Welkomswoord door ir. H.J. Jongen, Voorzitter libertarisch centrum

Dames en Heren,

Heel hartelijk welkom allemaal!

Ik heet u welkom namens het Libertarisch Centrum, namens het Ludwig von Mises Instituut en namens de sponsor van deze bijeenkomst, de firma Biggelaar Tabak.

Zelden heb ik met zoveel spanning en genoegen als vandaag een bijeenkomst mogen openen.

Spanning omdat gedurende de voorbereiding we net in België een regeringscrisis hadden. Deze had kunnen veroorzaken dat de belangrijkste man hier vanavond, de heer Guy Verhofstadt, door regeringsberaad niet persoonlijk aanwezig had kunnen zijn. Gelukkig is deze angst overbodig gebleken.

Genoegen omdat ik ook gedurende die crisisperiode weer bevestigd heb gezien dat op het meest kritieke moment Guy Verhofstadt onmiddellijk maatregelen trof om te voorkomen dat er een financiële wantoestand zou ontstaan. Dit onderstreept weer eens te meer hoezeer hij de Award van 1986 verdient.

Dit genoegen wordt nog versterkt doordat u vandaag met zovelen gekomen bent om de uitreiking van de Benelux Libertarian Award aan de heer Guy Verhofstadt bij te wonen. Zelfs met zovelen dat we er een beetje van beduusd zijn en er wat organisatorische probleempjes voor moeten oplossen.

Maar het is voor mij een bewijs dat u een grote achting hebt voor Guy Verhofstadt en ook dat u de vrijheid een heel belangrijk goed vindt. Ik zei al dat ik u niet hoef te vertellen wie Guy Verhofstadt is. Ook het feit dat hij vandaag deze Libertarische Vrijheidsprijs krijgt zal u allen duidelijk zijn.

Als geen ander heeft Guy in de laatste jaren via “politieke” kanalen gewerkt om te komen tot een vrijere samenleving en tot meer persoonlijke vrijheid.

Zelfs als hij door zijn beroep compromissen moet aanvaarden, stelt hij dat ook meestal expliciet vast.

Vandaar dan ook dat we aan de heer Jim Turney, de voorzitter van de Amerikaanse Libertarische Partij, gevraagd hebben om deze Vrijheidsprijs uit te reiken.

De LP is in Amerika de derde grootste partij. Zelfs al is deze dan ook heel veel kleiner dan de twee grote partijen die steeds in de publiciteit zijn.

Jim Turney is ook de directeur/eigenaar van Liberty Audio and Video. Hij zorgt er al jaren voor dat van de meeste libertarische gebeurtenissen tapes worden gemaakt. Het frappante is, dat die tapes dan aan het eind van de bijeenkomst al kunnen worden gekocht. Ook vandaag. Uiteraard kunt u ze ook later nog bestellen bij het Libertarisch Centrum.

Maar net omdat ook Jim Turney via “politieke” kanalen streeft naar een grotere vrijheid, lijkt het mij zeer belangrijk om hier te benadrukken dat het libertarisme beslist niet alleen bestaat uit “politieke partijen”.

Integendeel, er zijn in de libertarische wereldbeweging een groot aantal personen die vinden dat de “politieke weg” zelfs een verkeerde weg is om tot een vrije maatschappij te komen, maar alle libertariërs hebben het uitgangspunt dat ieder mens, met de nadruk op ieder, recht heeft op zijn eigen leven.

Met “recht op eigen leven” bedoel ik hier niet een “legaal” recht, maar de situatie dat ieder mens zelf mag beschikken over zijn lichaam en zijn leven. Ieder heeft zijn eigen zelfbeschikkingsbevoegdheid.

Een ander heeft dus niet het recht over u of uw eigendom te beschikken zonder uw uitdrukkelijke toestemming. En hieruit volgt onmiddellijk dat geen enkel mens geweld, dwang of fraude mag initiëren tegen een ander mens.

En een recht dat één persoon niet heeft, kan uiteraard ook nooit geclaimd worden door een groep van personen.

In de korte tijd die ik hier ter beschikking heb, kan ik niet uitgebreid op het libertarisme ingaan. Toch hoort een korte toelichting bij een gebeurtenis als vandaag. Daarvoor gebruik ik een diagram dat de libertarische positie kan verduidelijken:

Diagram

Uitgaande van het recht op eigen leven, kunnen we concluderen dat ieder mens dan ook het recht heeft om zijn eigen leven in stand te houden Ieder mens moet consumeren om in leven te blijven.

Mensen kunnen alleen maar consumeren, als er geproduceerd wordt. Productie hier op te vatten in de meest ruime zin. Zaken als onderwijs, ontspanning enz. vallen er ook onder. Zelfs vruchten zoeken in het bos.

Er is dus een stroom van productie, naar consumptie nodig. En dat kan op verschillende manieren plaatsvinden:

Of ik produceer zelf mijn eigen consumptie, of “anderen” produceren het.

Die productie van anderen kan ik op verschillende manieren voor consumptie beschikbaar krijgen. Ik zie daarvoor drie mogelijke wegen:

A) Ik kan mijn eigen productie met die van anderen ruilen. Dit gebeurt normaal in de vrije markt. De tussenschakeling van geld doet niet ter zake, en iets gratis geven, beschouw ik ook als een vorm van ruilen.

B) Ik kan ook mijn consumptie verkrijgen door de productie vat anderen gewoon te stelen. Dit is natuurlijk een vorm van geweld gebruiken.

C) Er is echter nog een derde weg. Ik kan in de tegenwoordige maatschappij er ook voor stemmen om de productie van een ander krijgen.

Daarvoor hoef ik in de meeste landen alleen maar te zorgen dat ik voldoende mensen bij elkaar krijg die hetzelfde willen als ik en met die groep stemmen we dan voor datgene wat we willen hebben van de productie van anderen.

Ik heb gemerkt dat de meeste mensen het met mij eens zijn dat het moreel goed is om de beide eerste wegen te bewandelen: zelf produceren en consumeren, en vrijwillig ruilen.

Ook zijn de meeste mensen het er over eens dat het “stelen” slecht is en in een beschaafde maatschappij niet thuis hoort.

Moeilijker wordt het als we naar de reëel bestaande situatie in onze maatschappij gaan kijken. Het is immers zo dat in onze maatschappij een heel groot gedeelte van de menselijke productie wordt herverdeeld via het stemmen.

We zitten dan in het vlak tussen de moraliteit en de immoraliteit. De moraliteit in dit vlak wordt door bijna iedereen anders ervaren. Waar mensen de grens van de moraliteit leggen, varieert in het accepteren dat alles of 100 procent van de productie van een persoon mag worden afgenomen, tot de verklaring dat dat helemaal niet of O procent mag.

Wat de libertarische positie betreft, kan ik u als voorbeeld een stukje voorlezen dat opgenomen is in de Free Market Yellow Pages, een libertarische Gouden Gids. Overigens een aardig en soms handig boekje om aan te schaffen. Daar staat op pagina 13 een stukje over diefstal:

“Libertarians ask: Is it theft if a man with a gun robs you?

Is it theft if two men with guns rob you?

Is it theft if two men with guns and a man with a briefcase and an official badge rob you?

Is it theft if a gang takes your car, sells it and gives the money to a poor family?

Is it theft if a gang takes your car, sells it, buys you a bicycle “to improve your health,” and keeps the change?

If two men say, “let’s vote on it. Shall we take this guy’s money?” You vote no, they vote yes, is it theft? If 10 men vote on it? If a million people vote on it?

If 200 million people vote to take your money, is it theft?”

Hieruit zult u begrijpen dat het libertarisme stelt dat een morele maatschappij ophoudt waar het verdelen door te stemmen begint.

En de vraag dringt zich dan op tot welke compromissen ben je bereid. Vandaag wil ik daar alleen maar van zeggen dat ik het geheel eens ben met Ayn Rand, in haar essay The Anatomy of Compromise.

Daarin toont ze aan dat in een conflictsituatie de meest konsekwente persoon of groep zal winnen. Dit is één van de redenen waarom het collectivisme zo’n grote groei heeft kunnen behalen.

Maar het consequent aanhouden van principes is ook één van de redenen van het succes van Guy Verhofstadt. Ik hoop dan ook dat de Benelux Libertarian Award hem nog extra zal aanmoedigen om op deze weg door te gaan.

Het libertarisme is niets nieuws. Het is alleen een nieuwe naam van de laatste decennia om de echte vrijheid van het individu aan te tonen en ter onderscheiding van het begrip liberaal. Want het begrip liberaal is zo verwaterd dat het in de meeste landen niet veel verband meer heeft met vrijheid.

Ik realiseer me dat dit voor velen van u zonder verdere studie of discussie niet zonder meer vanzelfsprekend is. Ook lijkt het mij zonder verdere verklaring moeilijk om te zien hoe je dan allerlei maatschappelijke problemen oplost. Daar nu verder op ingaan is vanwege het programma niet mogelijk, maar voor belangstellenden willen we daar graag een andere bijeenkomst voor organiseren.

De libertarische beweging streeft er naar om de moraliteit van een vrije maatschappij aan steeds meer mensen te verduidelijken.

Libersign

Het Libersign, één van de meest gebruikte libertarische logo’s, wijst ook op deze moraliteit.

Omdat dit logo, het libersign, ook staat op de plaquette die zo meteen aan Guy Verhofstadt zal worden uitgereikt, zal ik u dat in enkele woorden verklaren. En daarvoor maak ik gebruik van een schema dat door David Nolan is ontworpen.

Dit schema staat ook in het aan u uitgereikte mapje, en ook staat er een artikel over in het introductienummer van de Vrijbrief. Het is dus niet nodig om daar nu op deze plaats uitgebreid op door te gaan.

Om in de maatschappij de begrippen links en rechts te verduidelijken, heeft David Nolan omschreven dat het begrip vrijheid in feite te splitsen is in twee niet scheidbare, maar wel onderscheidbare, begrippen nl.:

– economische vrijheid; en

– persoonlijke of sociale vrijheden.

Beide soorten vrijheid kunnen uitgezet worden op een schaal van 0 tot 100%.

Dan kunnen we het punt R zien als een extreemrechtse positie. Alles vrij in de economie, maar niets in de burgerlijke vrijheden.

Het punt L is op te vatten als zijnde extreemlinks. Alles mag op het gebied van sociale vrijheden, maar de economie is voor 100% gereguleerd. Zo ziet u ook de normaal gebruikte L-R-as.

Het is overbodig om te zeggen dat deze extremen nergens kunnen bestaan.

De Nobelprijswinnaar Prof. Hayek heeft reeds lang geleden gezegd dat “persoonlijke vrijheden en economische vrijheid vormen één geheel.”, en “uit de geschiedenis blijkt overduidelijk dat als er ergens één van deze vrijheden wordt aangetast, dat dan noodzakelijk ook de andere wordt uitgehold.”

Het libertarisme veroordeelt zowel de linkse als de rechtse situatie omdat beide de vrijheid van de mens aantasten.

Het libertarisme zegt dat we voor een betere maatschappij heel duidelijk ons in de richting moeten verplaatsen van totale vrijheid voor ieder individu.

En dan ziet u hoe het symbool, het logo of het Libersign ontstaan is.

Dit alles staat uitgebreider in het introductienummer van de Vrijbrief. U kunt daar vandaag nog een abonnement op nemen.

Bovendien kunt u dan ook het boek van Leon Louw en Frances Kendall, South Africa, the Solution, goedkoper krijgen.

Ik heb zelf dit boek in één adem uitgelezen en het heeft mij de echte situatie in Zuid-Afrika zeer verduidelijkt.

Het boek is tegen apartheid en tegen geweld, en het geeft een reële oplossing voor de huidige kritieke situatie.

Wat literatuur betreft, is er op dit ogenblik een bijzonder gunstig en voordelig introductiepakket in de zaal te koop. Ook dit is aangekondigd in het aan u uitgereikte mapje.

Ik vertelde u al dat het libertarisme niet een politieke partij is. Het is een beweging die bestaat uit heel veel verschillende groeperingen, individuen, discussie- en studieclubs, boekhandels, tijdschriften en nieuwsbrieven, cursussen, enz, allemaal strevend naar hetzelfde doel van een vrije en vreedzame maatschappij.

Er bestaat zelfs een stichting LIFHAS, Libertarian Foundation for Human Assistance, die zorgt voor hulpverlening op allerlei gebied, op een libertarische manier.

Ik zou nog uren over het libertarisme kunnen praten, maar ik wil alleen nog de aandacht vestigen op één onderdeel.

Dat is dat er sinds een vijftal jaren bestaat: Libertarian International. Libertarian International wil de libertarische idealen over de hele wereld uitdragen.

Eén van de methodes daarvoor, naast het uitgeven van een nieuwsbrief, Freedom Network News, is het periodiek organiseren van een internationale conventie.

In 1983 hebben we zo een geslaagde conventie in Brussel gehad. Het afgelopen jaar is dat in Stockholm geweest.

Deze, en ook de andere conventies die respectievelijk gehouden zijn in Zwitserland, Engeland en Noorwegen, waren grote successen.

Daarom raad ik u ten zeerste aan om u te oriënteren of u uw vakantie het volgend jaar kunt combineren met de libertarische conventie in Griekenland. (red, ondertussen is deze conventie in Griekenland afgelast.)

Ik hoop u met het voorgaande enigszins een beeld gegeven te hebben van enkele zaken waar het libertarisme mee bezig is. Maar méér nog van het libertarisch ideaal dat bestaat uit een vrije wereld voor alle mensen, de enige mogelijkheid voor een wereld waar overal vrede is.

Dank u wel.