Paul Cliteur is een vrijdenker die het niet begrepen heeft op de waarheidsclaims van de geopenbaarde godsdiensten. Wie de bijbel of de koran als uitgangspunt neemt voor zijn moreel handelen is in feite een religieuze fundamentalist.
Paul Cliteur is momenteel de meest omstreden publicist in Nederland. Met zijn scherpe pen en tong houdt hij ogenschijnlijke evidenties tegen het licht en onderwerpt ze aan de meest genadeloze kritiek. Op die manier brengt hij als geen ander de Popperiaanse idee van het kritisch rationalisme in de praktijk. Geen enkele stelling is waarheid maar hooguit een werkbare hypothese. En die hypothese moet je dan onderwerpen aan de meest genadeloze kritiek. In zijn boek God houdt niet van vrijzinnigheid demonstreert Paul Cliteur dit ten volle. Het boek is een bundeling van zijn belangrijkste essays die verschenen in de dagbladen Trouw, NRC-Handelsblad, Algemeen Dagblad en andere publicaties of als column in het televisieprogramma Buitenhof in de voorbije tien jaar.
Steeds opnieuw zoekt Paul Cliteur naar een concreet antwoord op filosofische vragen. Is religie noodzakelijk als grondslag voor de moraal? Is een relativistische levenshouding bevorderlijk voor een tolerante samenleving? Wordt onze cultuur door het christendom of het epicurisme bijeengehouden? Hebben dieren rechten? Kunnen ambtenaren aanspraak maken op de vrijheid van meningsuiting? Voor wie de vorige publicaties van Paul Cliteur gelezen heeft komt het allemaal bekend voor. Zijn argumenten staan breed uitgesmeerd in zijn boeken
Paul Cliteur is een vrijdenker die het niet begrepen heeft op de waarheidsclaims van de geopenbaarde godsdiensten. Wie de bijbel of de koran als uitgangspunt neemt voor zijn moreel handelen is in feite een religieuze fundamentalist. Niet Jezus Christus moet onze leidraad zijn maar wel Epicurus. Niet lijdzaamheid en zondebesef beweegt de moderne mens maar wel ons streven naar geluk. Hiermee spoort Cliteur met het hedonisme van de Franse filosoof Michel Onfray die tegenover de christelijke deugd van het lijden een zintuigelijk, materialistisch en atheïstisch utilitarisme plaatst met een eigen categorische imperatief: de bio-ethiek die het geluk voor het grootst mogelijke aantal moet nastreven.
In een opmerkelijk stukje naar aanleiding van kerstdag in 2002 verzet hij zich tegen respect voor andermans opvattingen. ‘Respect voor opvattingen van mensen zou de beschaving helemaal stopzetten’, aldus Paul Cliteur. ‘Respecteer uw naaste, maar onderwerp al zijn opvattingen aan een gruwelijke en nietsontziende kritiek.’ Zijn favoriete figuur uit de bijbel is dan ook de ongelovige Thomas die eerst wou zien alvorens te geloven en zich daarmee bijzonder impopulair maakte bij de gelovigen. Het demonstreert zijn eigen groot geloof in het debat, in de strijd tussen ideeën en de noodzaak aan ideologieën. Vandaar zijn regelmatig weerkerende kritiek op het pragmatisme en opportunisme van zoveel politici, tot welke partij ze ook mogen behoren. Zo heeft hij het niet hoog op met beleidsmensen als Boris Diettrich, Hans Van Mierlo, Ad Melkert, Wim Kok, Hans Dijkstal en Gerrit Zalm. Meer bewondering toont hij voor mensen met een duidelijke en consequente visie zoals Ayaan Hirsi Ali en wijlen Pim Fortuyn. Politici die pal blijven (en bleven) staan voor de verdediging van de liberale grondwaarden van onze democratische rechtsstaat en die met succes de vermeende voordelen van het cultuurrelativisme ontmaskeren.
Tegenstanders plaatsen Cliteur dan ook onmiddellijk in de hoek van het conservatisme. Dat voedt hij trouwens door zijn openlijke blijken van sympathie voor de werking van de Burkestichting, het platform in Nederland voor het conservatieve gedachtegoed. Toch klopt dat niet helemaal. Zijn hardnekkige verdediging voor fundamentele grondwaarden als de vrijheid van meningsuiting, de scheiding van kerk en staat en de gelijkwaardigheid van elke mens zijn buitengewoon vooruitstrevend. Zijn verzet tegen de onderwerping van het individu aan een gemeenschappelijke cultuur, traditie of religie spoort met de eeuwenlange strijd voor individualisme, zelfontplooiing en de emancipatie van de mens. Zijn afkeer voor culturen, tradities en religies die de vrouw ondergeschikt houden aan de man maken hem tot een ware progressief. En Cliteur kijkt nog verder. In verschillende teksten neemt hij het ook op voor de rechten van het dier. Hij voorspelt dat mensen in de komende decennia zullen terugkijken op de barbaarse houding van de mens tegenover andere levende wezens.
Enige tijd terug kondigde Paul Cliteur aan zich enige tijd terug te trekken uit het publieke debat omdat hij de beschuldigingen aan zijn adres, als zou hij mensen en gemeenschappen tegen elkaar opzetten, wat beu was. Hij gaat zich meer toeleggen op zijn academische carrière. Wie de essays en columns in dit boek leest, beseft onmiddellijk dat dit een verschraling voor het publieke debat zal betekenen. Democratieën hebben kritische stemmen als Paul Cliteur hard nodig. Al was het maar om ons alert te houden van het belang van de rechten en vrijheden die we in de voorbije eeuwen zo hard bevochten hebben.
Paul Cliteur, God houdt niet van vrijzinnigheid, Bert Bakker, 2004
Dit artikel verscheen eerder op: |
Liberales verstuurt wekelijks een gratis nieuwsbrief met interviews, essays en boekbesprekingen. Inschrijven kan op www.liberales.be.
Cliteur heeft gelijk op alle vlak. Maar het gebrek aan filosofische ontwikkeling bij de meerderheid der bevolking zorgt voor een erg langzame evolutie van de holistische kijk op het leven. Bovendien werken een veelheid van godsdiensten, ieder met nog tientallen onderverdelingen en meningsverschillen, de ontwikkeling van de jeugd tegen. Waar wordt echt een positieve vrijzinnige opvoeding geprezen ?
Ik heb de leer van het Epicurisme in de les Latijn geleerd, en vond deze strekking best een goede bron voor de rest van het leven. Nu 30 jaar later ben ik tenzeerste daarvan overtuigd, ook al heb ik tegenwoordig neiging om de ideeën van de Hindu en de boedhist te analyseren. Persoonlijk vind ik die levensbeschouwingen meer des mensen dan Christendom of Islam, en zeker verrijkend voor de geest.
Paul Cliteur is een vrijdenker, maar niet iemand die de consequenties van zijn standpunten ver doordenkt. 😉
Het nastreven van geluk voor het grootst mogelijke aantal mensen is op zich mooi, maar als dit ten koste gaat van ook maar een enkel individu is het verwerpelijk. Utilitarisme gaat gewoonlijk over lijken. Liever meer individuele vrijheid, ook als dit minder welvaart en minder geluk voor een grote groep mensen zou opleveren.
“If ye love wealth better than liberty, the tranquillity of servitude better than the animating contest of freedom, go home from us in peace. We ask not your counsels or your arms. Crouch down and lick the hands which feed you. May your chains set lightly upon you, and may posterity forget that ye were our countrymen.”
— Samual Adams, Father of the American Revolution
Verder is de scheidslijn tussen mens en dier idd kunstmatig en ingegeven door religieuze overwegingen. Het zijn niet alleen mensen die kunnen nadenken en spreken.
Maar als uit proeven met grijze roodstaart papegaaien blijkt dat deze vogels de verstandelijke vermogens van een kind van twee kunnen bereiken, als blijkt dat we via gebarentaal en computersymbolen hele gesprekken met mensapen kunnen voeren, en als blijkt dat andere intelligente dieren, zoals dolfijnen, er uitgesproken voor- en afkeuren op na houden hoe zij hun leven moeten leven (in feite een levensfilosofie) betekent dit dan dat we dieren mensenrechten moeten geven (i.c. hun leven en eigendom moeten respecteren) ? En dat het eten van vlees idd moord is, zoals vegetariërs beweren ?
Wat doen we dan als blijkt, dat ook planten onderling communiceren (bijv. tomatenplanten beschikken over een chemisch communicatiesysteem waarmee ze elkaar waarschuwen om bepaalde gifstoffen aan te maken als een van hen wordt aangevallen door parasieten) ? Is een vegetariër dan ook verkeerd bezig als hij een tomaat in tweeën snijdt ? Moeten we dan alle leven op aarde gaan respecteren en ons voortaan alleen nog maar voeden met voedingsstoffen die we kunstmatig hebben gemaakt en niet van levende wezens hebben verkregen ?
Iedereen die dit onzinnig vindt, omdat planten niet gelijk zijn aan dieren en dieren niet gelijk zijn aan mensen heeft gelijk. Er is niets mis als je je voegt naar de natuurlijke orde. Maar als de ‘hoogst’ onwikkelde soort het natuurlijke recht heeft de ‘lagere’ soorten te gebruiken, waarom geldt dit dan niet voor mensen onderling ? Tenslotte zijn ook mensen niet gelijk en niet gelijkwaardig.
Deze absurde socialistische notie wordt gemakkelijk ontkracht door het feit dat ieder mens weer anders wordt gewaardeerd door zijn omgeving. Tenslotte zijn de salarisverschillen in de wereld enorm. Dus waarom zou de ‘hogere’ mens niet de ‘lagere’ mens kunnen gebruiken (c.q. de ‘hogere’ man de ‘lagere’ vrouw) net zoals de mens een dier kan gebruiken en het dier een plant ?
In feite hebben fascisten met hun notie van Übermenschen en Untermenschen, islamieten met hun vrouwendiscriminatie en uitbuitende kapitalisten met hun voorkeur voor slavernij volkomen gelijk. Maar voor mensen als Cliteur en voor libertariërs in het algemeen is een dergelijk wereldbeeld onacceptabel. Daarom kiezen ze voor een onnatuurlijke wereld waarin mensen elkaars leven en eigendom respecteren. Libertarisme is dan anti-religieus, anti-fascistisch, pro-humanistisch en pro-feministisch.
De logische consequentie van het libertarisme is niet alleen respect tussen mensen onderling, maar een even groot respect voor alle leven op aarde. Dat zou van libertariërs niet alleen overtuigde vegetariërs maar ook overtuigde milieu-activisten moeten maken. 😉
The Riddle of Epicurus
– Is God willing to prevent evil, but not able? Then he is not omnipotent.
– Is he able, but not willing? Then he is malevolent.
– Is he both able and willing? Then whence cometh evil?
– Is he neither able nor willing? Then why call him God?
Bron:
http://www.positiveatheism.org/
KRITISCH RATIONALISME OF ISLAMISERING ?
Gebrekkig onderwijs en politieke misconcepties onder politici maken, dat de gewone man al gauw het maatschappelijk spoor bijster raakt. In dit troebele water vissen talrijke politici, ambtenaren en maatschappelijke organisaties.
Naast de scheiding van kerk en staat biedt de geschiedenis diverse voorbeelden van hoe een vreedzame levende staat behoort te worden ingericht. Daaronder valt bijvoorbeeld de handhaving van de Trias Politica (scheiding en controle van de machten)van Montesqieu en de Bill of Rights van Willem III tijdens de GLORIOUS REVOLUTION in 1688.
Wordt het onderwijs op dit gebied niet aangepast, dan sukkelt Europa voort op het hellend vlak van de socialistisch geinspireerde Islamisering en de Sharia.
Het gegeven Conservatief werd schitterend verwoord door een man bij het TV programma Buitenhof waar ik de naam van ben vergeten: “Een Conservatief kijkt vooruit maar hij vergeet nooit in de binnenspiegel te kijken naar wat er achter hem is gebeurd… ”
Zo duidelijk heb ik een idee zelden verwoord gehoord. Paul Cliteur doet dit ook en naar mijn mening heel goed.
Comments are closed.