Iwan die krediet zoekt

Vertegenwoordigers van het Kremlin zijn onlangs in Washington geweest om te vragen om meer handel. De Russische onderminister van buitenlandse handel Wladimir Soesjkov heeft gezegd dat hij graag enige hulp van de Verenigde Staten zou willen hebben om een fabriek voor robots te bouwen bijvoorbeeld. Zijn uitleg was dat ze hoogwaardige robots nodig hebben om spijkerbroeken te maken. Eenieder die dit gelooft kan ook wel denken dat de Sovjets biotechnologie willen hebben om Schotse whisky te maken en hoogwaardige materialen voor het vervaardigen van jazz-grammofoonplaten.

Maar het ministerie van handel van de V.S., met de opzet om de handel te bevorderen, leent een willig oor. Tenslotte proberen de V.S. de relaties met de Sovjets te verbeteren en beide kanten zingen het oude nostalgische liedje over hoe vriendschappelijke handelsbetrekkingen de vijandigheid en het conflict kunnen intomen. Minister Baldrige heeft kameraad Soesjkov verteld dat robots zeker op de agenda kunnen staan van de handelstop die gepland is in mei in Moskou. Uit wat we over de gesprekken tussen Baldrige en Soesjkov hebben gehoord kunnen we opmaken dat de Sovjets nauwelijks bescheiden waren in hun verzoeken. Ze verzochten opnieuw de status van meest begunstigde natie te krijgen, wat betekent dat ze behandeld worden zoals elke andere handelspartner.

Maar ze zouden ook wel tevreden zijn met een hernieuwing van de handelssubsidie van de V.S. Het niet gepubliceerde interdepartementale verslag van de bijeenkomst zegt nadrukkelijk dat de Sovjets ‘kredieten willen hebben als onderdeel van iedere overeenkomst op economisch vlak die wordt gesloten’. De Sovjets hebben altijd gebrek aan harde valuta, door de kosten die het onderhouden van een wereldwijde politieke invloedssfeer meebrengt en de moeite die ze hebben om producten te maken van voldoende hoge kwaliteit om tegen westerse harde valuta te verkopen.

Zelfs als degenen in de V.S. die de handel willen bevorderen door de Sovjet belangstelling voor geavanceerde technologie – die gewoonlijk zijn weg vindt naar Sovjet militaire projecten – positief te beoordelen, dan zou er hun toch een lichtje moeten zijn gaan branden toen er gesproken werd over handelskredieten. West-Europa bevindt zich al op deze weg en draagt er de aanzienlijke kosten van. Zo werd er bijvoorbeeld de Siberische gaspijpleiding volledig voorgeschoten door de Europese kapitalisten die verbetering van de betrekkingen wensten, zodat de West-Europeanen duur gas krijgen dat ze bovendien eerst zelf met leningen subsidiëren. Sinds de jaren ’70 hebben exportkredieten en officiële garanties door de regeringen aan het Sovjet blok Bonn, Parijs en Londen miljarden gekost. Het op enorme schaal verkeerd aanwenden van kapitaal, dat door de regering wordt gestimuleerd, is er zeker voor een deel schuld aan dat de economie in Europa zo weinig aantrekt. Toch zijn de Sovjets onvoorzichtig, hoe handig ze ook zijn in het krijgen van deze subsidies. Studies van de organisatie van economische ontwikkeling en van de Bank van Internationale Betalingen tonen dat de U.S.S.R. het westen ongeveer $ 30 miljard schuldig is. Hiervan is $ 20 miljard gesubsidieerd waardoor de S.U. niet slechts hoort bij de landen met de grootste schulden maar ook het land is dat voorop loopt als het gaat om dat deel van hun schuld dat door westerse regeringen is gefinancierd. Men kan dit natuurlijk verklaren uit het feit dat de Russen, net als het Pentagon, enorm grote en dus verleidelijke contracten aanbieden. De V.S. willen geen kredieten meer aan de S.U. geven, maar het omkeren van deze politiek is het belangrijkste punt op de agenda van de handelstop met de Sovjets Er zijn twee punten waarvan de Amerikanen doordrongen zouden moeten zijn. Het eerste is dat het handelsoverleg tussen de ene regering en de andere goed is voor socialisten, niet voor kapitalisten. Er is geen tekort aan Amerikaanse ondernemers die overeenkomsten willen sluiten waarbij beide zijden baat hebben, wanneer en indien de Russen er ooit in slagen op de wereldmarkt te concurreren. Tot het zover is heeft de Handel er geen belang bij verliesgevende zaken voor te staan met een beroep op de subsidies van de V.S. Het tweede punt is dat de détente zowel een politieke als een economische ramp was. De Sovjets hebben een goed gedrag beloofd in ruil voor overdracht van hoogwaardige technieken en miljarden aan kredieten. In plaats daarvan kregen we Cambodja, Afghanistan, Polen en Nicaragua. Het was nauwelijks een goed voorteken voor de laatste détente dat Arthur De Nicholson Jr., majoor in het V.S.-leger, neergeschoten werd door een Sovjetsoldaat in Oost-Duitsland, dat zelf op de been wordt gehouden door West-Duitse subsidies. De détente was een episode in de Oost-West betrekkingen, die beloofde wat ze niet waar kon maken. In de mate dat de V.S. aan de S.U. technologie verkopen die militair toepasbaar is verhoogt ze voor de Amerikanen de kosten nodig voor een bewapening gelijkwaardig aan die van de S.U. In de mate dat de Amerikanen de handel met de S.U. moeten subsidiëren, wenden ze kapitaalverkeer aan. Het ministerie van handel wordt verondersteld handel te bevorderen, maar iemand in de regering zou eens moeten vragen wat dit werkelijk voor de V.S. meebrengt.

(Uit bovenstaand artikel blijkt dat er niets nieuws onder de zon is. Ook nu nog wordt door Rusland krediet gezocht en de Westerse banken staan zich te verdringen om dit te verstrekken red.).