Er zijn goede redenen om zich tegen specifiek deze oorlog te verzetten, evenals er goede redenen zijn om zich tegen welke specifieke oorlog dan ook te verzetten, die u zou willen noemen.
“War is not the answer.” (Oorlog is niet de oplossing)
Ik heb deze slogan overal rondom de universiteit dichtbij mijn huis zien opduiken en mijn eerste gedachte wanneer ik haar zie is, “hoe treffend”. Immers, denk aan al die problemen waarvoor een oorlog een grove en krankzinnige oplossing is; als deze slogan slechts als een waarschuwende herinnering aan dit feit werd bedoeld, zou er weinig reden zijn er verder over te redetwisten.
Maar deze slogan is niet simpelweg bedoeld als een algemene herinnering, maar is bedoeld als protest tegen één bijzondere oorlog, namelijk die die tussen Irak en de Verenigde Staten opdoemt.
Nu zijn er goede redenen om zich tegen specifiek deze oorlog te verzetten, evenals er goede redenen zijn om zich tegen welke specifieke oorlog dan ook te verzetten, die u zou willen noemen. En deze goede redenen komen neer op twee basisargumenten. Of de oorlog in kwestie zal de politieke doelstellingen waarvoor werd bestreden niet bereiken, of de kosten om deze doelen te bereiken zouden te zeer afbreuk doen aan andere wenselijke politieke doelen.
Dit soort verzet tegen een oorlog zou men Clausewitziaans verzet kunnen noemen. In dit geval kunnen zij die tegenstander van een oorlog zijn exact dezelfde politieke doelen hebben als zij die de oorlog ondersteunen, maar geloven zij niet dat deze specifieke oorlog het instrument is waarmee de politieke doelen, op dit moment, kunnen worden gerealiseerd.
Maar natuurlijk is niet elk verzet tegen deze, of om het even welke oorlog, Clausewitziaans verzet; er zijn mensen die geen tegenstander zijn van deze, of een andere, specifieke oorlog, maar van oorlog onder alle omstandigheden. Hun positie, ethisch pacifisme, stelt dat oorlog een kwaad van een dergelijke omvang is dat het beter is om om het even welke politieke gevolgen te nemen, hoe vreselijk ook, dan een oorlog te voeren, zelfs als dit het accepteren van de eigen dood inhoudt.
Zolang de ethische pacifist bereid is de gevolgen van zijn besluit persoonlijk te dragen, zou daarmee de kous af zijn, zolang die gevolgen slechts hem beïnvloeden. Immers, als ik besluit dat oorlog geen prijs is die ik wens te betalen om mezelf te beschermen, mag ik niet concluderen dat u eveneens niet bereid bent deze prijs te betalen. Dit is de reden waarom de ethische pacifist zijn zuiver morele besluit niet voor een aanbeveling voor regeringsbeleid mag laten doorgaan.
Begrijp me goed; ik zeg niet dat de ethische pacifist geen recht heeft te proberen anderen te overtuigen van de juistheid van zijn moreel besluit, natuurlijk heeft hij het recht daartoe. Hij is vrij om ethisch pacifisme te prediken voor iedereen die hem horen wil, vooropgesteld dat hij zijn morele raad niet laat doorgaan voor iets wat het niet is – een beleidspositie.
“Vriend”, kan hij zeggen, “oorlog is zo iets verschrikkelijks dat wij allen bereid zouden moeten zijn eerder onze levens op te offeren dan een oorlog te strijden, zelfs tegenover vijanden die gezworen hebben ons te vernietigen. We moeten dit doen, zelfs als het neerkomt op het verliezen van ons eigen leven. Laten we allen zweren eerder te creperen dan te vechten!” Dit immers, was Gandhi’s aanbeveling voor de benarde positie van Europese Joden onder Hitler’s vervolging: om massaal zelfmoord te plegen uit protest.
Maar ongeacht de mate waarin u verleid zou kunnen worden een dergelijk pleidooi te beantwoorden, er is één ding dat u niet kunt stellen – u kunt niet stellen dat de ethisch pacifist intellectueel of moreel oneerlijk is. Hij heeft ons zijn geloof verklaard en verdient daarmee ons respect en misschien zelfs onze bewondering.
Ja, zegt hij, ik ben bereid de consequenties van mijn geloof op me te nemen en ik ben bereid te proberen u ook te doen geloven. Maar ik zal niet beweren dat ik een antwoord heb dat ik niet heb. Ik zal niet beweren dat door mijn ethisch pacifisme, oorlog zal verdwijnen.
En dat is de reden waarom ik die kreten – hun terughoudend mengsel van politiek en ethiek – verafschuw.
Als mensen die deze slogan uiten, een morele verklaring af willen leggen, laat hen dan stellen dat oorlog kwaadaardig is en laat de poster ook stellen dat oorlog kwaadaardig is. Laat ze, zoals de ethische pacifist stellen, “vecht onder geen enkele omstandigheid, zelfs als u uw leven hiervoor moet opgeven”.
Maar in plaats daarvan spreken zij over oplossingen – alsof deze oorlog een stom antwoord op een probleem is, waarvoor een slimme, correcte bestaat. En als u hen vraagt wat dit slimme, correcte antwoord kan zijn waar de wereld zo lang over heen heeft gekeken, dan zullen zij u aankijken en zuchten, “er moet een betere manier zijn”.
Waarop hun ware motief wordt geopenbaard, dat noch moreel noch politiek is, maar een kinderlijke wens aan de werkelijkheid te ontsnappen. Oorlog is de enige oplossing voor sommige hardnekkige menselijke problemen, en als u er tegen bent, probeer anderen dan niet te overreden met de bewering dat u een nieuwe oplossing heeft gevonden voor het probleem waarvoor oorlogen zijn bevochten. U kunt deze oplossing accepteren of volledig verwerpen, het zijn de enige twee keuzes die u heeft. Want de wensgedachte is geen keuze, maar een ontwijken van keuze.
Lee Harris is contributing editor of Tech Central Station.