De Onzichtbare Hand is een Zachte Hand

Een vrije markt is een tedere markt. Een samenwerkende, meelevende, en gulle maatschappij. Een maatschappij waar overvloed en tolerantie heerst.

Hoe zou een echt libertarische samenleving eruit zien?

De vijanden van vrijheid hebben de vrije markt altijd in een kwaad daglicht gezet. Ze hebben zulke mythes in stand gehouden als “het hond-eet-hond kapitalisme”, “survival of the fittest”, “de wet van de jungle”. Roverbaronnen. Hartloze monopolies. Een meedogenloze aandelenbeursbeurs die een hulpeloze maatschappij leegplukt.

Onzin.

Het wordt tijd om ons uit te spreken voor de vrije markt en individuele vrijheid.

De grote econoom Adam Smith schreef dat een vrije maatschappij zodanig handelt, alsof “een onzichtbare hand” de daden van de mensen stuurt — op zo een manier om de belangen van de hele maatschappij te dienen.

Die onzichtbare hand is een zachte hand. Een vrije markt een is een tedere markt. Een samenwerkende, meelevende, en gulle maatschappij. Een maatschappij waar overvloed en tolerantie heerst.

David Friedman merkt in zijn boek The Machinery of Freedom op dat er slechts drie manieren zijn om iets te krijgen: (1) door te ruilen, (2) door iets cadeau te krijgen (uit liefde of vriendschap), of (3) door dwang (“doe wat ik wil of ik schiet je neer”). Eerlijke, vredelievende mensen handelen op de eerste twee manieren. Criminelen en de staat handelen met geweld, agressie, dwang.

De zachte onzichtbare hand vs. de zichtbare vuist van dwang.

Wil je “hond-eet-hond” zien? Kijk naar de massamoorden op de Branch Davidians in Waco. Kijk naar de beschieting van Vicki Weaver bij Ruby Ridge. Kijk naar een onderzoek van de Belastingdienst. We hebben niet een hond-eet-hond bedrijfsleven. We hebben een hond-eet-hond overheid.

Hond-eet-hond is gedefinieerd als “meedogenloze of wrede wedstrijd”. Dit is een absurde omschrijving van de vrije markt.

En bovendien, het is niet eerlijk jegens honden.

In werkelijkheid heeft de marktplaats een beschavende, humaniserende werking. Als eerlijkheid niet bestond, zou de marktplaats haar wel uitvinden, omdat het de meest effectieve manier is om handel te doen. In de vrije markt zien we niet een “survival of the fittest”, maar een “survival of the kindest”, een overleving van de meest vriendelijken. Een overleving van de meest samenwerkenden. Een teder Darwinisme, als je dat zo wilt uitdrukken.

In een vrije maatschappij gedijen de meest zorgzame mensen het beste. Zoals Thomas Sowell het zegt: “Beleefdheid en zorgzaamheid voor anderen is als het investeren van centen en het terugkrijgen van euro’s.” Een glimlach heeft zijn beloning.

Er zijn ingebouwde stimuli in de marktplaats die service, beleefdheid, en respect aanmoedigen. De onzichtbare hand wordt een vriendelijke handdruk tussen samenwerkende volwassenen. Zoals John Stossel duidelijk maakte in zijn programma op de zender ABC: “Wat gierigheid betreft, merk je op hoe — wanneer je iets koopt in de winkel — de bediende “Dank je wel” zegt, en je ook “Dank je wel” zegt? Het is een ruil die wederzijds voordeel oplevert, en beide partijen zijn er na afloop beter door.

Samenwerking

Laten we samenwerking van dichterbij bekijken. De zachte onzichtbare hand vs. de zichtbare vuist van de overheid.

Hier is een vraag voor je: zou je liever de Albert Heijn bezoeken of het CBR? Natuurlijk krijg je iets op het CBR — gratis ongelukkigheid, zonder extra kosten.

‘Bij de Albert Heijn is het zo, dat wanneer er meer dan drie mensen in de rij staan, men een nieuwe kassa openzet. Bij het postkantoor, is het zo, dat wanneer er meer dan drie mensen in de rij staan, twee van de bedienden een lunchpauze gaan houden’

Bij de Albert Heijn is het zo, dat wanneer er meer dan drie mensen in de rij staan, men een nieuwe kassa openzet. Bij het postkantoor, is het zo, dat wanneer er meer dan drie mensen in de rij staan, twee van de bedienden een lunchpauze gaan houden.

In een vrije maatschappij worden mensen behandeld als klanten of potentiële klanten. De klant heeft altijd gelijk — zelf wanneer hij geen gelijk heeft.

Ja, er zijn onbeleefde mensen in de marktplaats. Maar het is gemakkelijk om geen zaken met ze te doen.

Vergelijk dit met omgaan met de overheid. Misschien is er niemand die beter heeft opgesomd hoe het is om met de overheid in contact te komen, dan de Franse politiek theoreticus Pierre-Joseph Proudhon. In 1849 schreef hij:

“Geregeerd te worden is te worden bekeken, geïnspecteerd, bespioneerd, bestuurd, overrompeld met wetten, opgeschreven, geïndoctrineerd, gemoraliseerd, gecontroleerd, gemeten, bestolen, gecensureerd, gecommandeerd, door wezens die nog bevoegdheid, noch kennis, noch deugd hebben. Geregeerd te worden is iedere handeling, iedere transactie, iedere beweging genoteerd te hebben, geregistreerd te hebben, geteld, gewogen, gestempeld, gemeten, genummerd, ingeschat, veroorloofd, geweigerd, geautoriseerd, toegestaan, berispt, voorkomen, hervormd, vergoed, gecorrigeerd.”

Klinkt alsof hij enige ervaring had met het omgaan met de overheid.

Vergelijk dit met de zachte hand van de vrije markt. Als het je niet bevalt hoe een kruidenierswinkel je behandelt, kun je ergens anders heen gaan. Als je het niet eens bent met je kerk, kun je een andere soort kerk opzoeken — of geen enkele.

Maar met de overheid hebben we die keuze niet. Wat als je het CBR niet leuk vindt? Kun je je rijbewijs ergens anders halen? Of probeer maar eens aan de Belastingdienst te vertellen dat je het niet eens bent met hoe zij jouw geld uitgeven, en kijk hoe ver je komt.

De zachte onzichtbare hand vs. de zichtbare vuist van de overheid.

Adam Smith zei: “Het is niet door de goede wil van de slager, de brouwer, of de bakker dat wij ons eten kunnen verwachten, maar door hun eigenbelang.”

In de marktplaats zijn mensen gewoonlijk goedgemanierd — zelfs als ze je haten. Het winstbejag kan zelfs racisme, seksisme, homofobie, en andere vooroordelen overmeesteren. Zelfs de meest racistische zakenman beseft op een gegeven moment: “Ook al haat ik de kleur van hun huid, ik ben dol op de geur van hun geld.”

De econoom Walter Williams pleegt er vaak over te spreken hoe Texaanse veeboeren lange uren werken om ervoor te zorgen dat New Yorkers genoeg steaks hebben om te eten. De boeren doen dit niet omdat ze van New Yorkers houden.

Opnieuw is de onzichtbare hand aan het werk, en schept deze samenwerking.

‘In elke zakensituatie, is succes waarschijnlijker voor mensen of bedrijven die hun klanten behandelen met respect, aardigheid, beleefdheid, vriendelijkheid.’

In elke zakensituatie, is succes waarschijnlijker voor mensen of bedrijven die hun klanten behandelen met respect, aardigheid, beleefdheid, vriendelijkheid.

Let op de vrolijke afbeeldingen in de winkel. Denk je dat die er zijn bij het kantoor van Sociale Zaken?
Als het schoolsysteem moest concurreren, denk je dan dat je kind met meer respect behandeld zou worden? Zouden er betere boeken zijn? Meer individuele aandacht? Zou
men leren lezen?

Samenwerking is inherent aan de vrije markt. Samenwerking is afwezig bij de overheid, omdat dwang samenwerking niet nodig heeft.

Medeleven

Een vrije maatschappij is een medelevende maatschappij — in tegenstelling tot onze overheid, die zich gedraagd alsof het een oorlog voert tegen zieke mensen.

James Burton is een voormalige inwoner van Kentucky die letterlijk in ballingschap leeft in Nederland. Als oorlogsveteraan uit Vietnam, heeft hij last van erfelijk glaucoom. Alle mannen aan zijn moeders kant hadden de ziekte, en sommigen van hen zijn er blind door geworden.

Burton kwam erachter dat marihuana het glaucoom kon remmen, en misschien zelfs stoppen. Dus hij begon marihuana voor zijn eigen gebruik te telen. De Staatspolitie van Kentucky bestormde zijn boerderij van 90 are en vond 138 marihuanaplantjes en twee pond ruwe marijuana. Op zijn rechtszaak verklaarde de opthalmologist John Merritt — op dat moment de enige arts in Amerika die door de overheid was toegestaan om marihuana te testen voor de behandeling van glaucoom — dat marihuana het enige medicijn was, dat Burton kon redden van blindheid.

Echter, Burton werd schuldig bevonden aan het bezit van drugs, en werd veroordeeld tot een jaar in een maximaal beveiligde gevangenis, zonder voorwaardelijke vrijlating. De overheid nam ook zijn huis en boerderij in beslag. Onder wetten van “asset forfeiture” [het in beslag nemen van eigendommen], was er geen verdediging die hij kon voeren tegen het in beslag nemen van zijn eigendom. Geen getuige werdt toegelaten tot zijn hoorzitting.

Na zijn vrijlating uit de gevangenis, verhuisden Burton en zijn vrouw naar Nederland, waar hij legaal marihuana kan kopen om zijn blindheid af te wenden. In plaats van op een uitgebreide boerderij, leeft hij nu in een klein appartement, een oceaan verwijderd van zijn familie en vrienden. Ze zouden dolgraag terugkeren naar America — maar ze willen niet het risico lopen dat hij blind wordt.

Dit is de zichtbare vuist van de overheid.

Will Foster, een 38-jaar oude softwareprogrammeur en vader van drie kinderen, had marihuana in zijn kelder laten groeien om zijn ernstige reumatoïde artritis te behandelen. De politie bestormde zijn huis en vond 70 marihuana planten. Journalist James Bovard merkt op dat, omdat Foster geen strafblad had, de rechter hem er licht vanaf liet — met een 93-jaar lange gevangenisstraf.

Dit is de zichtbare vuist van de regering.

Een laatste voorbeeld. In 1992 werd Jimmy Montgomery uit Oklahoma tot 10 jaar in de gevangenis veroordeeld vanwege het bezit van twee ons marihuana. Dat is evenveel gewicht als de hoeveelheid tabak in twee pakjes sigaretten. Montgomery gebruikte de marihuana om pijnlijke spierkrampen in zijn verlamde ledematen te verlichten. Montgomery is een verlamde die meer dan 20 jaar in een rolstoel zit na een industrieel ongeluk. Zijn wrede straf was omdat hij veroordeeld werd voor zowel bezit als voor verkoop — gebaseerd op de getuigenis van een politieagent die zei dat hij nooit iemand had gezien met twee ons die niet van plan was om te verkopen.

Deze arme man ging tweemaal bijna dood in de gevangenis vanwege gebrek aan medische hulp. Omdat hij infectieuze wonden had die andere gevangenen in gevaar brachten, werd hij in een geïsoleerde cel gestopt waar hij niet om hulp kon roepen. Hij moest zijn eigen bebloede verband verwijderen zonder hulp van een zalf. Bewakers raakten zijn urinecontainer kwijt, en plaatsten hem in dodelijk infectiegevaar.

Hij werd uiteindelijk vrijgelaten, maar het gebrek aan medische behandelling in de gevangenissen van de overheid leidde ertoe, dat zijn been geamputeerd werd.

Dit is de zichtbare vuist van de overheid — oorlog voerend tegen letterlijk duizenden volledig onschuldige, wanhopig zieke Amerikanen.

Een tijdje terug, zag ik een nieuwsuitzending op de TV over een nieuw medicijn dat het Ministerie van Voedsel en Medicijnen (Food and Drug Administration, FDA) overwoog om goed te keuren. Er waren mensen, sommigen van hen in wielstoelen, die smeekten — letterlijk smeekten — om het medicijn. Tranen kwamen van hun gezichten. Het vrome comité van artsen zat rond een tafel en stemde ervoor om de drug niet aan deze mensen te geven omdat de overheid nog niet de doeltreffendheid ervan had aangetoond. “Het is voor u eigen bestwil,” zei een van hen tegen de zieke mensen. Later legde een van de leden van het comité uit aan een journalist dat zij geen “valse hoop aan deze mensen wilden geven.”

Deze medische bureaucraten weten zo goed wat het beste voor je is dat ze je zullen doden voordat ze je toestaan om zelf een beslissing te nemen. Isabel Patterson, in haar boek God of the Machine, noemde mensen zoals deze “humanitairen met de guillotine”.

’De FDA is een stille moordenaar. Het aantal doden dat voorkomen zou kunnen worden met behulp van levensreddende medicijnen die deze instelling van de marktplaats hield, loopt in de honderden duizenden. De FDA blijft ieder jaar duizenden mensen doden.’

De FDA is een stille moordenaar. Het aantal doden dat voorkomen zou kunnen worden met behulp van levensreddende medicijnen die deze instelling van de marktplaats hield, loopt in de honderdduizenden. De FDA blijft ieder jaar duizenden mensen doden.

De zichtbare vuist van de overheid.

Voor veel patiënten die vreselijke pijn lijden wordt adequate pijnverlichting geweigerd — ook al is zulke verlichting legaal, goedkoop, en gemakkelijk beschikbaar. Veel artsen en ziekenhuizen vrezen dat als ze te veel recepten uitschrijven, de reguleerders van de overheid hen zullen lastigvallen of zelfs hun daden een halt toe zullen roepen. Hun vrees is niet onrealistisch.

Dr. Rischar Blonsky, president van de Amerikaanse Academie van Pijnmedicijnen, zei: “Voor een mens die pijn ervaart zijn verdovende middelen de beste pijnbestrijders die we kennen. Veel artsen zijn bang dat als ze te veel recepten uitschrijven, Big Brother ze aan zal pakken”. Studies tonen aan dat bijna 70 % van terminaal zieke kankerpatiënten — patiënten die aan het sterven zijn en dus geen risico lopen op een langdurige verslaving aan verdovende middelen — niet voldoende pijnmedicatie krijgen.

Dit lijden is het gevolg van de zichtbare vuist van de overheid.

Geweldloosheid

Laten we nu het verschil beschouwen tussen de zachte onzichtbare hand enerzijds en de overheid anderzijds met betrekking tot geweld.

Goedbedoeld of niet, de overheid is geweld. Zoals Buckminster Fuller het zei: “De laatste stap in de politiek is het oprapen van een pistool”. Wetten zijn alleen wetten omdat de regering dwang kan gebruiken tegen iedereen die ze overtreedt.

Als er daarentegen geweld plaats vindt in een vrije maatschappij, is dit een misdaad. De regel is vrijwillige uitwisseling. De “vrijheid om te kiezen.” De Gouden Regel. De zachte onzichtbare hand.

Geweld is de dagelijkse normale activiteit van criminelen — en van de overheid. Soms is het moeilijk om het verschil te zien. De zichtbare vuist van de overheid.

Als je aan geweld denkt, denk dan aan dit: de overheid voert oorlog tegen armoede, oorlog tegen analfabetisme, oorlog tegen drugs. En dit zijn niet slechts metaforen, het zijn echte oorlogen. Ze worden betaald onder dreiging van een pistool, en worden afgedwongen onder dreiging van een pistool. Natuurlijk is de oorlog tegen drugs niet echt een oorlog tegen drugs. Niemand heeft ooit een schot afgevuurd tegen een drug. Maar het is echt een oorlog. We hebben Tsaren — mensen zoals Bill Bennett, die niets verkeerds zien in het onthoofden van drugsdealers. Kamervoorzitter Newt Gingrich — zelf een voormalig cannabisroker — roept nu om de doodstraf voor drugsgebruikers, zelfs degenen die slechts twee ons marihuana het land importeren.

Een verbod lijkt wel een vreselijke wraakzuchtigheid en wreedheid in mensen naar voren te brengen. Tijdens de drooglegging in 1929, werd Mrs. Etta Mae Miller veroordeeld wegens verkoop van een enkele fles drank. Dit was haar vierde soortgelijke misdaad, dus haar staf was levenslang. Een leven in de gevangenis voor de verkoop van een fles drank. De Secretaris Generaal van de Bureau voor Gematigdheid, Verbod, en Publieke Moraal [sic] zei: “Onze enige spijt is dat de vrouw niet werd veroordeeld tot levenslang voordat haar tien kinderen geboren waren. Wanneer iemand de grondwet vier keer schendt, moet hij of zij afgezonderd worden van de samenleving om de productie van subnormaal nageslacht te voorkomen”.

Het huidige verbod is veel wreder. Vorig jaar, werden 641,642 mensen gearresteerd op marihuana-gerelateerde aanklachten — meer dan 85% van hen slechts wegens bezit ervan. Er zijn honderden mensen die levenslang moeten uitzitten — zonder mogelijkheid op voorwaardelijke vrijlating — wegens marihuanamisdaden. In Alabama is er een man die levenslang heeft wegens het bezit van een jointje.

Duizenden Amerikanen moeten ten minste vijf jaar in de federale gevangenis uitzitten — zonder mogelijkheid tot voorwaardelijke vrijlating — wegens het bezit van zo weinig als vijf gram cocaïne. Twee stuivers wegen meer dan vijf gram.

Voor libertariërs, is de rol van de overheid ten hoogste om ons te beschermen tegen geweld, diefstal, en fraude. De overheid veroorzaakt echter, direct of indirect, het meeste geweld, de meeste diefstal en de meeste fraude in onze maatschappij. De overheid moedigt geweld aan op twee manieren.

’Milton Friedman schat dat bijna de helft van de moorden in dit land — 10,000 doden per jaar — direct een resultaat zijn van de oorlog tegen drugs.’

De eerste is als een onbedoeld gevolg van wetten en projecten. Een derde tot een half van criminele daden wordt bijvoorbeeld gepleegd door drugsverslaafden die tot de misdaad worden gedreven door de zwarte markt van de oorlog tegen drugs. Milton Friedman schat dat bijna de helft van de moorden in dit land — 10,000 doden per jaar — een direct resultaat zijn van de oorlog tegen drugs.

Een vrije maatschappij zou deze misdadigheid in een nacht eindigen.

En in een vrije maatschappij zouden we onszelf beter kunnen beschermen tegen geweld.

Burgers zouden een onvervreemdbaar recht hebben om wapens te bezitten en te dragen. En een pistool is een geweldig afschrikwekkend middel tegen geweld. In de staten die “wapendraagwetten” hebben (waar mensen zonder strafblad of tekenen van mentale stoornissen toegestaan zijn om geweren te dragen), zijn de misdaadniveaus veel lager dan in de staten waar zulke wetten niet bestaan. Een belangrijke studie van John Lott, professor in het recht aan de Universiteit van Chicago, toont aan dat deze staten overvallen hebben gereduceerd met 3%, aanrandingen met 7%, en moorden met 8.5%. Het wordt geschat dat het uitbreiden van wapendraagwetten naar staten die ze nu niet hebben zou leiden tot 12000 minder overvallen per jaar, 60000 minder aanrandingen, 4177 minder verkrachtingen, en 1570 minder moorden.

Dit betekent dat de zichtbare vuist van de overheid een hoop onnodig menselijk lijden veroorzaakt door middel van wetten die wapenbezit beperken.

De tweede manier waarop de overheid geweld aanmoedigt is door zelf direct geweld te gebruiken tegen burgers.

Overheden nemen eigendom van mensen in beslag, ook al zijn zij niet eens beschuldigd van een misdaad. Dit heet een “asset forfeiture (verbeurdverklaring)”. Een betere term zou zijn “beroving in uniform”.

Onder wetten van forfeiture, kunnen onbezielde voorwerpen misdaden plegen. Zulke dingen als auto’s en boten kunnen door de overheid geconfisceerd worden als ze op de een of andere wijze aan misdadig gedrag gelinkt kunnen worden.

Stel je voor dat ik naar je huis zou komen en zou zeggen, “Ik weet niet of ik het eens ben met het soort bier dat je drinkt. En ik weet zeker dat je je auto gebruikte om naar de slijterij te rijden om het te kopen, dus je auto is schuldig en ik neem het in beslag.” Mensen zouden mij voor gek verklaren.

Ik zou zeker het niet uitproberen in een van de staten waar wapenbezit is toegestaan.

Vandaag geven meer dan 100 federale wetten toestemming aan federale agenten om privaat eigendom te confisceren dat wordt beschuldigd van betrokkenheid in schendingen van statuten op milieu, gokken, verdovende middelen, immigratie, witwassen van geld, enzovoort. Federale agenten kunnen je eigendom in beslag nemen zonder bevel van de rechtbank, en zonder bewijs van wettelijke overtredingen. Miljarden dollars aan eigendom zijn al om deze manier in beslag genomen door duizenden Amerikanen die nooit zijn beschuldigd van een misdaad of gedagvaard zijn. Het is zo moeilijk om je eigendom terug te krijgen dat de meeste slachtoffers niet eens de moeite nemen om het te proberen.

De Belastingdienst kan je bankrekening bevriezen of beslag leggen op je huis zonder enige vorm van hoorzitting. En de overheid kan eigendom afpakken door “eminent domain”. Onlangs dwong de overheid naast mijn huis een kerk van een zwarte gemeenschap om zijn land te verkopen, om plaats te maken voor en tunnel. De zogenaamde “eerlijke” prijs was niet genoeg om de kerk te herbouwen. Een hele kerkgemeenschap zal vervangen worden door het idee van vooruitgang dat bureaucraten voor ogen hebben.

In een vrije maatschappij zou dit niet allen niet gebeuren bij een kerk, maar er zou ook geen Bureau van Alcohol, Tabak, en Vuurwapens (Bureau of Alcohol, Tobacco and Firearms, BATF) zijn die kerken zou platbranden. Is jou kerk BATF-goedgekeurd?

‘De rover, zo legde [Lysander Spooner] uit, berooft je slechts één maal — en gaat dan zijn eigen weg. De overheid echter, berooft je jaar na jaar na jaar. En heeft vervolgens de arrogantie om te zeggen dat ze je een dienst doet, en dankbaarheid van je verwacht.’

De diefstal van de overheid is listiger dan free-lance diefstal. Lysander Spooner, één van Amerika’s meest briljante theoretici, sprak hierover in zijn meesterwerk “No Treason”. Hij vergeleek gewone dieven met belastingambtenaren. De rover, zo legde hij uit, berooft je slechts één maal — en gaat dan zijn eigen weg– De overheid echter, berooft je jaar na jaar na jaar. En heeft vervolgens de arrogantie om te zeggen dat ze je een dienst doet, en dankbaarheid van je verwacht.

De zichtbare vuist van de overheid.

In een vrije samenleving, zou het recht op eigendom en privacy heilig zijn. Het zou, zoals de grote Engelse staatsman William Pitt zo eloquent zei, zijn “… alsof de armste man in zijn hut weerstand kon bieden tegen alle machten van de Kroon. Het zou een gammele hut kunnen zijn — het dak zou kunnen schudden — de wind zou er doorheen kunnen blazen — de storm kan binnendringen — maar de koning van Engeland mag niet binnenkomen — al zijn macht mag de drempel van dit vernietigde krot niet overschrijden.”

In een vrije samenleving zouden we zo een soort bescherming hebben. Zij die jouw eigendom willen hebben zullen met jou moeten onderhandelen. De zachte onzichtbare hand, niet de zichtbare vuist.

In een vrije maatschappij, zou je ook veel beter beschermd worden tegen het geweld van een oorlog.

Er zou nooit een militaire dienstplicht zijn of zinloze buitenlandse oorlogen. Nooit meer zouden kinderen weggerukt worden van hun families — alsof zij natuurlijke hulpbronnen waren — en weggestuurd worden om hun leven te riskeren. Nooit meer zouden echtgenotes en moeders huilend staan te kijken als hun dienstplichtige echtenoot en zonen terug komen in lijkzakken. Geen oorlogsweeskinderen meer.

Wat een reden om naar een libertarische maatschappij toe te werken.

Een niet-interventionistisch buitenlands beleid heeft een ander welkom voordeel. Wanneer we, zoals Jefferson zei, “vrede, handel, een eerlijke vriendschap met alle mensen hebben, en verstrengelde allianties met niemand”, dan zullen we sterk het risico van terrorisme verkleinen. Veel van het terrorisme wordt geprovoceerd door de bemoeizucht van de Amerikaanse overheid in de zaken van andere overheden.

Vrije handel ontmoedigt oorlog tevens en maakt vrienden ervoor in de plaats. Zoals Bastiat zei, “Wanneer goederen de grenzen niet passeren, zullen soldaten dat doen”.

De zachte onzichtbare hand van de markt vs. de zichtbare hand van de staat. Het is een verschil van dag en nacht, van roof en vrijwillige uitwisseling, van oorlog en vrede. De overheid is in permanente oorlog tegen mensen en hun eigendom. We verlangen — we verdienen — vrede.

Gulheid

Een vrije maatschappij is ook een gulle maatschappij.

In een vrije maatschappij, zullen degenen in nood beter verzorgd worden. Michael Novak zei over een vrije maatschappij: “Er is nog geen beter wapen tegen armoede, ziekte, analfabetisme, en tirannie gevonden… het medeleven van het Kapitalisme voor de materiële behoeften van de mensheid kent zijn gelijke niet in de geschiedenis.”

Hoe weten we dat een vrije maatschappij guller zou zijn? Dankzij Marvin Olasky hoeven we er niet over te speculeren. In zijn twee boeken over Amerikaanse medeleven The tragedy of American Compassion en Renewing American Compassion geeft hij voorbeelden en redenen dat private liefdadigheid wonderen hebben verricht — en laat hij zien waarom de zogenaamde “verzorgingsstaat” vanaf het begin gedoemd was.

‘Overheidsuitkeringen hebben altijd een weerzin tegen de armen veroorzaakt. En de overheid heeft de verantwoordelijkheid weggenomen om voor anderen te zorgen.’

Overheidsuitkeringen hebben altijd een weerzin tegen de armen veroorzaakt. En de overheid heeft de verantwoordelijkheid weggenomen om voor anderen te zorgen.

Het wordt tijd om het vernislaagje van humanitarisme van de overheid af te halen.

Zoals Charles Murray aantoonde in Losing Ground werkt de verzorgingsstaat gewoon niet. Sterker nog, ze is een ramp.

En het is niet nodig.

We hadden Bill Clinton niet nodig om het Rode Kruis, Habitat for Humanity, of duizenden van andere liefdadigheidsinstellingen te creëren.

We hebben de inkomensbelasting niet nodig om de armen te helpen. Zoals Milton Firedman aanduidt: vóór de inkomensbelasting “vermenigvuldigden privaat gefinancierde scholen en universiteiten zich. Buitenlandse missionarisactiviteit explodeerde. Non-profit, private ziekenhuizen, weeshuizen, en talloze andere instellingen sprongen als paddestoelen uit de grond. Bijna iedere liefdadigheidsinstelling of openbare dienst instelling, van de YMCA tot de YWCA, van de Verenigeing voor de Rechten van Indianen tot het Leger des Heils, dateert uit die periode.”

De ware test van gulheid is om overheidsuitkeringen te vergelijken met private liefdadigheid. John Fund, een redacteur van het Wall Street Journal, sprak in 1995 bij de 10de jaarlijkse bijeenkomst van het Advocates for Self-Government, en liet zien hoe gemakkelijke het is om het verschil aan te tonen tussen overheidsuitkeringen en private liefdadigheid. Vraag gewoon aan iemand: “Als je heel veel geld kreeg — bijvoorbeeld omdat je de loterij gewonnen had — en je wou de armen helpen. Zou je het geven aan het Ministerie van Sociale Zaken, of aan je favoriete liefdadigheid?” Je ziet bijna een lampje aangaan in de hoofden van mensen. Niemand denkt er aan om een meevaller aan de overheid te doneren.

De zachte onzichtbare hand van liefdadigheid vs. de zichtbare vuist van de welvaartstaat van de overheid.

Overvloed

Een vrije maatschappij is er één van overvloed.

Een plaats waar mensen zichzelf uit de armoede kunnen werken — in plaats van dat hun armoede een levenswijze is die doorgegeven zal worden aan opvolgende generaties.

Laten we naar Sociale Zekerheid kijken. Je krijgt een klein beetje van je inleg terug. Als je dood gaat, dan verdwijnt je inleg. In een libertarische wereld zou je de mogelijkheid hebben om een beter pensioen te krijgen, dan terwijl je nu werkt. Zelfs als je het minimumloon verdient.

‘Volgens conservatieve schattingen, zou bijna iedereen met pensioen kunnen gaan met $1 miljoen of meer.’

De econoom en auteur Robert Genetski rekende het voor ons uit. In zijn boek liet hij zien hoe de privatisering van Sociale Zekerheid en overheidsscholen, in combinatie met een afname aan overheidsregulatie, $5,000 per jaar zou toevoegen aan het inkomen van zelfs de laagst-betaalde arbeider. Wat betekent dit? Volgens conservatieve schattingen, zou bijna iedereen met pensioen kunnen gaan met $1 miljoen of meer.

De naam van zijn boek is, zeer toepasselijk, “A Nation of Millionaires”.

Stel je een land voor dat letterlijk een land van miljonairs is. In een generatie zouden mensen kunnen stijgen van een bescheiden inkomen naar een niveau waarop ze hun kinderen een klein fortuin kunnen achterlaten. Omdat we weten dat dit mogelijk is, moeten we niets minder eisen.

We kunnen ons zelfs niet alle wonderen voorstellen die zullen bestaan, wanneer de menselijke geest bevrijdt worden — wanneer we de staat uit de weg van de vooruitgang plaatsen.

Want de staat werkt niet, maar vrijheid wel.

Iemand merkte eens op, dat als de polio-epidemie bestreden zou zijn door de overheid — in plaats van door de Polio Stichting — dat we dan nu grotere, betere ijzeren longen zouden hebben.

De zachte onzichtbare hand vs. de zichtbare hand van de staat.

Tolerantie

Een vrije samenleving is een tolerante samenleving. In tegenstelling tot het keurslijf van de staat, waar één onderwijsstelsel aan iedereen wordt opgelegd, waar één medicijn voor iedereen van toepassing moet zijn, waar één levensstijl aan iedereen wordt opgelegd.

In een vrije maatschappij, is er plaats voor de uitzonderingen, de einzelgängers, de mafkezen, de uitgeslotenen. Ze zijn vrij om hun geluk op hun eigen manier na te streven.

Tolerantie. Vrijheid van meningsuiting. Vrijheid van associatie. Een plaats waar onverstandige en onprettige meningen vrijelijk kunnen worden geuit, en het recht om dit te doen woest wordt verdedigd.

Ongelooflijk genoeg zijn liefdesdaden tussen instemmende volwassenen verboden! Wat voor een maatschappij is dit? Voor mensen die in vrijheid geloven, is dit niet te accepteren.

Opnieuw: de zachte onzichtbare hand vs. de zichtbare vuist van de overheid.

In een vrije maatschappij, zijn alle eerlijke en vreedzame mensen — waar ze ook vandaan komen — vrij om hun eigen weg te banen, om hun eigen bijdrage te leveren, en om te genieten van de overvloed en tolerantie die vrijheid brengt.

Tot de Eerste Wereldoorlog, was immigratie naar de Verenigde bijna volledig vrij. Immigranten kwamen met miljoenen tegelijk, en deze miljoenen waren welvarend en werden snel deel van de rest van Amerika — zonder overheidssubsidies.

De zachte onzichtbare hand. Een open hand met een welkomstgroet aan iedereen die verlangt om vrij te zijn. Zoals het vrijheidsbeeld triomfantelijk proclameert:

“Keep, ancient lands, your storied pomp!” cries she
With silent lips. “Give me your tired, your poor,
Your huddled masses yearning to breathe free,
The wretched refuse of your teeming shore.
Send these, the homeless, tempest-tossed, to me;
I lift my lamp beside the golden door.”

“Behoudt, oude landen, jullie legendarische pracht!”, roept zij
met stille lippen. “Geef mij jullie vermoeide, jullie arme,
jullie opeengedrongen massa’s die verlangen vrij te zijn.
Het miezerige uitschot van jullie wemelende kust.
Stuur deze, de daklozen, door de storm geslingerd, naar mij;
Ik hef mijn toorts op naast de gouden deur.”

Eens zag ik op televisie een groep van Haitianen die de oceaan op een klein opblaasbaar vlot over hadden gestoken. Het vlot was bedoeld om een dozijn mensen te dragen, maar er waren meer dan twee keer zoveel mensen aan boord. Ze hadden op een of andere manier de met haaien gevulde, turbulente razernij van de zee getrotseerd. Ze waren uitgeput, hongerig, vermoeid, en bang. Deze mensen hadden hun leven geriskeerd om hier te komen. Kun je je het soort dapperheid voorstellen dat dit vereiste?

Een journalist interviewde één van de mensen. Zijn kleren waren vies en verscheurd en hij was zo zwak dat hij nauwelijks kon staan. Maar hij glimlachte toen zij iets uit de binnenkant van zijn jas trok. Netjes opgevouwen in een plastic zak was een schoon kostuum. Hij had deze nodig, zo legde hij uit, om naar sollicitaties te gaan.
Natuurlijk kreeg hij nooit die mogelijkheid. De overheid stuurde hem terug naar Haiti.

Niemand zou worden geweigerd in een libertarische maatschappij. Vluchtelingen van tirannie zouden altijd welkom zijn.

Streven naar Vrijheid

Heeft iemand ooit tegen je gezegd, “Jullie libertariërs hebben goede ideeën, maar jullie gaan te ver”? Je zou kunnen vragen — vriendelijk natuurlijk — om te onderzoeken wat het betekent om te ver te gaan. Kunnen we te puur of te consistent zijn? Je zou kunnen vragen, “Hoe puur zou je een willen dat een transfusie van een bloedbank is? 80% puur? 90% puur? 97%?” Mensen zeggen niet dat Moeder Theresa te ver ging in het tonen van haar liefde en medeleven voor haar medemensen.

Maar het ligt aan jou en mij om mensen te helpen begrijpen dat vrijheid niet iets te extreem is — iets wat gevreesd moet worden. Het is iets waarover gedroomd moet worden, waarnaar gewerkt moet worden, wat verwelkomd moet worden.

Kan het lukken? Kunnen we een vrije maatschappij bereiken? Ik denk het wel.

‘Wanneer iets gescheiden wordt van de staat, heeft het zich bewezen beter te zijn voor de betrokken mensen, voor de activiteit zelf, en voor de maatschappij.’

De geschiedenis staat aan onze kant. Wanneer iets gescheiden wordt van de staat, heeft het zich bewezen beter te zijn voor de betrokken mensen, voor de activiteit zelf, en voor de maatschappij.

Neem religie. De Koning werd vroeger beschouwd als de vertegenwoordiger van God. Hoe zou iemand durven voorstellen dat er deugd in de maatschappij zou kunnen bestaan als de staat niet religie aan iedereen zou opdringen. Er zou toch anders chaos en barbarij zijn.

Maar kijk wat er gebeurde toen de kerk en de staat werden gescheiden. Kerken bloeiden en groeiden. De maatschappij vaarde er veel beter bij, toen de Kruistochten van de overheid ophielden. En toen de kerk-staat Inquisitie ophield. En toen de staat niet langer “heksen” op de brandstapel verbrandde.

Denk aan de wonderlijke voordelen die gekomen zijn door het scheiden van meningsuiting en de staat — politiek gezien, cultureel gezien, en persoonlijk gezien.

Scheiding van economie en de staat – in zoverre als die bereikt is — heeft bloeiende economieën gebracht met welvaart waar niemand van had durven dromen.

De privatiseringsrevolutie heeft besparingen opgeleverd van meer dan 50% efficiëntie. Ik zie uit naar een toenemende scheiding van het ophalen van vuilnis en de staat.

De volgende scheiding zal, geloof ik, die van de school en de staat zijn. Ik denk dat de beweging die is opgezet foor Marshall Fritz en de Alliantie voor de Scheiding tussen School en Staat succes zal hebben tijdens ons leven.

Wanneer iemand iets voorstelt dat gescheiden kan worden van de staat, wordt het idee beschouwd als ketterij, onbereikbaar, en onwenselijk.

Maar, van het grote (zoals onderwijs een vrijheid van meningsuiting) tot het simpele (zoals het ophalen van vuilnis), scheiding zorgt altijd voor een betere wereld voor elk van ons.

Libertariërs zijn aan de frontlinie van de strijd om dwang te vervangen door vrijheid. Dit is even spannend als de opstand tegen het Goddelijke recht van koning — en net zo belangrijk als de revolutie om de slavernij af te schaffen.

Utopia kan nooit bereikt worden, maar in een vrije maatschappij zouden we stukken dichter in de buurt zijn dan nu.

Ik zie een tedere maatschappij voor me van vriendschap en samenwerking. Een veilige, niet-gewelddadige maatschappij, waar armoede ongebruikelijk en tijdelijk is, en waar zij die in nood zijn, geholpen worden met eerbied en respect.

‘Ik zie een tedere maatschappij voor me van vriendschap en samenwerking. Een veilige, niet-gewelddadige maatschappij, waar armoede ongebruikelijk en tijdelijk is, en waar zij die in nood zijn, geholpen worden met eerbied en respect.’

Een plaats waar Jimmy Montgomery en anderen die pijn lijden het medicijn kunnen krijgen dat ze nodig hebben. Een plaats waar niemand in de gevangenis wordt gestopt omdat hij denkt dat hij het recht heeft om zijn eigen lichaam en geest te controleren.

Ik stel me een samenleving voor van overvloed. Waar iedereen kan beschikken over de vruchten van zijn arbeid. Een land van miljonairs. Waar de koopkracht voortdurend toeneemt. Waar technologie voortdurend adembenemende verbeteringen in onze levenswijze veroorzaakt.

Waar er geen oorlogen zijn — oorlogen tegen drugs, tegen mensen, of op buitenlandse grond.

Ik zie een tolerante maatschappij voor me — waar zij, die opvang zoeken, verwelkomd worden met open armen. Of nog beter, ik zie een wereld voor me waar mensen niet hun leven moeten riskeren om naar een plaats te komen waar ze vrij kunnen zijn. Wanneer Amerika vrij is, zullen de voordelen van vrijheid onze grenzen overvloeden. We zullen een heldere baken zijn voor de hele wereld. Meer en meer mensen zullen hetzelfde eisen voor hun eigen maatschappijen en zullen ons beginnen na te bootsen. Ik zie een vrije wereld voor me.

Dat is mijn visie van een vrije maatschappij. Wat is de jouwe? Wat het ook is, verberg het niet onder stoelen of banken. Vertel het aan je buren en vrienden. Vertel ze over de onzichtbare hand en de manier waarom hij werkt. Laat ze zien dat ze een keuze hebben tussen deze twee werelden. En vraag ze — voorzichtig — welke ze zouden kiezen?

We zouden allemaal een rol willen spelen in deze wonderlijke revolutie, omdat ooit mensen over ons zullen praten. Opa’s zullen tegen hun kinderen zeggen: “Er was eens een tijd dat er een inkomensbelasting was. En wist jij dat de overheid ooit mensen vertelde wat ze mochten eten en drinken? Of dat kinderen gedwongen werden om naar overheidsscholen te gaan?

Maar er waren mensen die dapper waren en hun tijd ver vooruit. Mensen die handelden uit principe, uit zelfbehoud, uit liefde en medeleven — omdat ze ontzet waren door de zichtbare vuist van de overheid.”

Jouw kleinkinderen zullen zeggen dat je een dappere positie innam voor de mensheid. Jij deelde de visie van een samenwerkende, vriendelijke, veilige, overvloedige, tolerante wereld. En je verwezenlijkte deze.

Jij temde de zichtbare vuist van tirannie.

Jij bond de onzichtbare hand van vrijheid los.

N.b. dit artikel werd oorspronkelijk geschreven voor een toespraak. De auteur wil graag de volgende mensen bedanken voor hun waardevolle bijdragen: Michael Cloud voor het suggereren van het hoofdthema, suggesties voor het gebruik van bepaald materiaal, en steun tijdens het schrijven; James W. Harris for onderzoek, hulp met het schrijven en belangrijk redigeerwerk; en Harry Browne, for het redigeren van de toespraak voor publicatie, promotie op radio en op het internet, en voor de loftuigingen en de steun. DANK JULLIE WEL!

Sharon Harris is president van de Voorstanders van Zelf-Bestuur (Advocates for Self-Government). Dit artikel verscheen eerder als ‘The invisible hand is a gentle hand’ o.a. op de website van voormalig libertarisch presidentskandidaat Harry Browne en werd vertaald door Meervrijheid

Dit artikel verscheen eerder op: