Beste Louis,

Ik las je artikel “Militant Libertarisme” voor het ter perse ging en pen hierbij vlug even een kanttekening. De fout die je maakt is, dat je geweld en sociale druk door elkaar haalt met aggressief overheidsgeweld.

Als ik mijn jongste dochter een draai om haar oren geef omdat ze de maaltijd verstoort met haar luide oprispingen en broekhoesterij, gebruik ik geweld. Dat verhindert echter niet dat ik een libertariër ben. Mijn dochter weet dat ze de regels van ons huishouden overschreden heeft en ze was bekend met de sanctie die haar ouders daarop gesteld hadden. Zij initieerde in dat geval het geweld. De oorvijg die ik uitdeelde was niet aggressief doch defensief.

Een tweede voorbeeld wordt al pikanter. Louis, als jij met een vriendin zou uitgaan en na een glas wijn en een dans het oudste spel ter wereld zou spelen, terwijl zij net doet alsof zij tegenstribbelt, pleeg jij dan geweld? Ik geloof van niet. Je blijft libertariër, omdat het zacht gebruik van geweld hier hard gevraagd werd.

Een derde voorbeeld. De redacteur van de Vrijbrief belt je op en zegt: “Louis, in het volgend nummer is plaats voor een artikel van 200 woorden. Als je binnen drie dagen je werkstuk inlevert krijg je ƒ 25,-“. Gebruikt de redacteur dan geweld? Nee, want je bent vrij nee te zeggen. Maar stel nu eens dat je dringend f 25,- nodig hebt, maar je kunt onmogelijk binnen drie dagen je werkstuk inleveren omdat je bezig bent met een groter werkstuk, waarvoor je ƒ 3.000,- kan krijgen. Oefent de redacteur dan ongeoorloofde dwang uit? Evenmin, alhoewel praktisch iedere socialist daarin dwang en dus een dreiging met geweld in ziet.

Je zegt dat een definitie van het libertarisme niet volledig is zonder een scheppend doel. Ook daar ben je abuis. Libertariërs willen hun vrijheid beschermen tegen de overheid die daar inbreuk op pleegt. De vraag hoe zij die vrijheid het beste kunnen gebruiken laten zij over aan objectivisten, subjectivisten, humanisten, boeddisten, christenen, atheïsten en wat dies meer zij. Libertariërs volgen naast hun libertarisme altijd ook iets als soefisme of welke levensbeschouwelijke stroming dan ook.

Zo gezien is het libertarisme maar een klein radertje in de grote levensklok. Sterker nog, het libertarisme wil eigenlijk niets toevoegen aan de levensklok – alleen het zand eruithalen dat de overheid erin strooide, waardoor de scheppende kracht van het raderwerk verminderde of verdween.

Groeten t.t. Michiel van Notten.