Hij is tégen de overheid en de democratie. Maar ook voor vrije handel in drugs en immigratie van iedereen die dat wil naar Nederland. Verwarrend? Niet voor Toine Manders (29), voorzitter van de Libertarische Partij.

(Dit interview is eerder in het weekblad Intermediair verschenen.)

Hoe ouder, hoe liberaler. Toine Manders ontdekte als scholier een straffe overeenkomst tussen fascisme, communisme en de moderne verzorgingsstaat. Bij alle drie beperkt een machtige overheid de vrijheid van haar burgers. De criminele macht van de fascisten viel in duigen rond 1945. Die van het communisme brak in 1989. En als het aan Manders ligt, is nu de verzorgingsstaat aan de beurt. Hij is een forse jongeman in donker pak met rode stropdas en rood pochet. Een glimlach ligt in zijn gelaat gemetseld, ongeacht wat hij zegt. “Het grootste schandaal van de verzorgingsstaat is de gelegaliseerde roof die de Belastingdienst bedrijft. Een almachtige staat steelt tot tweederde van het inkomen van de burger. Geld dat vervolgens wordt verspild of nog erger, wordt gebruikt om mensen lastig te vallen of tegen te werken. Je kunt de fiscale roof het best vergelijken met de praktijken van de maffia. De overheid dwingt je om tot tweederde van je geld af geven. In ruil daarvoor biedt ze je diensten waar je niet om hebt gevraagd. En als je weigert voor die diensten te betalen, zullen uiteindelijk gewapende mannen binnenkomen en je eigendom meenemen. De kans bestaat zelfs dat ze je gevangen zetten.”

AFKEER VAN BEMOEIZUCHT

Toine Manders is voorzitter en lijsttrekker van de L.P., de Libertarische Partij. Het libertarisme is een overtuiging die in Nederland vooralsnog weinig aanhangers kent. Zo telt de Libertarische Partij zegge en schrijven dertig leden. Bij de afgelopen verkiezingen voor de Tweede Kamer kwam de L.P. dan ook op de laatste plaats terecht. In de Verenigde Staten heeft het libertarisme daarentegen een veel grotere aanhang. Bij de laatste congresverkiezingen was de Libertarian Party goed voor 2,5 miljoen stemmen. Daaronder bevonden zich, behalve beschaafde libertariërs ook leden van rechtse militia’s, UFO-gelovigen en losgeslagen Vietnamveteranen. Allen verenigd in hun afkeer van een bemoeizuchtige overheid. Met vijf andere juristen runt Manders het Haags Juristen College. Ook zijn collega’s zijn overtuigde libertariërs. “Alleen de secretaresse is geen libertariër”. Enkele jaren geleden kwam het Haags Juristen College in het nieuws met de zaak van de weiger-yuppen. Volgens de media waren dat rijke jongens die door het College via een slimme constructie onder hun militaire dienst uit werden geholpen. Manders: “Dat laatste klopt, dat eerste niet. Rijk of arm, we werkten voor iedereen. De maximum bijdrage was 450 gulden en wie ook dat niet kon betalen hielpen we gratis. Zo hebben we 6000 jongens uit dienst gehouden. Dat deden we uit idealisme”.

HEER VAN STAND

Rond zijn twintigste waren de VVD en het klassieke liberalisme nog zijn uitgangspunt. Inmiddels is Manders geradicaliseerd. Al klinkt deze aanduiding ongemakkelijk bij deze immer hoffelijke heer van stand. Manders is anti-belastingen, anti-overheid en anti-dienstplicht. “Want door dienstplicht op te leggen”, zegt Manders glimlachend, “degradeer je mensen tot slavernij. Het is toch immoreel als mensen veertien maanden lang gedwongen worden om hun eigen gevangenbewaarders te verdedigen? Een dienstplichtige riskeerde zelfs de doodstraf, als hij in oorlogstijd deserteerde omdat híj geen andere mensen wilde vermoorden”. Libertariërs als Toine Manders zijn niet gemakkelijk op de vertrouwde links/rechtslijn onder te brengen. Rechts is hun verzet tegen belastingen en hun pleidooi voor een vrije markt. Links is daarentegen hun pleidooi voor de afschaffing van het verbod op drugs en het standpunt dat iedereen die dat wil in Nederland moet worden toegelaten. Nederland immigratieland? “Jazeker. Want waar haalt de overheid het recht vandaan om mij wél in Nederland te laten wonen en iemand uit Sierra Leone niet? Bovendien zou onbeperkte immigratie een forse economische groei met zich meebrengen. Het voorbeeld is de Verenigde Staten, die haar welvaart nooit zo sterk zag groeien als in die jaren dat iedere sloeber zonder meer werd toegelaten.” Volgens Manders kun je de libertariërs niet plaatsen in het traditionele politieke veld. “Die tegenstelling tussen links en rechts voldoet niet. Je kunt beter de tegenstelling tussen vrijheid en onvrijheid gebruiken. Expliciet onvrij, zowel in persoonlijk als in economisch opzicht zijn communisme en fascisme. Onvrij om te ondernemen ben je in het linkse socialisme. Onvrij in persoonlijk opzicht is het rechtse conservatisme. Het libertarisme betekent vrijheid in alle opzichten”. Vrijheid gaat bij de libertariërs ook boven democratie. Manders: “Democratie is aardig om een vereniging mee te besturen. Maar in staatsverband is democratie drie wolven en een schaap die erover stemmen wat ze zullen gaan eten. Vergeet niet dat het de democratie is die het de staat mogelijk maakt om via belastingen meer dan de helft van ons inkomen te roven”.

BOEVEN MET PISTOLEN

Zo zijn er nog wel meer zaken waar de gangbare partijen het roerend over eens zijn, maar de libertariërs een doorn in het oog zijn. De wapenhandel bijvoorbeeld. Manders, de glimlach ongebroken: “Ik stel voor dat iedereen die dat wil een pistool kan kopen”. Pardon? Manders: “De wapenwet moet worden afgeschaft. Nu zijn rechtschapen burgers machteloos, terwijl boeven met pistolen op zak lopen. If guns are outlawed, only outlaws have guns. U zult nu op het hoge aantal moorden in de Verenigde Staten wijzen. Dan zal ik tegenwerpen dat het meeste geweld in díe staten voorkomt, waar de wapenhandel is onderworpen aan vergunningen. Ik denk bijvoorbeeld aan Washington, de meest criminele stad van de VS. Daar bestaat dan ook, net als in Nederland, een volledig verbod op wapens”. Ook hier is vrijheid het uitgangspunt. Iedereen moet een wapen kunnen kopen, maar niemand mag daartoe worden gedwongen. Sinds de afschaffing van de dienstplicht is Manders vooral gespecialiseerd in belastingontwijking. Met zijn collega’s zoekt hij naar mogelijkheden om belastingbetalers via offshore-constructies uit Nederland weg te loodsen. Naar belastingparadijzen op de Kanaaleilanden of in het Caribisch gebied. Ook nu is er sprake van idealisme. Manders: “Het beschermen van mensen tegen diefstal is net zo bevredigend als het beschermen van mensen tegen slavernij.”

4 REACTIES

  1. Is dit dezelfde Toine Manders die nu als Europarlementarier in het parlement zit voor de VVD en de EU toezicht wil laten houden op een EU-voetbalcompetitie? Wat een opportunist! Vandaar dat zo’n libertarische partij maar niet van de grond wil komen.

  2. Nee, er zijn meer mensen die Toine Manders heten. een kritisch lezer zou deze associatie nooit gemaakt hebben.

Comments are closed.