Achterlijkheid is één van de kenmerken van het Ancien Régime en de daarin voorkomende feodalistische elementen. De heren van het Ancien Régime harmoniseerden de macht en de maatschappelijke werkelijkheid onder andere via de corporaties. Door deze harmonisatie werden de grenzen van de zedelijkheid, waarheid en macht gemarkeerd voor de maatschappelijke lichamen en de vorst (of de stadhouder). Het overkoepelende begrip dat de grenzen aangaf van wat sociaal aanvaard was, was vaak Respect – zoals maffiose peetvaders allereerst respect vragen.

Wie geen respect kon opbrengen voor de overtuiging, het geloof, de waarheid, of de machtsgrenzen van een andere groep, werd beschouwd als een gevaarlijk persoon, die moest worden aangepakt. Meningsverschillen over de politieke, culturele, religieuze of wetenschapplijke aangelegenheden waren uit den boze. Het ging immers om respect. Uiteraard waren de heren evenmin vertrouwd met begrippen zoals verkiezingen, verschillende opinies, of gelijkheid. In confrontatie met andersdenkenden werd de achterlijkheid in volle glorie zichtbaar. Niemand mocht tornen aan één der feodale waarheden, want dan trad een van de ‘kasteelheren’ op als bewaker van de waarheid. Het respect bleek meestal met behulp van geweld hersteld te moeten worden. Dit concept van respect wordt nu nog gebezigd door de maffia of door een aantal moslimgroepen in of buiten de islamwereld. Politiek daarentegen bestaat bij de gratie van meningen, het Griekse begrip doxai. De democratie is de enige maatschappijvorm, waarin de vrije meningsuiting, naast een reeks andere waarden, normen en rechtsbeginselen wordt beschermd.

In Nederland voeren mensen al eeuwen een strijd voor democratisering en vrijheid van meningsuiting. Nederland is een modern land, maar het heeft wel een aantal hardnekkige feodale aspecten uit het Ancien Régime. Denk aan het democratische tekort in Nederland, waardoor periodieke verkiezingen hier niet echt tot een grondige machtswisseling leiden. Als de ‘kasteelheer’ in een verkiezing verliest, kan hij gewoon benoemd worden tot beheerder van een ander kasteel: burgemeester of commissaris van de koningin. Een modern feodaal land heeft vooral heel veel bestuurders en heel weinig politici. Die bestuurders zijn allemaal wijze mannen (en enkele vrouwen), die ervoor moeten zorgen, dat de maatschappelijke corporaties in Respect met elkaar omgaan. Deze benauwde toestand vertoont soms ook totalitaire tendensen. Zo trachtte het politiek establishment in de jaren 90 met behulp van alle middelen, zoals de antidiscriminatiebepalingen in het strafrecht, de kritiek op het concept van de multiculturele samenleving (gemeenschap der corporaties) te onderdrukken. Daarvoor werden ook pressiegroepen, de zogenaamde antiracismecomité’s opgericht. Islam en de moslims moesten worden beschermd tegen de gevaarlijke Europeaan. Ten gevolge daarvan durfde niemand zich kritisch te uiten over de vergaande islamisering van onze steden en scholen.

Door de morele terreur van het politiek establishment begonnen de islamitische gemeenschappen zich hier werkelijk thuis te voelen. Hoezo, Europa moslimland? Moslims kregen immers het gevoel dat Nederland even kritiekloos, paternalistisch en feodaal is als hun moslimvaderland. Demoslims mochten met het behoud van hun eigen cultuur (vrouwenonderdrukking, kindermishandeling, religieuze intolerantie, culturele achterstand) als een aparte gemeenschap binnen de Nederlandse samenleving blijven bestaand. De burcht der moslims is de gevangenis van de achterstand geworden.

In feite werd hier de meerderheid, de autochtone bevolking, ruim één decennium lang onderdrukt, gekleineerd en bedreigd, soms met het harde wapen van het strafrecht. Na deze onaangename periode praat men nu weer in vrijheid over immigratie. De ex-machthebbers, inmiddels ook verliezers geworden, zitten niet meer in Den Haag, maar in andere kastelen; zo zitten Paul Rosenmöller en Hans Dijkstal in de ‘Commissie voor de participatie van allochtone vrouwen’. In een modern-feodale cultuur verliest de politieke verliezer nooit. Is het niet vreemd dat de mannen, die verantwoordelijk zijn voor het multiculturele drama lid zijn van zo’n commissie? In een normale democratische politieke cultuur zouden juist de critici die gelijk hebben gekregen in zo’n commissie zitting nemen. Uitgerekend deze losers waarschuwen ons nu dat het uit de hand loopt met het debat over immigratie en islam. Dit getuigt werkelijk van een behoorlijk niveau van achterlijkheid.

Maar dit tweetal heeft pech. De gouden kroon voor achterlijkheid komt hen niet toe. Dit gaat naar Jacques Wallage, lid van de echte harde kern van de morele terreur. Waaraan heeft Wallage deze eer, waarvoor per jaar honderden ‘feodalen’ met elkaar concurreren, te danken? Op de valreep van het jaar schreef de bezorgde Wallage een merkwaardige brief aan Jozias van Aartsen, fractieleider van VVD. De brief werd geschreven op papier met het wapentje ‘Burgemeester van Groningen’. Hierin heeft zijne regentelijke hoogheid de kasteelheer van het regentendom Groningen zijne intense bezorgdheid geuit over het gedrag van kamerlid Hirsi Ali, die het bestaan van Allah tegenover moslimschoolkinderen in twijfel trok. O, wat een misdrijf. In mijn tijd werd dit misdrijf, twijfelen aan het bestaan van een opperwezen, gepleegd door Karl marx en Ludwig Feuerbach. In goede tijden belde Wallage, wellicht, het openbaar ministerie, het antiracismecomité. Mili Görüs (de Turkse moslimafdeling van de PvdA), Nova, Buiten- en Binnenhof. Nu, in slechtere tijden, trekt het indirect een parallel tussen het debat over islam en immigranten met de holocaust. Dit laatste is verwerpelijk. De passendste reacties is het Romeinse dictum sacer estod – wees verdoemd. De vrijheid van een parlementariër is een heilig principe van de democratie. Had Hitlers systeem van memo’s en pressiegroepen dit beginsel niet aangetast, dan hadden de Duitsers misschien een eerlijke kans gehad om het nog te plegen collectieve misdrijf te kunnen voorkomen. Maar het is natuurlijk onzin een parallel te trekken tussen Wallage en Hitler. Wallage is niets meer dan een manifestatie van het achterlijke van onze cultuur.

Afshin Ellian is rechtsgeleerde.
Deze kolom verscheen eerder in het NRC Handelsblad van 27 december 2003.

GERELATEERDE ARTIKELENMEER VAN DEZE AUTEUR

17 REACTIES

  1. Eigenlijk is mijn reactie totaal oninterressant,inhoudelijk in elk geval,want iets aan te merken of eraan toe te voegen wil ik niet.Simpleweg omdat ik het er volledig mee eens ben.

    Nee,de reden waarom ik hier toch op reageer is dat ik bijzonder blij ben dat er toch nog mensen zijn die het nog op kunnen brengen energie te steken in het aan de kaak stellen van idiote NSB-acties (zoals de brief van WALGage aan Van Aarsten) middels dit soort stukken te publiceren.

    Deze problematiek (het gaat in dit land schijnbaar alléén nog maar over allochtonen;achterstand,armoede,GIGAcriminaliteit,getto’s,aanpassingsproblemen,enz. enz.) is al 20 jaar geleden voorspeld door vele mensen waaronder ik en alles wat die vele mensen waaronder ik toen voorzagen is gewoon uitgekomen.

    En dan uitgerekend 1 van de veroorzakers,BIJ UITSTEK,van die problemen heeft dan de gore lef om te suggereren dat de hopeloze strijd van een vrouw (die notabene wéét waar ze over praat) tegen de mede door datzelfde regentenonbenul gefacilliteerde en toegejuichde op grote schaal geïmporteerde achterlijkheid agressie tegen moslims zou oproepen.

    Tegen auteur van bovenstaand artikel wil ik zeggen,;”UITSTEKEND,GA DAARMEE DOOR!!”

    En tegen WALGage,Rosenmuller,van Thijn,Kok,Pronk,de Graaf,Lubbers,d’Ancona,onnozele HALSema enz. enz.(er is simpelweg niet genoeg ruimte hier om álle minkukels die de multikul een verrijking voor Nederland vonden en vinden te vermelden) wil ik slechts mijn enorme diepgewortelde haat voor hen uiten.

    Verder zou er een tribunaal gevormd moeten worden wat dit soort geteisem kan berechten voor de onomkeerbare schade die Nederland en het Nederlandse volk hebben ondervonden en ondervinden als gevolg van hun misdaden.

    gegroet.

  2. Waar op het internet kan ik deze brief van Wallage vinden? Ik wil er erg graag een mening over vormen, maar dat kan niet als ik niet eerst de brief heb gelezen.

  4. Onze Partij van de Armoedzaaiers, vindt het klaarblijkelijk erg leuk, om Jan met de pet op kosten te jagen; nee, ik wil het hier niet hebben over de eerste de beste coke-snuivende hoerenloper, maar over dat zooitje smauzen, die uit hoofde van eigengewin dit land verkloten, en hetgeen wat zij niet kunnen gebruiken, opzettelijk verprutsen voor ons kaaskoppen; ik weet wel dat de, door ons vetbetaalde zogenaamde Onafhankelijke Rechter, dit niet bewezen zal achten ( wij meesters in de rechten, achten alleen dat bewezen, wat ons toevallig zo goed uitkomt, danwel datgene, waar wij met de allerbeste wil ter wereld niet omheen kunnen; ziehier de enige echte definitie van wettelijk en overtuigend bewijs)
    Laten we nu eens en voor altijd eens even afrekenen met dit soort corrupte kutregentjes, die op de een of andere manier denken dat ze boven iedereen verheven zijn.
    Tot slot een rijm.

    De Wijkerslooth, de Wijkerslooth,
    Stomme kloot, corrupte jood,
    Nanens alle belastingbetalers,
    VAL MAAR LEKKER DOOD!

    P.S. Stel U eens voor, dat Adolf H. te D. z’n zin had gekregen, hoe had deze planeet er dan uitgezien?
    Aanklagen heeft geen zin; tijden het intypen van dit bericht was ik lazerus, en ik heb een slechte jeugd gehad, dus wou u iets van mij?

  6. Ondanks het feit dat ik me de emoties de dhr. Ellian met zijn zoals gewoonlijk fabelachtig treffende column oproept, zou ik de laatste twee reacties toch willen bestrijden. De Joodse achtergrond van dhr. Wallage mag niet bij deze discussie worden gehaald, evenmin als de Iraanse achtergrond van dhr. Ellian. Laatsgenoemde is één van de weinige intellectuelen in dit land die ons van binnenuit op een heldere, nuchtere wijze inzicht kan geven in de islam en het niet-functioneren hiervan binnen een westers perspectief. De laatste reactie kan ik dan ook niet echt serieus nemen en lijkt mij dan ook afkomstig van iemand die Afshin Ellia nooit heeft gezien of gesproken, laat staan iets van hem gelezen heeft. wat betreft de heer Wallage, ik ben van mening dat deze man na mister VARA en mister Exota Marcel van Dam als eerste in aanmerking komt om geroyeerd te worden en te worden verbannen naar Kiribati, Tuvalu of een andere plek waar hun ideeen geen kwaad kunnen, maar dit is nog geen reden om op zo’n lage wijze het debat aan te gaan. Laten we als tegenhangers van ‘de linkse kerk’ toch minimaal het respect opbrengen dat zij jarenlang niet hebben gehad voor iedereen die al lang niet meer in de multiculterele sovjetstaat geloofde die de PvdA voorstaat. Op die wijze kunnen we ons namelijk waardig verheffen boven gemene en onderkruiperige rooie retorici.

  7. Wat grappig. In de reactie van Peter van Beek wordt een link
    gelegd tussen de NSB en een linkse politicus. Dat gevoel bekruipt mij ook wel eens. Ik heb er zelfs een uitspraak over:
    Vroeger kwam het landverraad van rechts………………….

  8. Wat ik uit dit stuk voor mij zelf uit kan halen, is dat de macht van de geschiedenis, dus de macht van het verleden groter is, dan ik-zelf (en wellicht vele anderen) ooit gedacht hadden. Er is een groot verschil, tussen de balans van de individuele mens, met zijn/haar talenten en de samenleving. Het huidige kabinet en het Nederlandse Volk, is heden ten dage opgescheept met een erfenis – namelijk dat van ‘schuld & boete’: ware het niet de godsdiensten, dan is het nu de economie! Deze erfenis van ‘schuld & boete’ dient een deel van een omvangrijke elite uitstekend, die de kaken uiteraard stijf dicht houdt. Valt het ons niet op, dat het niet alleen zo is, dat het kabinet zo autistisch doet, neen: het is in mijn ogen veel bizarder! Het feudalisme is het fundament, waarbij welgestelden de lakens konden uitdelen, aan de minder bedeelden: op basis van erfrecht. Nou zou je zeggen, dat we in Nederland wellicht met een experiment bezig zijn en dat experiment heet: “Hoeveel kun je het nog verdragen, dat vele mensen diep in de shit zitten en de rest drijft daar nog boven!” Met andere woorden, wat is vrijheid dan? Vrijheid kan toch nooit te maken hebben met “feudalisme”, met “conservatisme” en “gehoorzaam elke autoriteit”. Vrijheid is dus ook niet te koop! Vertel mij nou eens, wie kan het zeggen: wat is nou de werkelijke reden en motivatie van de economische crisis. Bij elke onderhandeling, die nu plaats vindt, schijnt de regering – als instrument der elitaire belangehebbenden (ssssst, niemand vertellen) – te kunnen zeggen: “sorry, maar we moeten bezuinigen – allemaal goed-en-aardig – maar er is geen keus!”
    Met andere woorden, het geld is op! Broekriemen aanhalen, alles wat er met vallen en opstaan, met afzien, zweet, bloed en tranen is bereikt, wordt in een paar jaar tijd in een sneltreinvaart afgebroken. En weet je waarom. Niet vanwege de economische crisis, dat is het middel. Neen, het hoofddoel luidt: de elites willen absolute verzekerde garanties, dat ze aan de macht willen blijven en dat kan maar op een manier: de bevolking op de knieen krijgen. Mensen – kinderer, vele mensen werken zo hard, we hebben van alles en nog wat in huis – er is helemaal geen reden voor een economische crisis, want wat er werkelijk aan de hand is, is dat er heel veel gesaneerd wordt. Wat wordt er gesaneerd: exact wat geen winst opleverd, of-te-wel niet rendabel genoeg zou zijn. Hoewel het feudalisme in haar fundament een andere vorm heeft gekregen, is het stramien hetzelfde: we kunnen kritiek leveren, we kunnen argumenten hebben, we kunnen onze opinies en meningen hebben, we kunnen brullen en schreeuwen en protesteren wat we willen en verder…. verder hebben we geen mallemoer te vertellen. En dat is nou exact het conservatisme, dat meent weer terug te grijpen naar 19de eeuwse tradities – dat was ten minste overszichtelijk – puur uit racune tegen wat het ziet het “volkse individualistische hedonisme”. Nou zeg ik dit! We zijn toch volwassen mannen en vrouwen, met onze ups-en-downs en wellicht hebben we onze eigen levensvraagstukken, die uniek zijn. M.a.w. we kunnen zelf denken, zelf doen, zelf uitzoeken, zelf problemen oplossen en in visies denken, creatief zijn. Wat ik heb gemerkt, is dat er een “mag-niet, kan-niet” cultuur is, waarbij je inderdaad kunt snappen, waarom er cynisme is – al heel lang. Cynisme – heb ik begrepen – komt door het verlies en/of afwijzing van een ideaal. Ik heb het niet over allerlei absolutistische tirannieke idealen (wil-oplegging, conformisme aan doctrines en dogma’s), nee – ik heb het over wat ik noem relativistische idealen, die je vanuit je verbeeldingskracht kunt neerzetten, in je eigen realiteit! De beste remedie, tegen verveling, tegen stress, tegen dwang, tegen al dat gedoe – ja, ook de gemeenste vormen van rivaliteit en competitie – is creatieve innovatie en dat kan alleen in werkelijke vrijheid en zeer zeker ter welzijn van de medemens, dier en plant. Ik heb een vraag. Zou de Gouden Kroon van de Achtelijkheid dat kunnen snappen? Of vindt deze de macht over van alles en nog wat hebben een grotere prioriteit, dan eindelijk met iets anders aan te komen? Ik vertel het je: van de politiek en de bureaucratie kun je het niet hebben. Van de gehoorzame burgerij aan autoriteit (er zijn altijd en overal markante/authentieke vrije geesten!), eigenlijk ook niet. Van winstjagers hoef je het ook niet te verwachten, want geen van deze lieden, doen “iets nieuws”. Ik combineer het als volgt, op een positievere manier:
    Links heeft rechts nodig en rechts heeft links nodig. Maar ook: onder heeft boven nodi en boven heeft onder nodig. Achter heeft voor nodig en voor heeft achter nodig. Ga maar na:
    Een individu heeft geen betekenis, zonder andere individuen – dus heeft het libertijnse geen betekenis zonder het sociale. Wat het WERKELIJKE probleem is, is dat dingen zo dwingend zijn gemaakt – en dat is ten koste gegaan, van de spontaniteit, vernieuwing en dus een fantastische diversiteit van leefstijlen, die ook uniek zijn: het ‘leven en laten leven’, is mijn credo – want ik heb er een hekel aan, als mensen mij allerlei dingen gaan opdringen, zoals te doen gebruikelijk. We zijn belastingbetalers, dat is dan ‘onze contributie’, maar we hebben geen flauw idee, wat er met het geld gedaan wordt.
    Dus, de stijl van beslissingen nemen, is zo waanzinnig geworden. Kijk, we hebben weliswaar ieder uniek een bepaalde mate van luxe en verworvenheden, dat is dan de pay-off voor de inspanningen. Er is meer-dan-zat te doen, op het gebied van het menselijke geluk, om toch die bijdragen te doen, vanuit ons zelf, ook voor de ander.
    Maar, zo werkt het nog niet! Ik kan concluderen, dat ons huidige systeem vermolmt is, dat onze huidige politiek nergens meer op slaat en dat mensen ‘hun gangetje wel gaan’, maar de werkelijke issue was en is nog steeds voor mij: wie-of-wat heeft nou het recht, om over mijn levensloop te bepalen, behalve ik-zelf! Wie heeft het recht, om voor mij de maat te leggen, dat is toch je reinste clausule van wantrouwen op de mens. Neen, het libertijnisme kan filosofisch-ethisch gezien veel betekenend zijn, maar in het licht van de huidige omstandigheden – is het o zo goed, om er voor te zorgen, dat niet het winstbejag-om-het-winstbejag de trom slaat (ik zeg niet dat het niet mag, ik bekritiseer het alszijnde eenzijdig), maar dat ontplooiing ons kan doen ontdekken, dat we vele malen creatiever en innovatiever kunnen zijn, dan wat ik zo dag-in en dag-uit opmerk: van elkaar leren, informatie delen, alle rompslomp er uit en het leven vereenvoudigen, minder ballast en uiteindelijk geen enkele ballast meer, van de macht van het verleden. Ik leef tegenwoordig heel erg in het nu en ken dat verleden. Als we elkaar niet bevrijden, door inzichten uit vele invalshoeken, dan veranderd er niets en kan de feudale macht, ongehinderd door gaan, met maatregelen afkondigen, die miljoenen en miljoenen mensen verder knevelt, in het aloude ‘boete en schuld’.
    Inderdaad: dat is de Gouden Kroon voor Achtelijkheid en die verraad ons allemaal, want die staat BOVEN links en rechts en wij lopen er zogenaamd ONDER! Dat is nou die hele picking-order hierarchie!.

    Wellicht weten jullie dat al, zo niet – dan is dat mijn bijdrage.

    Groet, Sisyphus.

  10. Altijd heb ik mijn kinderen voorgehouden dat iedereen in dit land welkom is en zelf moet weten waar hij wel of niet in gelooft .
    Tot in 2001 er bij ons in de straat een meisje door eerwraak om het leven is gekomen en nadat ik gezien heb hoe de meisjes beknot gekort gewantrouwt mishandelt enz. werden.
    Sindien hoop ik van harte op emancipatie van de moslimvrouwen .En al die gene die daar hun steentje aan bijdragen wens ik veel moed en doorzettingsvermogen.

  11. Ach als iedereen nu eens niet meer die zachte doekjes om zijn mening heen windt. Komen we misschien van dat kanker moslim gezwel af. U ziet, ik bind er geen doekjes meer omheen.

  12. Het enige gezwel in dit alles is de trauma die elian heeft opgelopen in zijn jeugd in iran…dejavu oh ja hirshi ali.

    Met haat zaaien kom je niet ver ik zou zeggen zoek een goede psychiater of psycholoog!

  13. Jammer Hafite, dat je serieuze kritiek ziet als trauma’s.
    In nederland zijn we vrij, omdat we de kerk gingen bekritiseren.
    We zijn welvarend, omdat we de rijken gingen bekritiseren.

    Alles wat we hebben opgebouwd hebben we te danken aan mensen die niet blind geloven in wat de machthebbers zeggen.
    Vrije pers, actiecommité’s, verkiezingen, satire en vrije meningsuiting.

    Wat stelt de islam daartegenover?
    Corrupte, wrede leiders die critici de mond snoeren. Journalisten en imams die (om niet vermoord te worden door de machthebbers) gewoon overal het westen de schuld van geven.

    Natuurlijk traumatiseerd de islam miljoenen mensen, maar ook zonder dat zou je kritiek moeten kunnen leveren. Net als op de kerk.

  14. Arend het is onjuist om de conclusie te maken dat ik trauma’s als serieuze kritiek beschouw. Houd aub op om voor mij te denken. Ik heb dhr. A. Elian na de dood op TvG in een televisieprogramma uit zien vallen na een opmerking van Benzakour. Dat dhr Elian zwaar getraumatiseerd is na alles wat er in zijn jeugd in Iran gebeurd is, is al erg genoeg. Maar dat kan geen motivatie of oorzaak zijn om zijn uitlatingen van die proporties te legitimeren. Het is een ilussie om te denken dat je in Nederland mag zeggen wat je denkt. Grondrechten botsen. You got a freedom of speech as long as you don’t say to much!

    Verder wil ik met klem kenbaar maken dat geen 1 geloof echt vrouwvriendelijk is. Het is menseigen om overal een verkeerde interpretatie op na te houden…..je kan geen geloof ideologie of wat dan ook de schuld geven.

    Lekker makkelijk om de Islam overal de schuld van te geven…Het is de grootste religie op aarde en het groeit alleen maar. dat men in Nederland de uitwassen daarvan wil bestrijden lijkt mij een hele goede zaak. Maar de Islam is in pure vorm niets anders dan vrede en goedheid. En iedereen die het daar niet mee eens is zou zich maar eens moeten verdiepen in de Islam. Tegenwoordig heeft iedereen een mening over de Islam en maar weinig mensen hebben echt kennis van zaken. Ga bij uzelf na wat u over de Islam weet?????????

    Het ware te wensen dat sommige mensen hun gebreken eens wat beter bekeken dan zouden ze het wel laten om over andere mensen te praten!

  15. Beste Hafite,
    Ik wil niet voor je denken, ik zeg alleen dat mensen in nederland de kerk mogen bekritiseren, net zoals ze politici, zakenlieden en amerikanen mogen bekritiseren.
    Of ze getraumatiseerd zijn doet niet ter zake.

    Je hebt gelijk dat sommige mensen niks weten maar veel zeggen over de islam, maar ik zie ook dat sommige islamieten veel zeggen over joden en christenen, zonder iets van hen te weten.
    Onnozelaars heb je overal.
    Overigens weet ik meer van de islam dan je misschien denkt.
    En ik heb ook helemaal geen hekel aan islamieten.

    Je hebt ook gelijk dat alle religies vrouwonvriendelijk zijn, daarom vind ik dat ik alle religies daarop mag beoordelen.
    Mensen of systemen die niet mogen worden bekritiseerd worden vanzelf onmenselijk, wreed en corrupt. Wij zijn hier vrij en welvarend omdat ‘leiders’ ter verantwoording kunnen worden geroepen.
    Daarom moet kritiek en satire altijd kunnen, op alles en iedereen.
    Als grondrechten botsen, heeft vrijheid van meningsuiting wat mij betreft voorrang.

    Daar hoef je niet bang voor te zijn, terechte kritiek kun je wat van leren.
    En leugens kunnen weerlegd worden, met argumenten. Niet met “hij / zij is getraumatiseerd”.
    Klopt wat Elian schrijft, ja of nee, en zo nee, waarom niet?

    Dat de islam groeit zegt me niks, in veel islamitische landen is geboortebeperking taboe. Tegelijk is afvalligheid bijna overal verboden. Niet-moslims worden in sommige landen met rust gelaten, in andere niet.
    In Noord-Korea is het communisme de snelst groeiende ideologie, zegt dat dat het communisme een goed systeem is?

  16. Beste arend,
    kritiek is een waardevol instrument in de moderne democratie. Een bevolking kan in beginsel haar regering en/of de maatschappij daarmee controleren. Als grondrechten botsen heeft vrijheid van meningsuiting wat jou betreft voorrang maar dat is voor veel mensen niet zo.

    Verder verschilen wij niet zo van mening en ben ik je dankbaar voor je reacte!

  17. Beste Hafite, jij ook bedankt voor je reactie.
    Dit soort discussies leveren meer op dan taboes, of (het tegenovergestelde), scheldpartijen over en weer.

Comments are closed.