Weg met de staat, belastingen, ambtenaren en het parlement

Leiden – De staat, belastingen, ambtenaren, parlement, allemaal dienen ze te worden afgeschaft, vinden de libertariers, die dit weekend een internationale conventie hielden in Leiden.

De hal van de oude universiteitsbibliotheek ziet er zaterdagavond niet uit alsof er zich een groep anarchisten heeft verschanst. Buiten voert een van de libertariers zijn dagelijkse karate-oefeningen uit, binnen keuvelt de rest gemoedelijk door over de toestand van het land en de excessen van vadertje staat.

Tijdens het buffet fulmineert columniste Pamela Hemelrijk tegen de overheid, de welvaartsstaat en tegen politici – ‘totally useless bastards’! – en oogst luid applaus. Vanwege haar opvattingen werd zij ontslagen bij het Algemeen Dagblad, nu schrijft zij in de gratis Metro. Ze heeft maar even uitgerekend hoeveel ze in haar leven heeft bijgedragen aan de verfoeide verzorgingsstaat en komt tot een bedrag van 800.000 euro. “Als ik dat niet had hoeven betalen was ik al gepensioneerd geweest. Nu moet ik jullie uitzuigen omdat ik wegens het schrijven van dit soort dingen ontslagen ben.”

Twee dagen lang discussieerden zo’n honderd deelnemers aan de conventie over alle aspecten van hun streven: de afschaffing van de democratische rechtsstaat. Op het eerste gezicht een eigenaardig ideaal om te belijden ineen universiteitsgebouw, het ‘bolwerk van de vrijheid’. Voor libertariers is het een vanzelfsprekende keuze. Zij vertegenwoordigen de ware vrijheid van ieder mens om over zijn goederen en geld te beschikken, zonder tussenkomst van een onderdrukkende staat die met het mes op de keel de helft of meer van het inkomen opeist.

Een libertarier is niet alleen tegen een sterke staat, maar tegen iedere staat. Daarmee is hij politiek rechts noch links. De Amrikaanse Buttler Shaffer, professor in de rechten in Californie en een van de sprekers op de conventie, vindt dat in zijn land iedere politieke keuze ontbreekt. “we hebben een eenpartijsysteem dat in tweeen is gedeeld. Libertariers zijn tegen de oorlog in Irak, maar ook tegen de sterke staat die de democraten voorstaan. We zijn trouwens ook voor de legalisering van drugs. Het gaat ons om de vrijheid van het individu, om de vraag wat het betekent mens te zijn.”

Maar is het niet vreemd om libertarier te zijn en tegelijk professor in de rechten – wetten zijn toch de core business van de staat? “Dat kan zo lijken”, aldus Shaffer, “maar dan kun je net zo goed vragen waarom dokters onderzoek doen naar kanker.”

“De libertarische grondwet bestaat uit drie artikelen”, aldus Hubert Jongen. “ Artikel 1 is het recht van ieder mens op zijn eigen leven. Artikel 2 is het recht op zelfverdediging. En artikel 3 luidt dat er geen uitzonderingen zijn op de eerste twee regels.” Over de vraag of politie, leger en rechtsspraak wel moeten blijven verschillen de libertariers van mening. Zeker is dat iedereen het recht heeft wapens te bezitten. Jongen: “als in Nederland iemand je vrouw verkracht, kun je hem alleen maar beleefd vragen op te houden. Als je het recht zou hebben zo iemand neer te schieten, zou hij zich wel twee keer bedenken.”

De libertariers die in Leiden bijeen zijn vormen een bijzonder gemeleerd gezelschap. Journalisten, ondernemers, studenten, wetenschappers, zowel jong als oud. Alleen de ambtenarenstand is nauwelijks vertegenwoordigd. De conventie telt zeker 1 voormalig politicus. Onder de aanwezigen is Winnie de Jong, voormalig parlementslid voor de LPF. Is haar bekering tot het libertarisme een gevolg van de ervaringen in het parlement? “Ja, misschien wel. Maar ik schep groot plezier in het libertarische gedachtengoed, heb er zelfs een kleine bibliotheek van aangelegd. En ik kom er nu achter dat ik het mijn hele leven zo gevoeld heb. Ik denk ook dat Pim Fortuyn, toen hij zei dat we de dingen moesten terugbrengen tot de menselijke maat, het waarschijnlijk in deze richting wilde zoeken.”