Wanneer we “staken” definiëren als niet het werk doen dat iemand contractueel beloofd heeft te doen, dan is staken contractbreuk en afhankelijk van de contractstermen, moet de staker dit goed maken aan de andere partij (van het contract) namelijk zijn werkgever.

In de Nederlandse samenleving is de bemoeienis van dwingelanden dermate groot dat ook werkcontracten aan allerlei overheidsregelen moeten voldoen. Dit houdt in, dat er al bij voorbaat een oneerlijk aspect aan dergelijke contracten zit. Wat deze aspecten betreft wordt het antwoord gegeven door de vraag: Mag een slaaf staken?

Iedere weigering van een gedwongen werker (=slaaf) is ethisch onaanvechtbaar. De situatie wordt complexer in het geval van de medische specialisten (en mensen bij de brandweer), zoals nu in Nederland het geval is.

De medische specialisten zijn vermoedelijk ook vrijwillig contracten aangegaan. Staken t.o.v. deze contracten is contractbreuk en derhalve blijven deze specialisten de andere partij contractvervulling, of schadeloosstelling verschuldigd. Gezien de misdaad die de specialisten wordt aangedaan hoop ik dat hun klanten begrip opbrengen voor eventuele contractbreuk die ook hen kan treffen.

Er speelt echter een actuele situatie rondom de medische specialisten in Nederland. Er wordt gevreesd dat zij zullen “staken”. Ik heb begrepen dat er een aantal specialisten zijn die uit een groeiend ongenoegen hun (deels vrijwillig, deels opgedrongen, lees afgedwongen!) werkcontract met de (staats)ziekenfondsen willen opzeggen.

Een contract opzeggen lijkt mij ten alle tijde een mogelijkheid waaraan men verstandig doet het in een contract op te nemen. Naarmate er sprake is van een opgelegd “contract” (bv. dienstplicht, belastingplicht, leerplicht, enz.), des te meer is er geen sprake van “contactbreuk” (noch van criminele ontduiking, noch van landverraad) maar van bevrijding (emancipatie, ethisch handelen).

Inzoverre contract opzegging door specialisten met de ziekenfondsen een vrijwillige mogelijkheid is, is er geen probleem. Ik zou dit ook geen “staken” noemen. De angst dat klanten van de medische specialisten rechtstreeks de specialisten moeten betalen, is de angst die door veel klaplopers (“freewheelers, freeloaders”) wordt gedeeld. Laat dat eindelijk ook eens over aan de werking van een vrije markt van vraag en aanbod tussen medische specialisten en hun klanten!

4.4.86

Jan Smid