De waterstofeconomie: hoe Shell en Bush een knieval voor de milieubeweging doen en miljoenen over de balk gooien.

Een uitlaat die slechts een wolkje stoom voort brengt. Geen luchtvervuiling en zelfs geen kooldioxide, het gas dat ervan wordt verdacht het klimaat te veranderen. Logisch dat dit vergezicht enthousiasme losmaakt. Het groene ideaal heet waterstofeconomie. Een economie die niet meer draait op koolwaterstoffen (olie, kolen, gas, benzine, diesel), maar op waterstof. Bij de verbranding daarvan ontstaat louter water. Aldus zouden auto’s en vrachtwagens volledig schoon worden.

De milieubeweging predikt al vele jaren de zegeningen van waterstof. Ze lijkt president George W. Bush te hebben bekeerd, want die had het onlangs in zijn State of the Union ook over de waterstofeconomie. Binnen tien jaar moeten er waterstofauto’s in de Verenigde Staten rondrijden. Op IJsland is hij er al, in de vorm van enkele stadsbussen. Twee weken geleden opende Sheil daar een pomp, waar ze waterstof kunnen tanken. Amsterdam volgt, later dit jaar.

De verhalen over de waterstofeconomie ruiken naar de hof van Eden. Geen luchtvervuiling, geen klimaatverandering. Te mooi om waar te zijn. Zo mooi is het dan ook niet.

In de waterstofeconomie van overmorgen moet een zogenoemde brandstofcel de verbrandingsmotoren van vandaag vervangen. Zo’n brandstofcel is een elektrochemisch apparaat, net als een batterij en een accu. Er gaan chemicaliën in en er komt elektriciteit uit. Brandstofcellen zijn niet alleen schoon, maar ook redelijk efficiënt: ze zetten de energie uit de brandstof met ongeveer 60 procent rendement om in elektriciteit. Dat is mooi vergeleken met de huidige automotoren, die een efficiëntie van 25 procent hebben.

Het probleem is zoals altijd geld. Brandstofcellen zijn ongeveer tien keer zo duur als een automotor. Het is mogelijk dat ze in de toekomst, door technologische verbeteringen en door massaproductie, even goedkoop worden als de huidige automotoren, maar dat is allesbehalve zeker.

Daarnaast is er het probleem van de waterstof zelf. Weliswaar wemelt de planeet ervan, helaas komt die waterstof altijd in combinatie met andere atomen voor. Samen met zuurstof als water en samen met koolstof en andere elementen als aardolie, aardgas en steenkolen. Uit al die bronnen kan de waterstof wel worden losgeweekt, maar dat moet dan wel gebeuren en het kost veel geld en energie.

Het is denkbaar dat waterstof centraal wordt geproduceerd. Dan moeten overal grote fabrieken verrijzen. De aldus geproduceerde waterstof moet vervolgens worden gedistribueerd. Dit proces is veel inefficiënter dan de huidige distributie van benzine en diesel, omdat waterstof een lage energiedichtheid bezit. Negentien mammoettankers vol waterstof voor één benzinetanker. Dat kan gezellig druk worden op de Noordzee.

De hamvraag is waarom die waterstofeconomie überhaupt nodig zou zijn. Nu al zijn de huidige automotoren zo goed als schoon. Dankzij de driewegkatalysator en de steeds beter wordende benzine produceert een benzineauto vrijwel geen luchtvervuiling meer. Slechts bij een koude start, als de katalysator nog niet goed werkt, komen er schadelijke gassen uit de uitlaatpijp, maar voor dat probleem bestaan inmiddels oplossingen, net als voor de roetvervuiling van dieselauto’s. Het klopt dat er nog steeds C02 uit een uitlaatpijp komt. Dat is echter geen milieuvervuiling in de traditionele zin van het woord: de bomen langs de snelweg groeien juist extra goed door dit gas. Toch hebben veel mensen zich door de milieubeweging en een deel van de wetenschap laten overtuigen dat dit gas het klimaat zou bedreigen.

Wetenschappelijk staat dit nog lang niet vast, desondanks is het geloof in dit zogenoemde broeikaseffect een van de grote politiek correcte mantra’s van deze tijd geworden. Dat Shell nu besloten heeft om in de waterstofeconomie te investeren, betekent dan ook een opmerkelijke knieval voor de milieubeweging.

Ten slotte is er de vraag of de waterstofauto zelfs op dit punt zoveel beter is als wordt gezegd. Een brandstofcel maakt geen CO2, maar het proces om waterstof uit water of olie los te weken doorgaans wel – tenzij met groene stroom wordt gewerkt, maar die kan alleen betaalbaar worden gemaakt door grote belastingvoordelen. Ook komen er verbeteringen in de huidige automotoren aan. Een auto bijvoorbeeld waarin een conventionele dieselmotor aan een elektrische motor is gekoppeld. Een recente studie van het laboratorium voor energie en milieu van het MIT, het Massachusetts Institute of Technology, gaf aan dat de waterstofauto op het punt van kooldioxide niet schoner zal zijn dan een dergelijke dieselauto. Als dat klopt, komt die waterstofauto, waarvoor de hele infrastructuur (fabrieken, pompstations, distributie) op de schop moet, er natuurlijk nooit.

Dit artikel is eerder verschenen in Elsevier op 10 mei 2003.

9 REACTIES

  1. Beetje domme reactie van deze Simon. “Bomen” langs de snelweg groeien juist harder door dit gas. Zo ken ik er nog wel een. Brandnetels groeien ook lekker hard op methaan( uitlaatgassen van koeien), alleen jammer van de mooie orchideeen, die er niet van houden. Zo houdt het klimaat ook niet van een overdaad aan broeikasgassen. Zelfs mensen zonder wetenschappelijke opleiding zien in hun naaste omgeving de natuur en het klimaat veranderen. Mensen zoals deze Simon hebben geen visie en durven niet voor nieuwe ideeen
    te gaan. Gelukkig durfde “Galilei” wel voor vernieuwing te gaan en kwam tot de conclusie dat de aarde rond was en niet plat. Gewoon door blijven schrijven Simon, dat geeft mensen zonder visie weer een rustig gevoel, kan alles lekker bij het oude blijven.

  2. Zonder zich al teveel in de technische kanten van de materie te hebben verdiept, komt Simon al meteen tot de suggestie, dat Shell en Bush alvast maar een knieval maken voor een beweging, die TENMINSTE probeert na te denken over de LEEFOMGEVING van de mens. Daarover nadenken en suggesties doen MAG NIET van Simon. Hoe VRIJ zou het individu worden, als deze figuur aan de macht zou komen ?

  3. @Harry en Albert,

    Nadenken en suggesties doen is niet het probleem, dat moet juist. Simon zegt ook niet dat het klimaat niet verandeert, maar dat er “oplossingen” worden gepresenteerd zonder alle feiten te laten horen, zien of te overdenken.

    Wat ze voorop hebben staan is het milieu redden, zonder dat er afgevraagd wordt of nagedacht wordt of dit wel nodig is. Wat nu als alles wat er gebeurt een natuurkundig verschijnsel is? Dat de temperatuur gewoon moet stijgen door dat het milieu dat wil?

    En trouwens Galileo werd verketterd en moest zich publiekelijk verontschuldigen dat hij tegen de machtige kerk in ging, net zoals een heleboel wetenschappers nu moeten doen omdat ze tegen de overheid en tegen de milieu-beweging in gaan. En we weten nu wie gelijk had, Galileo of de Kerk?

    Er wordt ook geroepen dat de zeespiegel stijgt. Dat is nu dus ook tegen gesproken, want hij stijg relatief bij Nederland en Zuid-Engeland en daalt relatief bij Scandinavie en Schotland. Hoe kan dit? Simpel, de IJstijd! Er lag een heleboel sneeuw en ijs op Scandinavie en Noord-Europa en Schotland en dat drukte de aarde naar beneden. tegelijkertijd kwam Nederland, zuid-Engeland, etc omhoog (druk maar op een kussen en dan zie je wat ik bedoel). Nu het ijs en sneeuw weg is, komt Schotland, Scandinavie weer omhoog en Nederland en Zuid-Engeland gaat dus naar beneden. Aangezien er geen significante afkaveling of zelfs bewijzen zijn dat de Zuid-pool smelt, kan de zeespiegel niet stijgen. De noordpool is niet belangrijk, daar zit geen land onder!

    Zelf het afbrokkelen van een groot stuk ijs van de Zuid-pool is niet erg, dit in tegenstelling tot wat de doem-sprekers roepen. Deze afbrokkeling is normaal, aangezien er een aangroei is van ijs en sneeuw daar, waardoor het ijs de zee opgeduwd wordt en daar dus werking ondervind van de getijden (op en neer gaan van het ijs), waardoor het afbrokkeld.

    Zodoende is er weer een raadsel ontrafeld en heeft het dus niets te maken met temperatuurstijging.

    Hmm, ik moet mij nu zelf tegenspreken, want het laatste is natuurlijk niet waar.

    Hoe groeit een gletsjer en een poolkap aan? Door meer meerslag.

    Hoe krijg je meer neerslag? Door meer verdamping

    Hoe krijg je meer Verdamping? Door een hogere temperatuur.

    Veel plezier in de toekomst, hopelijk met een iets hogere temperatuur!

  4. Ik heb niet de bedoeling mij met deze hele discussie te bemoeien, maar vind het wel jammer wanneer argumenten worden gebruikt die niet kloppen. Het haalt het niveau van een interessante discussie naar beneden. De zeespiegel, en dat gaat niet alleen om de Noordzee maar om de oceaanspiegel wereldwijd, is wel zeker gestegen, iets dat is waargenomen door satellieten. Deze stijging is niet zozeer door het smelten van ijs, maar vooral door uitzetting ten gevolge van temperatuurstijging.

  5. Roozendaal brult zoals gewoonlijk weer hard zonder al te veel kennis van zaken.

    1) De reden dat Bush aan de waterstof wil heeft niets met het milieu te maken. Hij wil af van de afhankelijkheid van de olieproducerende landen. Hij wil daarom waterstof aanmaken met kolen en kerncentrales. Daar wordt het milieu echt niet beter van.

    2) Om waterstof te maken heb je alleen water en elektriciteit nodig. Elektriciteit is over grote afstanden eenvoudig te transporteren. Elk waterstofpompstation zou dus een klein waterstoffabriekje kunnen hebben. Waterstoftankers zijn dus nergens voor nodig.

    3) Auto’s zijn inderdaad schoner dan vroeger, maar dat ze alleen nog maar CO2 uit zouden stoten is toch echt wishfull thinking.

    4) Roozendaal “gelooft” niet aan het broeikas-effect. Als je je iets dieper in de materie verdiept zie dat alle argumenten van de zogenaamde klimaatsceptici te ontkrachten zijn. kijk bijvoorbeeld eens op http://www.realclimate.org

  6. in de reacties worden een groot aantal zaken aangehaald die met het eerste stukje niks te maken hebben.
    aangaande de waterstofeconomie: om grote hoeveelheden waterstof te maken heb je ook grote hoeveelheden electriciteit nodig. Niet alleen is die electriciteit duur, maar om daar aan te komen heb je ofwel fossiele brandstoffen nodig, en de verbranding daarvan is het probleem, ofwel heb je kernenergie nodig – en veel landen hebben die niet genoeg , bv Nederland.
    Dus waterstof opgewekt op die manier is nog duurder dan nu de electriciteit.
    Economisch heeft de omweg over waterstof geen enkele zin, want autos kunnen dan veel eenvoudiger en net zo goedkoop op electriciteit rijden.
    Dan heb je ook geen dure brandstofcellen nodig, noch de hele rimram erom heen.

  7. Een interesante route is om waterstof te produceren mbv wind- of zonne-energie en reverse fuel cell. Waterstof gebruik je dan eigenlijk alleen als oplslagmedium.

    Maw je moet dus geen waterstof produceren op basis van aardgas/ olie.

    Eea wordt al gedaan op boorplatforms. Met stijgende olieprijzen en verlaging van kostprijzen (tgv massa-produktie) wordt deze groene stroom snel concurreren.
    Zie URL: http://www.protonenergy.com

  8. kijk eens op deze website http://www.ecn.nl/nwsbrf/article/0245.html
    of google eens op zoekterm Tom Ogle en kijk dan eens waar je allemaal terecht komt. We worden al jaren voor de gek gehouden door regeringen en dus de benzinemaatschappijen.!! Petenten te over voor auto’s die 200 mile per gallon rijden !!!! Without pollution!!!

  9. Brilliant informatie!. Ik ben ervan overtuigd dat sinds energie fungeert als een belangrijke natuurlijke hulpbronnen heeft steeds een grote vraag in alle middelen voor bijvoorbeeld in openbare bedrijven omgaan met olie en gas. Het is ook voortdurend het belangrijkste knooppunt in de samenleving. Zoals wat we zien in video-reclame-en energie-investeringen was het raken van de wereldmarkt en met het initiatief van XchangeTube zullen we getuige van de evolutie van de energie-investeringen.

Comments are closed.