De Polder heeft het zoveelste monster gebaard in de nu al meer dan twintig jaar durende soap over de WAO. Er zitten nu een miljoen mensen in deze vorstelijke regeling. Ongeveer 15% van de beroepsbevolking.

Niet te filmen natuurlijk in een land dat nog nooit in zijn geschiedenis zo gezond is geweest als nu en waar de gemiddelde levensverwachting naar de 80 jaar toegroeit. Die mensen in de WAO hebben ook niet een beduidend lagere levensverwachting dan andere Nederlanders. De WAO voor kleine zelfstandigen wordt door die groep niet of nauwelijks aangesproken, terwijl ze wel door de overheid zijn gedwongen een fonds op te richten en daarvoor een flinke premie dienen af te dragen. U begrijpt het al, de kleine zelfstandige is van een veel gezonder ‘ras’ dan de gemiddelde medewerker in loondienst.

In de Polder mag de waarheid nooit worden gezegd, zeker niet als het gaat om ziekte en arbeidsongeschiktheid. Dat is heel erg en de werknemer heeft altijd gelijk, zoals de werkgever gelijk heeft en aan de integriteit van hun bedoelingen mag geen seconde worden getwijfeld. In het zojuist gebaarde SER advies zult u geen woord vinden over oneigenlijk gebruik, laat staan misbruik van de WAO. Dat bestaat in de Polder gewoon niet, ook niet als dat evident het geval is. Bij zulke aantallen kan het niet anders dan dat op grote schaal met de regeling de hand wordt gelicht en dat de regeling oneigenlijk wordt gebruikt en regelrecht wordt misbruikt. Met die constatering had het SER advies moeten beginnen, dat lucht niet alleen op, maar geeft tegelijk de richting aan waarin de oplossing moet worden gezocht.

Na zo’n feitelijke constatering blijven nog slechts twee wegen open:

a. afschaffing van een regeling die uitnodigt tot misbruik op grote schaal.

b. de regeling zodanig wijzigen dat misbruik vrijwel onmogelijk wordt.

Ik denk dat het het beste is om maar gewoon te kiezen voor oplossing a en de mensen die dan niet uit de WAO vluchten naar de arbeidsmarkt, maar gewoon een bijstandsuitkering te geven, ook de bestaande gevallen! U zult eens zien hoeveel van die miljoen opeens weer beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt, de rest heeft dan gewoon domme pech gehad en daar hebben we de bijstand voor.

Aan de tweede oplossing, het zodanig wijzigen van de regeling dat misbruik wordt tegengegaan kleven allerhande haken en ogen. Daar moet je weer mee naar de Polder en dan weet je het wel. Maar goed, hoe zou zo’n regeling eruit moeten zien? Dokters gaan nu eerst eens bij elkaar zitten en maken uit welke ziekten duidelijk meetbaar zijn en welke niet en volgens welke criteria. In dit land maken werkgevers- en werknemersvertegenwoordigers dat uit, tezamen met deskundigen die nog nooit een patiënt hebben gezien. Te belachelijk voor woorden natuurlijk, maar in de Polder vindt de polderelite dat heel normaal. De problemen die dat met zich meebrengen worden vervolgens op het bordje van de keuringsarts gedeponeerd. Die mag met behulp van onwerkbare criteria en niet meetbare ziekten bepalen of iemand in de WAO komt, voor welk deel dan wel en wat de prognose van de ongeschiktheid is. Niet te doen natuurlijk en de arts zwicht in arren moede dan maar voor de jengelende werknemer of de druk uitoefenende werkgever. De enige regeling die nu, na twintig jaar vruchteloos proberen, nu nog kan worden uitgeprobeerd is een hele sobere en strenge regeling.

In het kort komt deze erop neer:

a. alleen ziekten en gebreken veroorzaakt door de beroepsuitoefening komen in aanmerking voor een WAO uitkering.

b. keuringsartsen bepalen wat deze ziekten zijn en hoe zij zijn te meten. Alles wat volgens keuringsartsen niet meetbaar is valt buiten de beoordeling.

Niet dat ik er veel hoop op heb dat ook deze regeling niet weer eindeloos wordt opgerekt, maar goed, we kunnen het voor een laatste keer proberen. CDA en PvdA schuren nu al lekker tegen elkaar aan en zijn het erover eens dat het heilloze SER advies goede aanknopingspunten biedt voor een compromis tussen beiden. Een compromis dat nog weer erger zal zijn dan het SER advies en nog meer vluchtroutes zal bevatten.

Het einde van het verhaaltje is dat de aanzuigende werking van de WAO eerder toe dan af zal nemen en dat het meer gaat kosten, want krijg je eenmaal een uitkering dan is dat niet meer 70% van het laatst genoten loon, maar 75% en welke calculerende burger gaat daar nu niet voor! En ja, het Binnenhof staat binnen de kortste keren vol met bestaande gevallen die ook 75% willen hebben, want ja gelijke monniken, gelijke kappen als het om verbeteringen gaat. In geval van verslechteringen geldt dat laatste weer niet, want dan gaat het om verworven rechten. En zo zeurt die Nederlandse verzorgingsstaat maar voort, totdat ze van ellende gewoon in elkaar stort. Misschien moeten we daar ook maar gewoon op wachten, want de Polderelite is hopeloos, het heeft geen zin om in die lui nog langer energie te steken. 15 mei aanstaande kunt u de ramen eens wagenwijd openzetten, het is de hoogste tijd!