verhaald en door de ondernemer afgedragen. Je kunt er alleen over discussiëren of de consument zo niet te veel belast wordt. In andere landen is de B.T.W. b.v. veel lager.
Maar of je het nu met de staat eens bent of niet de staat moet toch aan inkomsten komen om die dingen te doen die wij allen nuttig vinden. De Libertairen zeggen zelfs “belasting is diefstal”. Ja in zekere zin is dit misschien zo maar je kunt dan ook stellen “winst is diefstal” en heeft een bekende anarchist niet gezegd “eigendom is diefstal”.
Als een product b.v. schaars is zet de ondernemer daar toch een grotere winst op, dat is dan toch de economische vrijheid, maar dan willen wij er wel op wijzen dat de economisch zwakkeren in de samenleving zich zo’n product niet kunnen aanschaffen. Terwijl zij er net zo veel recht op hebben als de béter-gesitueerden.
En de zo begeerde privatisering werkt dan toch als kapitalisme in zijn naakste vorm waarbij de zwakkeren worden vermalen. Dat zien wij nu toch? Wij vragen ons daarom af hoe de Libertairen deze zwakken willen beschermen of geldt hier dan toch: “ieder moet maar voor zich zelf zorgen, dat is pas vrijheid”. Of is solidariteit ook een vies woord geworden? Als men geen belasting wil betalen, hoe zorgt men dan voor werklozen, bejaarden, zieken etc. Natuurlijk weten we dat voor deze bevolkingsgroepen premies worden betaald maar de volgende stap is dat men dit ook diefstal vindt zeker als de ondernemer ze betaalt. Alles in het leven heeft nu eenmaal zijn prijs.
In hun blad schrijven de Libertairen dat “de sociaaldemocratie in Nederland vindt dat eigendom van mensen via belasting afgepakt mag worden”. Is dit niet wat erg ongenuanceerd gedacht? Waar staat dat overigens? Men eist dus de vrijheid van onbeperkt bezit te hebben en winst te maken. Maar o.i. gaat dat altijd ten koste van anderen. Denk maar aan de Derde Wereld die altijd geplunderd is en nog wordt.
De Libertairen stellen dat ieder individu vrij moet zijn zonder de vrijheid van anderen aan te tasten. Dat is prachtig, bovendien is dit een standpunt waarmede vrijdenkers vele humanisten en anarchisten het mee eens zullen zijn. Het is wel jammer dat men hierbij schrijft: “welke bezwaren kunnen socialisten, fascisten en communisten er tegen aanvoeren?”. Wij vinden het onjuist om deze groepen op één hoop te gooien. Dat is heel ongenuanceerd en een belediging van vele goedwillende socialisten en communisten. Ook menen wij dat met de genoemde vrijheid zeker niet bedoeld mag worden de vrijheid om zoveel mogelijk te vergaren. Zo zijn wij van mening dat grond niet in privé- bezit behoort te zijn, daar grond ten eerste een schaars artikel is en ten tweede aan alle inwoners gezamenlijk behoort.
Wat de een bezit kan de ander niet bezitten. De Liberalen en Libertairen roepen nu zo hard om privatisering. Maar beseffen zij dat juist de door hen zo verfoeide nationalisatie een liberaal erfgoed is.
Het liberalisme is in wezen ontstaan in de strijd tegen de monopolieposities, tegen het machtsmonopolie van de absolute vorst en men pleitte voor de ondernemersvrijheid. Deze vrijheid leidde weer tot monopolieposities en om dit te breken wilden de liberalen nationalisaties.
De cirkel is nu weer rond en wil men weer de grootst mogelijke ondernemersvrijheid. Het opmerkelijke is dat ondanks de privatisering en deregulering die onze overheid zo propageert de greep van deze overheid op mensen en zaken steeds sterker wordt. Kijk maar naar de gezondheidszorg en het onderwijs. De bureaucratie wordt steeds heviger en de centralisatie groter. (Deze laatste gegevens ontleenden wij aan het interessante artikel van Rudolf de Jong in nr. 77 van De As).
Concluderende kunnen wij dus stellen dat wat de Libertairen stellen er opvattingen bij zijn waar wij ons wel achter kunnen stellen maar dat geldt ook voor vele gedachten uit het socialisme, anarchisme en communisme. Maar dat men onder de gewenste vrijheid vooral verstaat de ondernemersvrijheid dus de economische, dat is ons te simpel.
Dat is niet het tovermiddel om de wereld voor IEDEREEN leefbaar te maken. Om de wereld vrij en dus leefbaar te meken moet er heel wat meer veranderen, vooral in de hoofden en harten van de mensen.
Het is wel interessant om te lezen wat de pas overleden Dick Hillenius hierover eens schreef “het is eigenlijk onaanvaardbaar dat andere mensen onaardig tegen je zijn”.
Enig commentaar op het artikel LIBERAAL OF LIBERTAIR van Job de Klepper
Oorspronkelijk dacht ik dat het eenvoudig zou zijn om even een commentaar op dit stuk te schrijven. Het is ook niet moeilijk, maar het beslaat zoveel punten dat ik bijna een boek moet schrijven om ze allemaal te behandelen. Misschien is het daarom nuttig om eens een discussieavond te organiseren waarop alles beter tot zijn recht kan komen.
Er zijn boeken genoeg waar het allemaal instaat. Voor deze discussie lijkt het me voldoende het grondprincipe van het LIBERTARISME als uitgangspunt duidelijk te stellen.
Het LIBERTARISME is voor INDIVIDUELE VRIJHEID. Vrijheid voor elk mens.
Daarom vinden wij dat alle handelingen tussen mensen onderling moeten geschieden op basis van wederzijdse vrijwilligheid, en alle wederzijds vrijwillige acties horen legaal te zijn.
Dat betekent dat geen enkel persoon, of groep van personen, met geweld, dwang of fraude mag beginnen tegen een ander mens of groep mensen. Wat voor één persoon geldt, geldt ook voor een groep van meerdere personen. En ook als die groep toevallig bestaat uit 51% (of meer) van de bevolking. Met deze fundamentele uitgangspunten kunnen we veel opmerkingen verklaren en/of rechtzetten.
Of de V.V.D. nog een “liberale” partij is, hangt af van de definitie en hoeveel onvrijheid een partij mag nastreven om nog liberaal genoemd te worden, eventueel in vergelijking met andere partijen die nog meer onvrijheid en nog meer overheidsdwang voorstaan. We hoeven echter alleen maar het partijprogramma te lezen om te zien dat de V.V.D. op zoveel punten de vrijheid wil beperken, dat je in de zuivere betekenis van het woord helemaal niet meer van liberaal kunt spreken.
Inderdaad gaat de PRIVATISERING in België en in Nederland nog lang niet ver genoeg. Ik zou zelfs zeggen dat ze in beide landen nog nauwelijks is begonnen! Ik vind niet dat “de Libertariërs het erg somber inzien”. Integendeel, de meesten zijn erg realistisch. Het verwondert me echter dat Job de Klepper schrijft dat de staatsbemoeienis nogal meevalt. Probeer eens een lijst te maken van alles wat wel mag. Je kunt achter elk punt minstens tien dingen schrijven die niet mogen! Libertariërs gaan er net NIET van uit dat alle mensen “engelen” zijn. In tegendeel, ook hier weer de realistische opvatting dat de mens is zoals hij is. Dat wil zeggen dat er altijd slechte elementen onder zijn, en het daarom is het nodig het fundamentele grondprincipe toe te passen van het niet en nooit initiëren van geweld of fraude.
Uiteraard hebben Libertariërs ook bezwaar tegen de BTW. Het doet niet ter zake WIE deze betalen moet; het is net als met alle andere belastingen de consument die het gelag betaalt.
Is het juist dat “de staat aan inkomsten moet komen om dingen te doen die wij allen nuttig vinden”? Als “wij ALLEN” iets nuttig vinden, dan denk ik dat we het gewoon doen, en dat het niet nodig is dat een overheid dat “afdwingt”.
Dat is alleen nodig als niet “wij allen”, maar “een bepaalde groep” die dingen nuttig vindt. Die heeft dan de staat nodig om de anderen er toe te dwingen om meer te doen, eventueel via belastingen. Uit de opmerking van Job de Klepper dat “belasting is diefstal” in zekere zin juist is, maak ik op dat hij inderdaad inziet dat deze gelden met geweld, tegen de zin van het individu worden geïnd.
Dat hij dan de stap maakt naar “Winst is diefstal”, begrijp ik niet. Winst is immers het bedrag dat iemand boven zijn kosten wil krijgen, voordat hij bereid is om zijn product (dienst) in vrijheid aan een ander te leveren. En de ander is vrij om het wel of niet te kopen. Die ander heeft geen RECHT op het product van de eerste, ervan uitgaande dat deze dat product ook op rechtmatige wijze heeft geproduceerd of verkregen. De opmerking: “Eigendom is diefstal” is een contradictio in terminis. Eigendom, (het recht om over een zaak op de volstrekste wijze te beschikken) kan men niet door diefstal (wederrechtelijk toe-eigenen) verkrijgen. Het is juist dat een economisch zwakkere net zoveel RECHT op een product van u heeft als een beter gesitueerde. Als het uw rechtmatig verkregen product is, hebben ze er beiden namelijk helemaal geen RECHT op. In vrijheid kunnen ze met u onderhandelen over de ruil van dat product tegen iets anders, bvb. geld. “Solidariteit” is helemaal geen vies woord. Dat wordt het pas als er mee bedoeld wordt dat je geld moet afgeven “of anders gebeurt er wat!”
Voor een mens geldt dat hij alleen maar in leven kan blijven door te consumeren. En iets consumeren kunnen we alleen maar als het ergens door iemand geproduceerd is.
Uit de hele geschiedenis en in de huidige maatschappij blijkt overduidelijk dat er meer geproduceerd wordt als een maatschappij vrijer is. In een vrije maatschappij is er meer te consumeren, de prijs wordt lager, en meer zwakken kunnen er van profiteren. Dit “economische/sociale” onderwerp rechtvaardigt overigens een heel artikel. We hebben er al vaker over geschreven, en we zullen in de toekomst er nog vaker op terugkomen.
Job de Klepper vraagt of het niet wat “ongenuanceerd is (om te stellen) dat eigendom van mensen via belasting afgepakt mag worden”.
Wel, er staat in “de wet” dat de overheid een deel van uw geld mag afpakken; uw werkgever wordt gedwongen dat van uw salaris “in te houden”; uw leverancier wordt gedwongen om u voor alles x % BTW extra te laten betalen en die “af te dragen”; en als u de pech hebt om dood te gaan, worden uw erfgenamen gedwongen een groot deel van de erfenis af te geven. En deze paar voorbeelden zijn nog maar een fractie van wat er allemaal nog meer moet. En al die bedragen waren (even) uw eigendom.
Onbeperkt bezit verwerven op een vrije wijze, zonder gebruik van geweld, dwang of fraude, gaat niet ten koste van anderen. Integendeel, het verwerven gaat gepaard met het verlenen van diensten en/of leveren van producten die andere graag willen hebben en waarvoor ze bereid zijn om vrijwillig te betalen. In de huidige maatschappij gaat het rijk-worden heel vaak via gunsten die de overheid verleend door subsidies, vergunningen, invoerbeperkingen enz. Dat is altijd ten koste van een aantal anderen. Net wat we niet willen.
Het is niet de bedoeling om socialisten, fascisten en communisten op één hoop te gooien. Zeker niet letterlijk!!
Zeker willen we ook geen goedwillende personen in die groepen beledigen.
Wat wel het geval is, is dat elk van deze groepen, ieder op een iets andere manier, geweld en dwang gebruikt tegen mensen die niet doen wat zij graag willen. En tegen dat gebruik van geweld en dwang zijn alle Libertariërs. Het bezit van “grond” is een speciaal geval waarover we al eens eerder geschreven hebben. Dit voert in dit artikel echt te ver. We zijn bereid om er later nog eens afzonderlijk op terug te komen. Eén van de kernen is hier hoe je rechtmatig grond tot eigendom kunt verwerven, en hoe dit oorspronkelijk tot stand gekomen is.
Het kan best zijn dat “Rationalisatie een liberaal erfgoed” is. Dat doet echter niet ter zake. Wie er steelt en wanneer, is niet belangrijk in de beschouwing dat het diefstal blijft. Inderdaad zijn er heel veel wetten en reguleringen tot stand gekomen op aandrang van het bedrijfsleven en/of ondernemers. Maar ook hier is het niet essentieel wie gelobbied heeft.
De ene regel roept de andere op. Zo zijn we op het punt gekomen waarover Job de Klepper terecht opmerkt dat “de greep van de overheid op mensen en zaken steeds groter wordt”.
Volgens de Libertariërs is het nog niet te laat. We zijn zelfs filosofisch al aan de omkeer bezig zoals bleek uit het FRIEDMAN-artikel in VRIJBRIEF nr. 113/ 114. (Belangstellenden sturen we graag een gratis kopie; voor zover de voorraad strekt). Het is niet juist begrepen dat „(Het Libertarisme) onder de gewenste vrijheid vooral verstaat de ondernemersvrijheid, dus de economische (vrijheid)”.
Het tegendeel is waar. Het LIBERTARISME is voor de economische EN VOOR DE SOCIALE/PERSOONLIJKE VRIJHEID. Het feit dat wij voor beide vrijheden zijn, en dat wij weten dat deze beide soorten vrijheid niet los van elkaar kunnen blijven bestaan, onderscheidt het LIBERTARISME van alle andere systemen. *)
In alle andere systemen is er een variatie van: “ik moet mij opofferen voor anderen”, of: “anderen moeten zich opofferen voor mij”.
Het LIBERTARISME IS DE ENIGE MAATSCHAPPIJVORM WAARIN NIEMAND WORDT OPGEOFFERD VOOR WIE DAN OOK.
*) Ook dit is in eerdere artikelen uitgebreider uitgelegd, en ook daarvan willen we u graag een kopie sturen.