Hoewel veel Nederlanders en Belgen menen in een vrijemarkteconomie te leven, hoef ik u als…
Hoewel veel Nederlanders en Belgen menen in een vrijemarkteconomie te leven, hoef ik u als Vrijbrieflezer waarschijnlijk niet te wijzen op het verschil tussen een “verzorgings”-staat en een vrije markt economie. Ondanks dit wijd verspreide misverstand, wordt de verzorgingsstaat minder populair. Juist veel voormalige fanatieke aanhangers van de sociaal-democratie, zoals Pim Fortuyn en Jan Schaeffer, oriënteren zich nu op vrije markt ideeën. Zelfs een kopstuk als Marcel van Dam doet voorzichtige uitspraken in de richting van minder overheid en individualisering.
Onlangs pleitten de 13 hoogste (op de politici na) ambtenaren van Nederland zelfs voor het terugbrengen van het aantal ambtenaren tot één zesde deel van het huidige aantal. Hierbij werd niet alleen gedacht aan inkrimping, maar ook aan privatisering.
Ook in academische kringen wordt meer en meer serieuze aandacht besteed aan de vrije markt economie. Ideeën die tien jaar geleden nog zonder verder nadenken werden afgedaan als “genadeloos hard”, worden nu pas werkelijk op hun waarde geschat.
Zo staat elders in deze Vrijbrief een verslag van het Hayek- symposium te Gent, waarbij de zaal gevuld was met docenten en studenten van diverse universiteiten in België, Nederland en daar buiten.
Tevens vindt u in dit nummer twee artikelen over de politieke en economische theorieën van Friedrich von Hayek, de bekendste exponent van de zogenaamde Oostenrijkse School waartoe o.a. ook von Mises en Ropke behoorden.
Hoewel de vrije markt economie in de lift schijnt te zitten, wil dat nog niet zeggen dat de politiek de goede kant zal uitgaan. Want in plaats van de vroegere ideologische concurrentie van goedbedoelende socialisten, heeft de vrije markt economie nu te kampen met de concurrentie van het rechtse gevaar. De ideologie van rechts is sterk collectivistisch, hetgeen zich niet alleen uit in de verwerping van burgerlijke vrijheden, maar ook in ideeën als extreem protectionisme en kunstmatige werkgelegenheidsplannen. Hoewel de rechtse ideologie op het eerste gezicht overkomt als uitermate dom, zullen er altijd genoeg academici opstaan met ingewikkelde theorieën over rassen en culturen. Ook Hitler had voor de oorlog immers een grote aanhang onder die door hem zo verachtte intellectuelen.
Het is nu nog niet te laat om de ideologische strijd te winnen. Hoe meer libertair-liberaal draagvlak op de universiteiten, hoe meer kans op een vrijere maatschappij.