Murray’s Rothbard ‘For A New Liberty’ is zonder twijfel de beste inleiding in het libertarisme, of preciezer, het anarcho-kapitalisme.
1. Auberon Herbert – The Right and Wrong of Compulsion by the State and other Essays
De groei van het libertarisme heeft een toenemende aandacht voor (radicale) 19e eeuwse klassiek-liberale auteurs tot gevolg. Een belangrijke 19e eeuwse quasi-anarchistische liberaal is de engelse auteur Auberon Herbert. Auberon Herbert was sterk beinvloed door de geschriften van Herbert Spencer maar voegde hier een coherent pleidooi voor vrijwillige belastingen aan toe. Zijn consistente interpretatie van het non-aggressie principe maakt het onderscheid tussen klassiek-liberalisme en individualistisch anarchisme een zeer arbitraire zaak. De Amerikaanse individualistische anarchist Benjamin Tucker sprak dan ook bij Herbert’s overlijden de volgende woorden: “He was a true Anarchist in everything but name. How much better (and how much rarer) to be an Anarchist in everything but name than to be an Anarchist in name only!”. Auberon Herbert’s essays behoren tot de vurigste en meest coherente pleidooien voor een vrije samenleving ooit geschreven. Zijn beste essays zijn uitgegeven door Liberty Fund in de bovenstaande bundel.
2. Murray Rothbard – For A New Liberty: The Libertarian Manifesto.
Murray’s Rothbard ‘For A New Liberty’ is zonder twijfel de beste inleiding in het libertarisme, of preciezer, het anarcho-kapitalisme. Rothbard behandelt de historische antecedenten van het hedendaagse libertarisme, de theorische grondslagen, maar vooral de praktische implicaties van de libertarische visie. Rothbard geeft rationele antwoorden op de meeste (interventionistische) tegenwerpingen en laat zien hoe een libertarische maatschappij eruit kan zien. Baanbrekend waren (en zijn) de hoofdstukken waarin hij pleit om ook de klassieke taken van de liberale nachtwakersstaat te privatiseren en ondergeschikt te maken aan de tucht van de markt. Een rigoreuze theorische verdediging van het libertarisme geeft Rothbard in diens latere “Ethics of Liberty” met een informatieve doch wat gedateerde (Robert Nozick heeft zich toch niet van het libertarisme afgekeerd blijkt uit zijn laatste boek en een recent interview) inleiding van Hans-Hermann Hoppe.
3. Morris and Linda Tannehill – The Market for Liberty
Waar Murray Rothbard eindigt begint deze libertarische klassieker van de Tannehills. Ze gebruiken nimmer het woord anarchisme maar hun boek is een lange verhandeling over hoe een staatloze samenleving georganiseerd kan worden. Het boek begint met een “onschuldige” Objectivistische verdediging van het libertarisme maar vervangt echter de orthodoxe Randiaanse illusies over de minimale staat ten gunste van een maatschappij waarin private beschermingsorganisaties, verzekeringsmaatschappijen en individuele protectie het individu beschermen tegen geweld, diefstal en fraude. Een absolute must voor diegenen die slechts vaag van het anarcho-kapitalisme gehoord hebben en een substantiele introductie willen lezen. Twee boeken die een meer historische basis en empirische argumenten geven ten gunste van de visie van de Tannehills zijn Bruce Benson’s “The Enterprise of Law: Justice Without the State” en diens opvolger “To Serve and Protect” en uiteraard David Friedman’s (zoon van de Nobelprijswinnaar in de economie Milton Friedman) “The Machinery of Freedom: Guide to a Radical Capitalism”.
4. Jan Narveson – The Libertarian Idea
Narveson’s boek is zonder twijfel de meest theoretische verhandeling maar ook de meest ambitieuze en filosofische van de vijf. In het eerste deel onderzoekt Narveson de coherentie van de libertarische visie, in het tweede deel de ethische fundering en het in het derde deel de maatschappelijke implicaties van het libertarisme. Waar andere libertariers zich beroepen op “natuurrecht” en “efficientie” rechtvaardigt Narveson het libertarisme op basis van de idee van een sociaal contract. Hoewel enige kennis van David Gauthier’s (behoorlijk technische doch briljante) “Morals by Agreement” en wat elementaire ‘game theory’ (speltheorie) geen overbodige luxe is kan het boek ook zonder deze kennis gelezen worden. Minstens zo relevant zijn Narveson’s antwoorden op dominante kritieken op het libertarisme na verschijning van Robert Nozick’s “Anarchy, State and Utopia”. Een betere verdediging van het recht op prive-eigendom is moeilijk denkbaar dan Narveson’s boek. Voor meer informatie over Jan Narveson en David Gauthier en libertarisch “contractarianism” in het algemeen zie Against Politics: http://www.againstpolitics.com/
5. Harry Browne – How I Found Freedom in an Unfree World
Na lezing van bovengenoemde boeken heeft de lezer wellicht een dubbel gevoel. Enerzijds is zij gecharmeerd van de coherentie en praktische realiseerbaarheid van het libertarisme maar anderzijds ziet zij zich nu geconfronteerd met een maatschappij waar geweld en etatisme domineert. Hier komt de mislukte ex-presidentskandidaat van de Amerikaanse Libertarian Party met een “feel good” boek van formaat. Hoewel de meeste politici elke vorm van individuele keuzevrijheid proberen te bestrijden is hun macht beperkter dan je denkt. Harry Browne stelt dat het individu meer mogelijkheden heeft om zich aan de macht van de staat te ontrekken dan je denkt. De idee dat we alleen vrij kunnen zijn als anderen hun gedrag veranderen kan een mens moedeloos maken. Browne geeft een groot aantal adviezen om je leven in eigen hand te nemen, van het zeer praktische tot het heroische. Dit boek is beslist geen diepgravende verhandeling over het libertarisme maar bevat een behoorlijke dosis praktische minutie voor een individu in een onvrije maatschappij.
Voor verdere suggesties zie de geannoteerde libertarische bibliografie van David Gordon van het Ludwig von Mises Institute, Hans-Hermann’s Hoppe geannoteerde anarcho-kapitalistische bibliografie, en Joseph Stromberg’s selectie van anti-oorlog, anti-interventionisme boeken.
http://www.lewrockwell.com/orig/gordon2.html
http://www.lewrockwell.com/hoppe/hoppe5.html
http://www.lewrockwell.com/stromberg/stromberg23.html
Libertarische boeken kunt U bestellen bij Laissez Faire Books.