Van de heer Dr. Remko E. de Maar m.v. ontvingen wij de volgende ingezonden brief.

EUTHENASIE

Met verwondering heb ik in een Libertyns blad kennis genomen van een orthodox standpunt i.z. de euthenasie opvatting van Mevr. van Hulten-van Os.

Gewetensvryheid is een kostbaar goed en dat moet men ook kunnen publiceren. Echter het wederwoord is dan ook op zyn plaats.

De zienswyzen van Mevr.Dessaur heb ik vernomen uit artikelen in NRC-Handelsblad. Haar opvattingen in deze hebben my gestoord door de geëxalteerdheid en het trekken van conclusies die op emoties uit het verleden zyn gebaseerd.Ik zou my, gesteld dat ik dat zou willen, beledigd kunnen voelen omdat ik het begrip euthenasie juist op liberaal ethische gronden wil benaderen en verdedigen. En deze ethiek is niet van lagere orde dan de ethiek die opgesloten ligt in de stellingname Dessaur/- van Hulten.

Ik ga nu verder in de “ik” styl en de lezer rnake zelf uit in hoeverre hy my hierin kan volgen.

Myn historisch liberaal uitgangspunt blyft de ene mens. Zyn denken en handelen, zyn ethische en aesthetische opvattingen, zyn ambities en zyn oordeelsvorming enz. enz. Het zyn en blyven uitingen van zyn geest.- Vry van iedere dogmatiek en niet (nooit) onderworpen aan het gezag van andersdenkenden. Niet verketteren, maar over en weer respecteren is daarvoor althans in een democratische rechtstaat noodzakelyk.

Zo is dus myn lichaam myn ziel (wat dat ook moge zyn!) myn eigendom.Ik erken geen andere politiek.i.c. dogmatische politiek (dat kan zyn van rechts of links) dat deze het recht zou hebben over my te beslissen, noch my een mening by wet te willen opdringen, al zou die mening dan de enig juiste zyn en de waarheid.

Zo iets moet natuurlyk van geval tot geval genuanceerd worden beoordeeld, omdat men moet kunnen blyven functioneren in de democratische rechtstaat.

Echter by zowel abortus als by euthenasie culmineert het myn lichaam en myn ziel tot een stuk liberale ideologie. Wordt dat niet erkent,wordt men toch gedwongen om “in te gaan” dan doet men aan fundamentalisme.

Zou het moment daar zyn (euthenasie) dan getuige men nog één keer van zyn overtuiging dat alleen het liberalisme de mens waarlyk vry kan maken.

Hier geldt meer dan waar ook: Niets hoeft en niemand moet,maar de Overheid heeft wel de verplichting spelregels op te stellen ter vermyding van chaos. Maar niemand wordt gedwongen iets te doen of na te laten. Ik erken dat er een dogmatische (christelyke) opvatting bestaat over de waardigheid van het menselyke leven. Maar myn opvatting over de waardigheid van dit leven beschouwt dit leven, als het alle waardigheid én mogelykheid én glans verloren heeft als beëindigd. De dood is dan zowel verlossing als het einde. Het is dan misschien niet geheel volbracht, maar het is wel genoeg. Lyden geeft aan het dan nog vegeterende leven geen enkele dimensie meer.

En dit nu wens ik vast te leggen.De Overheid mag my dat niet verhinderen. Doet de Overheid dat wel,dan stelt die Overheid daarmede, dat de liberale (libertynse) ethiek van lagere orde zou zyn. En dan zyn we terug in een tydperk van voor de Verlichting.

Dr.Remko E.de Maar

‘s-Gravenhage.

Reactie mevr. Van hulten-van Os

Het is bijzonder jammer dat Dr. De Maar slechts uit enige artikelen in de N.R.C.-Handelsblad het standpunt van mevr. Prof. Dr. C.I. Dessaur heeft vernomen en het boek zelf niet heeft gelezen. Zou hij dit boek wel gelezen hebben, dan zou hij de termen “orthodox” aan mijn adres en “geëxalteerdheid” aan het adres van mevr. Dessaur niet gebezigd hebben.

Mevr. Dessaur heeft op indringende wijze problemen gesignaleerd, die nu al aanwezig zijn. Het begrip euthanasie, met een “a”, het komt uit het Grieks en betekent goede (eu) dood (thanatos), wordt door velen fout gebruikt en gebezigd voor het staken van medische handelingen, die slechts tot doel hebben het leven eindeloos te rekken. Dit is geen euthanasie! Noch zij noch ik ontzeggen een mens het recht om zijn leven te willen beëindigen. De problemen ontstaan omdat zelfs zeer ernstig zieke mensen nog een lange tijd kunnen leven en niemand, ook de arts niet, kan bepalen wanneer die mens heen zal gaan, tenzij hij zelf het leven van die mens beëindigt. De arts mag wel behandelingen toepassen en medicijnen geven, die weliswaar het leven kunnen bekorten, maar het lijden verlichten. Ik denk dat iedereen daarmee kan instemmen.

Maar mag een dokter doden? Dat is de centrale vraag, die gesteld wordt door Mw. Dessaur. Dat is de vraag waar elke arts mee te maken kan krijgen en voorts wanneer en hoe? De huidige wetgeving biedt voldoende mogelijkheden aan de arts om zelf zijn handelwijze te bepalen. Dit bleek steeds goed te functioneren. De huidige wetgeving behoeft niet veranderd te worden en er is geen verdere regelgeving nodig. Regelgeving zal zelfs gevaren opleveren! Dit illustreert Mevr. Dessaur met verhalen en citaten. Uit statistische gegevens blijkt dat nu reeds mensen worden gedood, die niet zelf om euthanasie gevraagd hebben.

Tijdens de persconferentie zei ze zelf dat ze gekozen had voor een indringende wijze van schrijven om de mensen te doen beseffen waarmee de politici bezig zijn. Het is een noodkreet van een mens die (mogelijke) gevaren signaleert. Ik vind dat we haar daarvoor dankbaar mogen zijn.

Tot slot nog dit. Ik heb een recensie van het boek geschreven omdat ik vind dat het een goed boek is en dat de overheid een halt toegeroepen moet worden. We zijn overigens Libertariërs en geen Libertijnen. Libertijnen waren in de 16e en 17e eeuw vrijdenkers die zich niet aan bepaalde gevestigde regels van geloof of moraliteit wilden houden. Libertariërs willen daarentegen een ander geen geloof of moraliteit opleggen. Libertariërs vinden dat ze de vrijheid van de ander niet mogen aantasten.