De Vlaamse hoogleraar Matthias Storme staat op de bres voor de persoonlijke vrijheid. Paradoxaal genoeg vindt hij daarin het mensenrechtenactivisme tegenover zich.
De Vlaamse hoogleraar Matthias Storme (foto) staat op de bres voor de persoonlijke vrijheid. Paradoxaal genoeg vindt hij daarin het mensenrechtenactivisme tegenover zich. Storme verwijt hun simplisme en een gebrek aan historisch inzicht. Op 27 januari krijgt de rechtsgeleerde de Prijs voor de Vrijheid uitgereikt.
“Juridisch worden wij meer en meer opgekweekt om simplistisch te denken. We zijn een cultuur aan het creëren waarin de nuances, finesses en subtiliteiten van het recht vervangen worden door een paar absolute principes ‘waar toch niemand tegen kan zijn?’. Want wie is er nu tegen antidiscriminatie, wie tegen mensenrechten?” Matthias Storme (45) mag op 27 januari in Antwerpen de Prijs voor de Vrijheid in ontvangst nemen. Daarmee treedt de Vlaamse rechtsgeleerde in de voetstappen van Ayaan Hirsi Ali, die de prijs vorig jaar kreeg uitgereikt. Het is een prijs voor mensen “die zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de verdediging van de persoonlijke vrijheid”. Storme krijgt hem voor “zijn intellectuele moed” bij het bestrijden van het “politiek-correcte conformisme in Vlaamse intellectuele kringen en zijn vasthoudendheid in het bestrijden van wetgeving die de vrijheid van meningsuiting ondermijnt”, aldus de uitreikende instantie, de klassiek-liberale club Nova Civitas.
‘Theocratie van mensenrechten’
De Antwerpse hoogleraar vestigde de aandacht op zich door de vergaande Belgische antidiscriminatiewet aan te vechten wegens schending van het grondwettelijke recht op vrije meningsuiting. En met succes: het Hof van Arbitrage vernietigde een aantal bepalingen in deze wet. Maar nog meer viel hij op door zijn vierkante veroordeling van het Vlaams Blok-arrest, waarmee de Belgische rechter die partij tot een verboden organisatie verklaarde.
We spreken met Storme op de Universiteit Antwerpen, op de dag dat het Europarlement met veel fanfare de nieuwe ‘Europese grondwet’ aanneemt. Een nieuwe overwinning voor het mensenrechten-simplisme? Storme ziet weinig verschil meer tussen de theocratie in Iran en die van de mensenrechten in West-Europa. “In de Europese grondwet begint dit gevaarlijke vormen aan te nemen. In het Handvest van de Rechten en Vrijheden staan gevaarlijke bepalingen die nu reeds door het Europees Hof van de Rechten van de Mens in Straatsburg misbruikt worden.” Een voorbeeld van zo’n bepaling? “Hoe meer rechten, hoe minder ze waard zijn. Ieder recht perkt andere in. Dus hoe meer rechten je toevoegt, hoe meer je de werkelijke basisrechten hebt ingeperkt.
Allerlei rechten hebben de status van mensenrecht gekregen: van het recht op betaalde vakantie tot het recht op de toegang tot nutsvoorzieningen. In dat Handvest staat ook dat geen van de rechten en vrijheden gebruikt mogen worden om die van een ander af te schaffen of in te perken. Dus de vrijheid van meningsuiting mag niet gebruikt worden om het recht op betaalde vakantie in te perken! Wat is dat dan voor een vrijheid?”
Draconisch
Matthias Storme vindt zijn eigen positie als verdediger van fundamentele vrijheden paradoxaal. “Ik moet die verdedigen tegen hen die zich op die zogenaamde mensenrechten beroepen om ze te fnuiken.” Hij ziet grote gevaren voor de persoonlijke vrijheid. “Ik vind de hele antidiscriminatiewetgeving toegepast op private personen gewoon fout als juridisch uitgangspunt. Het is een fundamenteel gebrek aan onderscheid tussen privaat en publiek, tussen overheid en niet-overheid. Het verdwijnen daarvan is het kenmerk van de totalitaire staat.”
De antidiscriminatiewetgeving in België heeft een draconische reikwijdte.
“Zodra men de strikte privé-kring uitgaat, dus ook in het café, zijn je uitlatingen juridisch gecontroleerd en ingeperkt. Alles is onderworpen aan het discriminatieverbod. Dat klinkt allemaal heel mooi, maar het betekent dat de rechtsorde kan verlangen dat de burger ieder woord kan rechtvaardigen dat hij in een maatschappelijk omgeving uitspreekt. Discriminatie is zo ruim gedefinieerd, dat daar elke ongelijke behandeling onder valt op welke grond dan ook. Nou ja, wat je ook doet in je leven, je zult mensen altijd ongelijk behandelen, en meestal zonder kwade opzet. Om het scherp te stellen heb ik provocerend maar heel bewust gesteld dat het recht om te discrimineren een fundamenteel mensenrecht is. Dan zeggen mensen: ‘Je bedoelt zeker het recht om bepaalde gerechtvaardigde keuzes te maken?’ Nee! Ik bedoel juist het recht om keuzes te maken zonder die te hoeven rechtvaardigen. Het is essentieel voor een democratische samenleving dat het recht je niet kan verplichten alles wat je doet objectief te rechtvaardigen en te laten toetsen door een rechter aan de hand van weet ik veel welke ideologische opvattingen of heersende moraal.”
Dubbelzinnig en hypocriet
“Juist om deugden als verantwoordelijkheid, trouw, solidariteit en dergelijke een kans te geven, moet je mensen de vrijheid geven. Die deugden passen niet in een juridische logica. De vrijheid van de burgerlijke samenleving is de essentie van scheiding van kerk en staat: dat de staat niet één religie of moraal mag opleggen, dat er een onderscheid is tussen recht en fatsoen. Het is een heel oud principe uit de Romeinse tijd. Toen al stelde men dat er twee orden zijn die elk hun eigen legitimiteit hebben. De juridische orde heeft een eigen legitimiteit; die kan niet worden teruggebracht tot zijn overeenstemming met de morele orde. Omgekeerd gelden er in de morele orde aanspraken en verantwoordelijkheden die niet teruggebracht kunnen worden tot de rechtsorde. Simplistische geesten noemen dat hypocriet. Het wordt niet meer begrepen. Men beschouwt dat als dubbelzinnig, terwijl het essentieel is voor een pluralistische maatschappij. De vrijheid van meningsuiting is per definitie de vrijheid om een afwijkende mening te uiten, dus een mening die mogelijk vanuit een andere moraliteit als immoreel worden beschouwd.”
Homofoob
“Ik ben ervan overtuigd dat een antidiscriminatiewetgeving zeer nadelig is voor een open samenleving. Het zet er een domper op. Wie dat kan, zal zijn activiteiten zoveel mogelijk van de samenleving gaan afschermen en strikt privé houden, als men de bemoeizucht van de overheid niet wenst. Een
voorbeeld: wanneer ik publiekelijk een appartement wil verhuren, kan ik door om het even welke gefrustreerde kandidaat-huurder voor de rechter gesleept worden en verplicht worden te rechtvaardigen waarom een ander het gekregen heeft. Dit heeft tot gevolg dat ik er wel voor oppas mijn appartement openlijk aan te bieden. En dat betekent weer dat wie niet in mijn netwerk zit, geen kans krijgt. De uiteindelijke slachtoffers van de antidiscriminatiewet zijn precies die zwakken, voor wie hij officieel gemaakt is.”
Volgens Storme spinnen wel de goed georganiseerde minderheidsgroepen garen bij de antidiscriminatiewetgeving. “Via de antidiscriminatiewetgeving bouwen die hun machtspositie in de samenleving uit. Zo kunnen zij belangrijke overheidsposities in handen krijgen en aan cliëntelisme doen. Hoewel ik met geen woord van hen gerept had, hebben de homo-organisaties mij hierop zwaar aangepakt. Vanwege die uitspraak, voelden zij zich blijkbaar zo betrapt, dat zij mij genomineerd hebben als ‘homofoob’ van het jaar.”
Maakbare samenleving
Matthias Storme vindt het geval Buttiglione zeer veelzeggend. “Hij wilde perfect de wet naleven. Hij was bereid zijn gedragingen aan te passen, maar niet zijn gedachten te laten koloniseren. Finkielkraut spreekt terecht van een tolerantie die alleen nog zichzelf tolereert. Echte tolerantie wordt zo onmogelijk. Want als je alle opvattingen ter wereld en van onze eigen geschiedenis op dat Procrustusbed van de antidiscriminatiewetgeving legt, kun je niet anders dan tot de conclusie komen dat de hele wereld en heel onze geschiedenis crimineel is, xenofoob, vrouwonvriendelijk, homofoob enzovoorts. Geschiedenis wordt dan een permanente waarschuwing om er toch maar vooral niet meer die achterlijke denkbeelden uit het verleden op na te houden. Een politiek instrument, om de nieuwe mens te creëren voor de maakbare samenleving die men op het oog heeft.”
Deze bijdrage verscheen eveneens in het Katholiek Weekblad van 21-01-2005.
De prijs voor de Vrijheid wordt uitgereikt op 27 januari 2005 in het Internationaal Perscentrum te Antwerpen, Grote Markt 40. Voor meer informatie, zie www.novacivitas.org.
Proficiat, Mathias. Als Belg wil ik naar de Nederlandse libertarier ook even aanhalen dat het hooggeprezen kwaliteitsonderwijs van Belgie maar zolang verderbestaat als er profs zijn zoals Storme aan onze Universiteiten. We hebben er ook andere, zelfs rectoren die diploma’s ruilen tegen een coupe champagne aan de royalistische dis of een kus van de queen.
Proficiat, Mathias. Als Belg wil ik naar de Nederlandse libertarier ook even aanhalen dat het hooggeprezen kwaliteitsonderwijs van Belgie maar zolang verderbestaat als er profs zijn zoals Storme aan onze Universiteiten. We hebben er ook andere, zelfs rectoren die diploma’s ruilen tegen een coupe champagne aan de royalistische dis of een kus van de queen.
Beste mensen,
Complimenten!
Toch nog een aanvullend tegenwindje.
“Storme ziet weinig verschil meer tussen de theocratie in Iran en die van de mensenrechten in West-Europa.”
Waarom niet met de theocratie in West-Europa?
Met de Godsdienstwaanzinnige Bush als leider.
“In de Europese grondwet begint dit gevaarlijke vormen aan te nemen.”
De Nederlandse Koningin is dat nota bene “bij de gratie Gods”.
En op de Nederlandse 2 euromunt staat ‘God zij met ons’. En dat word mij opgedrongen!
“In het Handvest van de Rechten en Vrijheden staan gevaarlijke bepalingen die nu reeds door het Europees Hof van de Rechten van de Mens in Straatsburg misbruikt worden.’ Een voorbeeld van zo’n bepaling? ‘Hoe meer rechten, hoe minder ze waard zijn. Ieder recht perkt andere in. Dus hoe meer rechten je toevoegt, hoe meer je de werkelijke basisrechten hebt ingeperkt.”
Ja. Daarom vind ik dat men had moeten beginnen met de Verklaring van de Plichten van de Mens. In plaats van de Rechten.
“Echte tolerantie wordt zo onmogelijk. Want als je alle opvattingen ter wereld en van onze eigen geschiedenis op dat Procrustusbed van de antidiscriminatiewetgeving legt, kun je niet anders dan tot de conclusie komen dat de hele wereld en heel onze geschiedenis crimineel is”.
Absoluut!
“Geschiedenis wordt dan een permanente waarschuwing om er toch maar vooral niet meer die achterlijke denkbeelden uit het verleden op na te houden. Een politiek instrument, om de nieuwe mens te creëren voor de maakbare samenleving die men op het oog heeft.”
Jan maar “dan” pas…
“Deze bijdrage verscheen eveneens in het Katholiek Weekblad van 21-01-2005.”
Maar heeft het overigens uitmuntende Katholiek Weekblad van huis uit niet ook met katholicisme en bijbehorende theocratie te maken?
Charles Destrée.
Ik ben op zoek naar het email adres van Henk Rijkers.
Ik heb informatie over Duivendak vs Rara.
Comments are closed.